ภาพสะท้อนคนชายขอบในนวนิยายไทย พ.ศ. 2540-2565

ผู้แต่ง

  • XU ZHILAN คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
  • พัชรินทร์ บูรณะกร คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ

DOI:

https://doi.org/10.14456/lar.2023.17

คำสำคัญ:

ภาพสะท้อน , คนชายขอบ, นวนิยาย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ภาพสะท้อนคนชายขอบในนวนิยายไทย พ.ศ. 2540-2565 จำนวน 8 เรื่อง ผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพตามกรอบแนวคิดภาพสะท้อนและแนวคิดเกี่ยวกับคนชายขอบ วิเคราะห์ตัวบทวรรณกรรมโดยพิจารณาจากความหมายของคำประพันธ์

ผลการวิจัยพบว่า นวนิยายทั้ง 8 เรื่อง นำเสนอภาพสะท้อนด้านสถานภาพ ชีวิตความเป็นอยู่ คุณธรรมจริยธรรมและสิทธิมนุษยชนของคนชายขอบ ทำให้เห็นสถานภาพของคนชายขอบในบริบทที่หลากหลาย เป็นนักโทษ คนพิการ ผู้ถูกกดขี่ เด็กบ้านแตก ชาวเวียดนามอพยพ ชาวดง ลูกเรือประมง หมอนวด และคนขับรถ ด้านชีวิต    ความเป็นอยู่ พบว่า คนชายขอบส่วนใหญ่ไม่มีบ้านเป็นของตนเอง มีปัญหาเรื่องอาหารการกิน ทำงานที่ไร้ฝีมือทักษะ ไม่ค่อยให้ความสำคัญกับการศึกษา ด้านคุณธรรมจริยธรรม สะท้อนให้เห็นว่าคนชายขอบขยันหมั่นเพียร                มีความรับผิดชอบ ช่วยเหลือคนอื่น มีความกตัญญูและมีน้ำใจ ด้านสิทธิมนุษยชน สะท้อนให้เห็นว่า คนชายขอบถูกละเมิดสิทธิทางเศรษฐกิจ สิทธิในชีวิตและร่างกาย สิทธิทาง การศึกษา และสิทธิการเดินทาง และถูกล่วงละเมิดทางเพศ ยังสะท้อนให้เห็นว่าคนชายขอบเรียกร้องสิทธิทางเศรษฐกิจ สิทธิเรื่องอาหารและสุขภาพ และสิทธิในการมีงานทำ และสังคมมีการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของคนชายขอบ คุ้มครองสิทธิเรื่องอาหาร และสิทธิที่จะได้รับสิ่งอำนวย        ความสะดวกและความช่วยเหลือจากรัฐ

เอกสารอ้างอิง

เขมชาติ เทพไชย. (2547). เพื่อนรักริมโขง. กรุงเทพมหานคร: เคล็ดไทย.

เจษฎากร แซ่ลิ้ม. (2562). ความเป็นชายขอบของบุญรอดในนวนิยายเรื่อง “ผู้หญิงคนนั้นชื่อบุญรอด” ของโบตั๋น. วารสารบัณฑิตวิทยาลัยรำไพพรรณี, 45-65.

ชฎารัตน์ สุนทรธรรม. (2559). ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของคนชายขอบ: ภาพสะท้อน จิตวิญญาณประชาธิปไตยในเรื่องสั้น. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 8 (1) 153-180.

ชัยเนตร ชนกคุณ. (2555). ตัวละครชายขอบในวรรณกรรมซีไรต์ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต).มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, จังหวัดเชียงใหม่.

ดนยา วงศ์ธนะชัย. (2542). วรรณกรรมปัจจุบัน. พิษณุโลก: สถาบันราชภัฏพิบูลสงคราม.

เดือนวาด พิมวนา. (2546). ช่างสำราญ. กรุงเทพมหานคร: สามัญชน.

ทีมซีเอ็ด. (2562). SE-ED News. SE-ED ชูยุทธศาสตร์ “ร้านหนังสือที่มีสาขามากที่สุดในประเทศ” พร้อมเปิดตัวโครงการ “มีน้อยอ่านมาก” และกิจกรรม “เพื่อน SE-ED” งานที่น่าทำที่สุดในโลกสำหรับวัยรุ่น. ค้นคืนจาก http://news.se-ed.com/?p=6523.

ธนุพงษ์ ลมอ่อน. (2557). กำมุริมของ: ความเป็นชายขอบและการสร้างพื้นที่ทางสังคม. วารสารสังคมศาสตร์, 26(2), 93-114.

นภาพร ณ เชียงใหม่ และคณะ. (2547). เทคนิคการสอนคุณธรรมสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยเชียงใหม่.เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

โบตั๋น. (2521). ผู้หญิงคนนั้นชื่อบุญรอด. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.

ประชาคม ลุนาชัย. (2543). คนข้ามฝัน. กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์.

ปิ่นหล้า ศิลาบุตร. (2551). สถานภาพและบทบาทของตัวละครหญิงในนวนิยายของปิยะพร ศักดิ์เกษม (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร, นครปฐม.

เปลี่ยน โคตรชมภู. (2556) รูปแบบการดำเนินชีวิตในช่วงวันธรรมดาของผู้ที่อาศัยอยู่คนเดียวในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล (ปริญญาการจัดการมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหิดล, นครปฐม.

ภัทรขวัญ ทองเถาว์. (2554). ภาพคนชายขอบในวรรณกรรมเยาวชน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพมหานคร.

มาลา คำจันทร์. (2563). เด็กชายชาวดง. กรุงเทพมหานคร: กรู๊ฟ พับลิชชิ่ง.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2524). พจนานุกรมศัพท์สังคมวิทยา อังกฤษ – ไทยฉบับราชบัณฑิตสถาน. กรุงเทพมหานคร: ราชบัณฑิตยสถาน.

ละอองดาว จิตต์พิริยะการ. (2562). หญิงม่าย : ภาพแทนนางเอกชายขอบในนวนิยายไทยร่วมสมัย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

วิทย์ ศิวะศริยานนท์. (2541). วรรณคดีและวรรณคดีวิจารณ์ (พิมพ์ครั้งที่ 5) . กรุงเทพมหานคร: ธรรมชาติ.

สุริชัย หวันแก้ว. (2550). คนชายขอบ: จากความคิดสู่ความจริง (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร:จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เสาวรี เอี่ยมลออ. (2564). ไม่มีฤดูใดอาทิตย์ไม่สาดแสง. กรุงเทพมหานคร: ประพันธ์สาส์น.

เสาวรี เอี่ยมละออ. (2564). เสียงเพรียกจากเทือกเขาบิล็อกตอง. กรุงเทพมหานคร: ประพันธ์สาส์น.

สำนักส่งเสริมและประสานงานเครือข่าย สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ. (2545). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 ในส่วนทีเกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชน และพระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ

หลิว โกวสิ้ว. (2563). ภาพสะท้อนสังคมชนบทไทยในนวนิยายชุด ฟ้าห่มดิน. วารสารศิลปะศาสตร์ปริทัศน์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ, 15(2), 46-59.

ซุน ซูเหลย. (2566). ภาพแทนคนชั้นล่างที่ปรากฏในนวนิยายเรื่อง หลังเที่ยงคืน ของ จำลอง ฝั่งชลจิตร. ใน การประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 14. มหาวิทยาลัยหาดใหญ่, สงขลา.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-12-20

รูปแบบการอ้างอิง

ZHILAN, X., & บูรณะกร พ. (2023). ภาพสะท้อนคนชายขอบในนวนิยายไทย พ.ศ. 2540-2565. วารสารศิลปศาสตร์วิชาการและวิจัย (ออนไลน์), 18(2), 145–168. https://doi.org/10.14456/lar.2023.17

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย