ทุนทางวัฒนธรรมในมิติการท่องเที่ยวชุมชนที่อธิบายผ่านเรื่องเล่า ตำนาน ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ในวิถีชีวิตชุมชน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้ศึกษาเรื่องเล่า ตำนาน ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และวิถีชีวิตชุมชน ที่เป็นทุนทางวัฒนธรรมในชุมชนเทือกเขาภูเวียง อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น เป็นการลงพื้นที่ภาคสนามกับชุมชนโดยตำนานเก็บข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลหลัก 6 คน จากเครือข่ายการบอกต่อเพื่อเป็นศึกษาตำนานทั้งในรูปแบบมุขปาฐะและลายลักษณ์ ด้านพิธีกรรมเป็นการสังเกต เพื่อเป็นฐานข้อมูลในการวิเคราะห์การสื่อสารความหมายทางวัฒนธรรมกับการประกอบสร้างทุนทางวัฒนธรรมเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในมิติต่าง ๆ

จากการศึกษาพบว่าชุมชนได้ใช้ทุนทางวัฒนธรรมมาส่งเสริมการท่องเที่ยวเพื่อเสริมสร้างชุมชนให้เข็มแข็งจากอัตลักษณ์สู่ธุรกิจชุมชน การท่องเที่ยวที่ได้รับการสนับสนุนจากเรื่องเล่า ตำนาน ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และวิถีชีวิตชุมชน จำแนกออกได้ 7 มิติดังนี้ 1) การท่องเที่ยวเชิงเกษตร 2) การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ 3) การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม 4) การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ 5) การท่องเที่ยวเชิงธุรกิจ 6) การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ 7) การท่องเที่ยวเชิงพุทธ เกิดการสร้างรายได้และสร้างเศรษฐกิจฐานรากให้ยั่งยืนโดยคนท้องถิ่นในชุมชน จนส่งผลให้เกิดเป็นรูปแบบการนำเสนอการท่องเที่ยวในมิติต่าง ๆ อย่างสร้างสรรค์