การเรียนรู้และการถ่ายทอดความรู้ของนักสะสมพระเครื่อง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาการเรียนรู้เรื่องพระเครื่องและการถ่ายทอดความรู้ของนักสะสมพระเครื่อง และ 2) เพื่อศึกษาวิธีการและการถ่ายทอดความรู้ของนักสะสมพระเครื่องการวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษาเชิงพรรณนา (Descriptive Case Study Research) โดยใช้วิธีการเก็บข้อมูลเก็บข้อมูลจากการศึกษาค้นคว้าในเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลหลักซึ่งเป็นนักสะสมพระเครื่องไทยที่มีประสบการณ์ด้านการสะสมพระเครื่องมาไม่น้อยกว่า 10 ปี จำนวน 10 คนผลการวิจัยพบว่า สาเหตุที่ทำให้นักสะสมพระเครื่องเกิดการเรียนรู้เกี่ยวกับพระเครื่องนั้น เกิดจากความศรัทธา ความใกล้ชิดกับผู้ที่สะสมพระเครื่อง การเล็งเห็นถึงผลประโยชน์ที่จะได้รับหากสามารถนำความรู้เกี่ยวกับพระเครื่องมาประกอบเป็นอาชีพอย่างจริงจัง และมีบางคนที่ได้เคยบวชจึงเกิดความเลื่อมใสศรัทธา ส่วนในด้านการเรียนรู้ของนักสะสมพระเครื่องนั้น พบว่าใช้วิธีการหลายแบบ ได้แก่ การเรียนรู้จากหนังสือหรือนิตยสารพระเครื่อง การเรียนรู้โดยการสอบถามผู้รู้หรือเซียนพระ การเรียนรู้โดยการเช่าพระจริงมาทำการศึกษาเปรียบเทียบ การเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ในอินเทอร์เน็ต การเรียนรู้จากประสบการณ์การทำงานการผลิตพระพุทธรูปและการสร้างพระเครื่องหรือวัตถุมงคลต่าง ๆ ในขณะที่การถ่ายทอดความรู้นั้นพบว่ามีทั้งการถ่ายทอดความรู้แบบเป็นทางการและแบบไม่เป็นทางการ โดยการถ่ายทอดความรู้แบบเป็นทางการ ได้แก่ การถ่ายทอดความรู้ผ่านสื่อสิ่งพิมพ์ เช่น หนังสือหรือนิตยสารพระเครื่อง การถ่ายทอดความรู้ผ่านช่องทางสื่อสังคมออนไลน์โดยการจัดทำวิดีโอถ่ายทอดสด การถ่ายทอดความรู้ผ่านเฟสบุ๊ก ช่องทางยูทูป ส่วนการถ่ายทอดความรู้แบบไม่เป็นทางการ ได้แก่ การแนะนำหรือการให้คำปรึกษาในระหว่างการซื้อขายแลกเปลี่ยนพระเครื่อง ซึ่งนักสะสมพระเครื่องบางคนก็มีโอกาสการถ่ายทอดความรู้ผ่านรายการโทรทัศน์เนื่องจากถูกเชิญไปสัมภาษณ์ในรายการโทรทัศน์หรือบางครั้งถูกเชิญไปร่วมเล่นเกมในรายการโทรทัศน์