สมรรถนะการสอนของนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา และสาขาวิชาเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี

ผู้แต่ง

  • นพดล พรามณี ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ประจำภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลธัญบุรี
  • โอบเอื้อ ต่อสกุล อาจารย์ประจำภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
  • บุญทัน ศรีบุญเรือง ผู้ช่วยศาสตราจารย์ อาจารย์ประจำภาควิชาครุศาสตร์อุตสาหกรรม คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี

DOI:

https://doi.org/10.14456/arjla.2025.5

คำสำคัญ:

สมรรถนะการสอน, ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21, นักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู, สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา, สาขาวิชาเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการศึกษา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บข้อมูลผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกจากนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสมรรถนะการสอนของนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา และสาขาวิชาเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี และ 2) นำเสนอแนวทางในการจัดการเรียนการสอนที่มุ่งพัฒนานักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครูให้มีทักษะการสอนที่ดีและมีทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ผลการวิจัยพบว่า สมรรถนะการสอนที่สำคัญประกอบด้วย 11 ประการ ได้แก่ 1) การเตรียมความพร้อมสำหรับการเรียนรู้ 2) การบอกเป้าหมายการเรียนรู้ 3) การทบทวนเนื้อหาเดิม 4) การใช้กลยุทธ์ รูปแบบ และวิธีการสอนที่หลากหลาย 5) การกระตุ้นความรู้เดิมของผู้เรียน 6) การประยุกต์ใช้ทฤษฎีสู่การปฏิบัติ 7) การประยุกต์ใช้กิจกรรมที่หลากหลายในการจัดการเรียนการสอน 8) การให้ข้อมูลป้อนกลับ 9) การสรุปและทบทวนเนื้อหา 10) การวัดและประเมินผล และ 11) การจัดการเรียนการสอนแบบซ่อมเสริม นอกจากนี้ ผลการวิจัยยังนำเสนอแนวทางการจัดการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาทักษะการสอนที่สอดคล้องกับทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ประกอบด้วย 1) การนำเข้าสู่บทเรียนอย่างมีประสิทธิภาพ 2) การประยุกต์ใช้กลยุทธ์ รูปแบบ และวิธีการสอนที่เหมาะสม 3) การกระตุ้นความรู้เดิมของผู้เรียน 4) การบูรณาการทฤษฎีสู่การปฏิบัติ 5) การออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการมีส่วนร่วม 6) การให้ข้อมูลป้อนกลับที่สร้างสรรค์ 7) การสรุปผลการเรียนรู้อย่างเป็นระบบ 8) การประเมินผลการเรียนรู้ และ 9) การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อยกระดับการสอน

เอกสารอ้างอิง

กมล โพธิเย็น. (2564). Active Learning: การจัดการเรียนรู้ที่ตอบโจทย์การจัดการศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 19(1), 11-28.

เขมชุดา ศรีสุวรรณ และสุรัตนา อดิพัฒน์. (2566). การพัฒนาทักษะการพูดภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้กิจกรรมเป็นฐาน. วารสารวิชาการสถาบันพัฒนาพระวิทยากร, 6(4), 1-10.

จุฑามาศ ใจสบาย. (2562). การพัฒนาบทเรียนออนไลน์ โดยใช้ Google Classroom รายวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อชีวิต. วารสารธาตุพนมปริทรรศน์, 13(1), 1-8.

ฑิวาวรรณ สุวานิโช, สุชาติ เศวตบดี, เพ็ญภา ชมเดช. (2565). ถึงเวลาสร้างเสริมทักษะความเป็นพลเมืองดิจิทัลให้กับเด็กไทย. วารสารการวิจัยประยุกต์ มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ. 1(1), 1-9.

ณรงค์วิทย์ แสนทอง. (2550). มารู้จัก Competency กันเถอะ (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: บริษัทเอช อาร์ เซ็นเตอร์.

ดารณี เอื้อชนะจิต. (2561). การวิเคราะห์ผู้เรียนและการทบทวนบทเรียนที่ส่งผลต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 37(1), 49-58.

ทัศน์ศิรินทร์ สว่างบุญ. (2563). การพัฒนาแนวทางการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ สำหรับนิสิตคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. วารสารการวัดผลการศึกษา, 37(12), 28-42.

ธัชวิน ยศเฉลิมวงศ์, ณิชาพัฒณ์ ไชยเสนบดินทร์, วนิสา สัมภวะผล, กฤติกา ชูผล, สุมนา เขียนนิล, และชุติมาขุนแสง. (2565). การพัฒนารูปแบบการสอนโดยใช้ทฤษฎีมุ่งปฏิบัติงานร่วมกับสื่อสังคมออนไลน์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการเขียนเรียงความสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาชั้นปีที่ 2. วารสารศิลปศาสตร์ปริทัศน์, 17(1), 47-61.

นนทลี พรธาดาวิทย์. (2560). การพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกในวิชาการจัดการจัดการเรียนรู้. วารสารวิจัย มทร. กรุงเทพ, 11(1), 85-94.

ภัทรสร นรเหรียญ. (2562). การจัดการเรียนรู้แบบกิจกรรมเป็นฐาน ร่วมกับสื่อประสมเพื่อพัฒนาความสามารถในการฟัง การพูดภาษาอังกฤษของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ภัทรา อุ่นทินกร และ มาเรียม นิลพันธุ์. (2564). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดสะเต็มศึกษาเพื่อเสริมสร้างความสามารถในการสร้างนวัตกรรมสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 19(1). 206-219.

ยืน ภู่วรวรรณ (2564). ทักษะดิจิทัลเพื่ออนาคต. ค้นคืนจาก https://learningdq-dc.ku.ac.th/course/?c=4&l=5.

รุ่งทิวา ฝ่ายดี. (2565). การพัฒนางานด้วยการให้ข้อมูลป้อนกลับโดยเพื่อน Developing Works by Using Peer Feedback. PULINET Journal 4(2), 174-181. https://pulinet.oas.psu.ac.th/index.php/journal/article/view/211.

สุนทรี วรรณไพเราะ และอานิสฟาซีรา ฮาซานีย์. (2567). แนวทางการจัดการศึกษาระดับปฐมวัยเพื่อรองรับสังคมไทยในยุคดิจิทัล. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 22(1), 79-93.

สุกัญญา รัศมีธรรมโชติ. (2549). แนวทางการพัฒนาศักยภาพมนุษย์ Competency Based Learning (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: ศิริพัฒนาอินเตอร์พริ๊นท์.

สุวรรณา จุ้ยทอง. (2564). การศึกษาองค์ประกอบในการจัดการเรียนรู้ สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครูระดับปริญญาตรีให้มีเทคนิคการจัดการเรียนรู้. วารสารบัณฑิศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฎวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์. 15(1), 191-203.

อริสา สุมามาลย์, วีระเทพ ปทุมเจริญวัฒนา, และหิมพรรณ รักแต่งาม. (2563). การเสริมสร้างเป้าหมายในชีวิตของนักศึกษาด้วยจิตตปัญญาศึกษาและการเรียนรู้ของผู้ใหญ่: กระบวนการเรียนรู้ที่สำคัญและปัจจัยแห่งความสำเร็จ. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น. 17(2), 537-550.

สุภางค์ จันทวนิช. (2563). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 25). กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วริศร เผ่าวนิช. (2564). ทำความรู้จัก Digital Skill คืออะไร ทำไมถึงเป็นทักษะแห่งอนาคตที่คนรุ่นใหม่ต้องมี. ค้นคืนจาก https://techsauce.co/connext/career-insight/digital-skills.

โสภิตา สว่างเลิศกุล. (2560). ดิจิทัล สกิล' เตรียมพร้อมสู่ไทยแลนด์โฉมใหม่. ค้นคืนจาก https://www.posttoday.com/life/life/516410.

สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน. (2562). พลเมืองดิจิทัล (Digital Citizenship). ค้นคืนจาก https://www.thaihealth.or.th/?p=227343.

อาภรณ์ ภู่วิทยพันธ์. (2548). Competency Dictionary. กรุงเทพมหานคร: เอช อาร์ เซ็นเตอร์.

อันธิกา ปริญญานิลกุล และคณะ. (2563). ทักษะดิจิทัลที่จำเป็นต่อการปฏิบัติงานของผู้ประกอบวิชาชีพในธุรกิจโรงแรมไทย: กรณีศึกษาโรงแรมในเครือดุสิตอินเตอร์เนชั่นแนลในเขตกรุงเทพมหานคร (รายงานการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยดุสิตธานี.

Bommel, J. V., Nilsberth, M., Nissen, A., Tengberg, M., & Walkert, M. (2022). What to do or what to learn - on communicating learning goals. In Proceedings of the Twelfth Congress of the European Society for Research in Mathematics Education (CERME12). https://hal.science/hal-03745506.

EDUZONES. (2024). รู้เท่าทัน! Digital Skills ที่ควรมีในปี 2024. ค้นคืนจาก https://www.eduzones.com/2024/06/27/digital-skills/.

Gagne, R. M., Wager, W. W., Golas, K. C., & Keller, J. M. (2005). Principles of instructional design (5th ed.). Connecticut: Thomson Wadsworth.

Gagne, R. M., Briggs, L. J., & Wagner, W. W. (1992). Principles of Instructional Design (5th ed.). Fort Worth: Harcourt Brace Jovanovich College Publishers.

Hassan E. M. G. (2023). Addressing academic challenges: A quasi-experimental study on the effect of remedial exam strategy for nursing students with low academic performance. Belitung nursing journal, 9(4), 369–376. https://doi.org/10.33546/bnj.2699.

Patton, M.Q. (2015). Qualitative Research and Evaluation Methods: Integrating Theory and Practice (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.

Papadogiannis I, Wallace M, Poulopoulos V, Vassilakis C, Lepouras G, Platis N. (2023). An Assessment of the Effectiveness of the Remedial Teaching Education Policy. Knowledge, 3(3), 349-363. https://doi.org/10.3390/knowledge3030024.

Phansuathong, P. (2022). https://www.primal.co.th/th/marketing/digital-literacy-skill/.

McClelland, D. C. (1973). Testing for competence rather than intelligence. American Psychologist, 28(1), 1-14.

Nasser, R.M. & Mohd, T.S. (2022). A Systematic and Quantitative Method to Measure the Achieved Program Learning Outcomes in Higher Education. TEM Journal. 11(2), 574-584.

Kutasi, R. (2023). Feedback: Unveiling its impact and enhancing its effectiveness in education. Journal of Pedagogy - Revista de Pedagogie, 71(2), 7-32. https://doi.org/10.26755/RevPed/2023.2/7.

Sharma, S, Yaja, H., & Sinha, S. (2024). An analysis on the potentialities of remedial teaching and learning on school students. Education and Society, 46(4), 143-151.

Skinner, B.F. (1971). Beyond freedom and dignity. New York: Knopf.

Spencer, L. M. Jr., & Spencer, S. M. (1993). Competence at work: Models for superior performance. New York: John Wiley & Sons.

Ulrich, D., Younger, J., Brockbank, W., & Ulrich, M. (2012). HR from the outside in: Six competencies for the future of human resources. New York, NY: McGraw-Hill.

Zuo, T., Birk, M. V., Spek, E. D., & Hu, J. (2023). The effect of fantasy on learning and recall of declarative knowledge in AR game-based learning. Entertainment Computing, 46, 100563. https://doi.org/10.1016/j.entcom.2023.100563.

Zhou, Y., Wu, C., Wang, H., Wang, Q., & Zhu, L. (2023). An empirical investigation into social and platform endorsement of user-generated content in the online Q&A community. Electronic Commerce Research and Applications, 62, 101327 https://doi.org/10.1016/j.elerap.2023.101327.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-25

รูปแบบการอ้างอิง

พรามณี น. ., ต่อสกุล โ. ., & ศรีบุญเรือง บ. . (2025). สมรรถนะการสอนของนักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ศึกษา และสาขาวิชาเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการศึกษา คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี. วารสารศิลปศาสตร์วิชาการและวิจัย (ออนไลน์), 20(1), 71–89. https://doi.org/10.14456/arjla.2025.5

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย