การ์ตูนประวัติศาสตร์ไทย : พลวัตของเรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพลวัตของเรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์ไทยในการ์ตูนประวัติศาสตร์ไทย จำนวน 6 เล่ม ผลการวิจัยพบว่า การ์ตูนประวัติศาสตร์ไทยมีพลวัตทั้งในด้านการผลิต กลุ่มผู้รับสาร ตัวบท และการใช้ตัวบท ด้านการผลิตเป็นการปรับเปลี่ยนจากราชสำนักสู่นายทุนตามกระบวนการผลิตของระบบทุนนิยม ผู้รับสารปรับเปลี่ยนจากผู้ต้องการค้นคว้าศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และใช้เป็นหลักฐานอ้างอิงมาสู่กลุ่มผู้อ่านที่เป็นเด็กและเยาวชนโดยมีผู้ปกครองสนับสนุนให้อ่านเพื่อความรู้พร้อมไปกับความบันเทิง ด้านตัวบทมีพลวัตในลักษณะ การดัดแปลงองค์ประกอบจากเอกสารทางประวัติศาสตร์ การสร้างสหบท และการสร้างสหวาทกรรม
ส่วนด้านการใช้มีพลวัตที่สอดคล้องกับผู้สร้างและผู้เสพ คือ การใช้เรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์เป็นสื่อความบันเทิงและเป็นแหล่งเรียนรู้เพิ่มเติม การใช้เรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์เป็นสื่อในการปลูกจิตสำนึกเกี่ยวกับชาติ พลวัตเรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์ที่เกิดขึ้นล้วนเป็นผลมาจากการรวมความรู้ทางประวัติศาสตร์กับการ์ตูนเข้าด้วยกัน เพื่อมุ่งสนองความคิด “ความรู้คู่ความบันเทิง” การ์ตูนประวัติศาสตร์ไทยจึงเป็นการ์ตูนแนวใหม่ที่ผู้อ่านจะได้รับทั้งความบันเทิงและความรู้ไปพร้อมกัน