An Analysis of Local Identities in Southern Thai Folktales

Authors

  • Peng Zhao Faculty of Liberal Arts, Huachiew chalermprakiet University
  • Weerawat Intaraporn Faculty of Liberal Arts, Huachiew chalermprakiet University

DOI:

https://doi.org/10.14456/arjla.2024.6

Keywords:

Local Identity, Folktale, Southern Thailand

Abstract

This qualitative research aims to analyze local identities presented in 146 selected stories of southern Thai folktales.  The research finds ten aspects of local identities, as follows: 1) Ways of life, southern Thai people live by the sea or mountains; their occupations relate to nature or trading, such as a barque trading with China, fishery, etc. 2) Beliefs, for example faith in Buddhism.   3) Folk games, such as the Ja-to (a kind of local chess). 4) Using herbs, such as using sap of Hopea macrocarpa Poopath & Sookch for trapping animals. 5) Communication with abroad, including trading with China, and multicultural living. 6) Values, such as bravery and wealth; a story of the poor fighting against the rich is found. 7) Characteristics; negotiation and boastfulness are two distinctive characteristics noted. 8) Ideas and teachings, such as the teaching about making friends.  9) Origins of communities and names of local places, which are relevant for example Koh-nu (Mouse Island); Koh-maew (Cat Island); Hin-hua-nai-rang (Gao-seng Hill), etc.  10) Wisdom, including some adopted from abroad.   This research indicates that southern Thai folktales present various interesting aspects of local identities of southern Thailand.

References

กฤชกร เพชรนอก. (2555). นิทานพื้นบ้านภาคใต้. ปทุมธานี: สกายบุ๊กส์.

กิตติยา กิตติบดีสกุล. (2549). บทบาทของช้างเชิงสัญลักษณ์ในสมัยรัตนโกสินทร์ (วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพมหานคร.

กีฟละห์ ดารากัย. (2564). การปรับตัวของผู้หญิงมูอัลลัฟ (มุสลิมใหม่) กลุ่มตับลีฆ. วารสารปณิธาน, 2(2), 59-60.

คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์. (2556). โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดการความรู้เรื่องที่อยู่อาศัยและวิถีการอยู่อาศัยผ่านภูมิปัญญาท้องถิ่นพื้นที่ภาคใต้. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เจริญเนตร แสงดวงแข. (2564). การสื่อสารอัตลักษณ์ท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวของชุมชนตำบลเกาะหมาก อำเภอปากพะยูน จังหวัดพัทลุง. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยบูรพา, 29(2), 1-22.

ณัฐพงศ์ รักงาม. (2559). แนวคิดอัตลักษณ์ท้องถิ่นภายใต้บริบทการเปลี่ยนแปลงในยุคโลกาภิวัตน์. วารสารวิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง, 5(2), 1-14.

เตชินี ชวลิต. (2545). นิทานพื้นบ้านเด็กไทย. กรุงเทพมหานคร: ภูมิปัญญา.

ทวัช บุญแสง. (2560). ตำนานและนิทานพื้นบ้านกับกระบวนการขัดเกลาเยาวชนภาคใต้. วารสารวิจัยราชภัฏธนบุรี รับใช้สังคม, 3(2), 93-119.

ธนิศร ศรีก๊กเจริญ และธีรศักดิ์ อุ่นอารมณ์เลิศ. (2553). การวิเคราะห์คุณค่าของศิลปะหมากรุกไทย. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 1(2), 170.

ประทุม ชุ่มเพ็งพันธุ์. (2545). ประวัติศาสตร์อารยธรรมภาคใต้แหล่งประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่สำคัญ ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.

ประทุม ชุ่มเพ็งพันธุ์. (2548). ศิลปวัฒนธรรมภาคใต้ : ว่าด้วยภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ศิลปะ ภาษา วัฒนธรรม ประเพณีพื้นบ้าน ครบเครื่องเรื่องเมืองใต้. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.

ปริยากรณ์ ชูแก้ว. (2564). คุณธรรมพลเมืองในบริบทท้องถิ่นภาคใต้จากมรดกภมิปัญญาหนังตะลุง. วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 18(1), 70.

ปิยชาติ สึงตี. (2553). ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของกลุ่มชาวจีนฮกจิวในภาคใต้ของประเทศไทย : กรณีศึกษาชุมชนชาวจีนฮกจิว อําเภอนาบอน จังหวัดนครศรีธรรมราช. กรุงเทพมหานคร: สํานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติกระทรวงวัฒนธรรม.

พงษ์ศักดิ์ คนขยัน. (2552). การศึกษาอัตลักษณ์ที่ปรากฏในนิทานไทใหญ่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.

พ่วง บุษรารัตน์ และทิพวัลย์ พิยะกุล. (2542). สารานุกรมวัฒนธรรมภาคใต้ 2. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิ.

พัชลินจ์ จีนนุ่น. (2556). วรรณกรรมคําสอนภาคใต “ฉบับพิมพเลมเล็ก”: การสืบทอดและสร้างสรรค์ด้านเนื้อหาคําสอน. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 33(1), 38.

เพ็ญนภา ทิพย์สุราษฎร์. (2559). การศึกษาพืชสมุนไพรท้องถิ่นและภูมิปัญญาด้านการใช้พืชสมุนไพร กรณีศึกษา : อุทยานแห่งชาติแก่งกรุง จังหวัดสุราษฎร์ธานี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์,สุราษฎร์ธานี.

เพ็ญพิชยา อัครธนารักษ์. (2559). นิทานพื้นบ้านในจังหวัดชุมพร: การวิเคราะห์วิถีชีวิตความพอเพียง. ชุมพร: วิทยาลัยอาชีวศึกษาชุมพร.

ฟาสินี สะมิแม็ง. (2559). วิถีความเป็นอยู่ของชาวไทยมุสลิมในตำบลลุโบะยิไร อำเภอมายอ จังหวัดปัตตานี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยรามคำแหง, กรุงเทพมหานคร.

มนต์รวี ทองเสน่ห์ และคณะ. (2558). การพัฒนาระบบสารสนเทศการจัดการความรู้เพื่อการอนุรักษ์หนังตะลุง ภูมิปัญญาท้องถิ่นภาคใต้. นครปฐม: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์.

มโน พิสุทธิรัตนานนท์ และคณะ. (2539). รายงานวิจัยภูมิปัญญาชาวบ้านภาคใต้ที่ปรากฎในงานช่างฝีมือ. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ลภัสรินทร์ ฉัตรวังคีรี. (2563). อัตลักษณ์พื้นถิ่นในบันเทิงคดีล้านนา (พ.ศ.2521-2554) (พิมพ์ครั้งที่ 2). เชียงใหม่:มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

วนิดา อินทรอำนวย. (2560). การครอบครองงาช้างตามพระราชบัญญัติงาช้าง. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

ศรีศักร วัลลิโภดม. (2519). จากท่าชนะถึงสงขลา. วารสารเมืองโบราณ, 2(2), 76.

ศุภการ ศิริไพศาล และอภิเชษฐ์ กาญจนดิฐ. (2552). พิธีกรรมและความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจีนบริเวณ ลุ่มทะเลสาบสงขลาจากอดีตถึงปัจจุบัน. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 4(1), 8.

สมเจตน์ อำมรพรต. (2535). ปัญหาสังคมชนบทภาคใต้ที่ปรากฏในบทร้อยกรอง ซึ่งพิมพ์ในระหว่างปี พ.ศ. 2521 - 2533 (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี, ปัตตานี.

สมพร ธุรี. (2557). จิตรกรรมฝาผนังภาคใต้ : คติความเชื่อในพระพุทธศาสนา. วารสารศิลปกรรมศาสตร์วิชาการวิจัย และงานสร้างสรรค์, 1(1), 25-27.

สุภารัตน์ ชาญแท้ และคณะ. (2560). ศึกษาความเชื่อเกี่ยวกับพระบรมธาตุเจดีย์นครศรีธรรมราช. วารสารวิชาการ มจร บุรีรัมย์, 2(2), 11-23.

เสรี จุ้ยพริก และอรุณ ไชยเต็ม. (2541). องค์ความรู้ท้องถิ่นในการเก็บเกี่ยวผลผลิตจากป่าอย่างยั่งยืน : กรณีศึกษาการเก็บน้ำมันยาง (Dipterocarpus alatus) และผลอิเหนา (Arenga pinnata). กรุงเทพมหานคร: โครงการพัฒนาองค์ความรู้และศึกษานโยบายการจัดการทรัพยากรชีวภาพในประเทศไทยและศูนย์ฝึกอบรมวนศาสตร์ชุมชนแห่งภูมิภาคเอเชียนแปซิฟิก.

เสาวรีย์ ชัยวรรณ และวสันต์ ปัญญาแก้ว. (2562). คนช้างการเคลื่อนย้ายและชีวิตเร่ร่อนในโลกสมัยใหม่. วารสารสังคมศาสตร์, 31(1), 11-12.

อรุณ แก้วพิชัย. (2542). วิเคราะห์นิทานพื้นบ้านอำเภอเมืองนครศรีธรรมราชจังหวัดนครศรีธรรมราช (ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยทักษิณ, กรุงเทพมหานคร.

อาคม เดชทองคำ. (2546). ตัวตนของคนใต้ : มุมมองผ่านงานวิจัยหัวเชือกวัวชน. วารสารปาริชาต, 15(2), 34-37.

อานนท์ อาทิตย์อุทัย. (2550). เรื่องเล่าจากคุณปู่ภาคใต้. กรุงเทพมหานคร: แสงดาว.

อุดม หนูทอง. (2535). วัดพะโคะ. กรุงเทพมหานคร: กรุงสยามการพิมพ์.

อุทุมพร ศรีโยม. (2565). การพัฒนาตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์สำหรับข้าวพันธุ์พื้นเมืองสะท้อนอัตลักษณ์ท้องถิ่นบ้านโคกสูงจังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารรัชต์ภาคย์, 16(45), 66-82.

อุษา ช่วยบำรุง. (2550). ศึกษาภูมิปัญญาชาวบ้านที่ปรากฏในวรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพมหานคร.

เอกรัตน์ อุดมพร. (2553). รวมนิทานพื้นบ้านประจำจังหวัดภาคใต้. กรุงเทพมหานคร: พัฒนาศึกษา.

โอภาส พิมพา และคณะ. (2552). โครงการวิจัยสถานภาพการผลิตโคเนื้อและเนื้อโคของจังหวัดสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

Downloads

Published

2024-05-27

How to Cite

Zhao, P., & Intaraporn, W. (2024). An Analysis of Local Identities in Southern Thai Folktales. Academic and Research Journal of Liberal Arts (Online), 19(1), 102–126. https://doi.org/10.14456/arjla.2024.6

Issue

Section

Research Articles