ศึกษาวิเคราะห์หลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์มหายานศรัทโธตปาทศาสตร์

บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อ ศึกษาคัมภีร์มหายานศรัทโธตปาทศาสตร์ 2) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์มหายาน ศรัทโธตปาทศาสตร์ 3) เพื่อวิเคราะห์คุณค่าหลัก ธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์มหายานศรัทโธตปาทศาสตร์ ผู้วิจัยได้เก็บรวบรวมข้อมูลจากคัมภีร์มหายานศรัท โธตปาทศาสตร์ โดยใช้ฉบับแปลภาษาไทยของ อาจารย์กัมพล สิริมุนินท์ และฉบับแปลภาษาอังกฤษ ของศาสตราจารย์โยชิโตะเอส. ฮะเกดะ ผู้ปริวรรต และอรรถาธิบาย ซึ่งเป็นสำนวนต้นฉบับภาษาจีน สำนวนแปลของท่านปรมารถะ รวมทั้งเอกสารอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนามหายาน 
ผลการวิจัยพบว่า 
              คัมภีร์มหายานศรัทโธตปาทศาสตร์เป็นคัมภีร์ ในยุคต้นๆ ที่ได้รจนาขึ้น โดยเชื่อว่าเป็นผลงานของ ท่านอัศวโฆษ เพื่อสร้างความเข้าใจต่อศรัทธาขั้นพื้น ฐานต่อพระพุทธศาสนามหายาน แต่ไม่ปรากฏหลัก ฐานที่ชัดเจนว่าแต่งขึ้นเมื่อใด ต่อมาพบงานแปลที่ได้ รับการถ่ายทอดจากภาษาสันสกฤตสู่ภาษาจีน และ ตกทอดมาถึงปัจจุบันมีเพียง 2 สำนวนเท่านั้น คือ (1) ฉบับแปลของท่านปรมารถะ ประมาณ ค.ศ. 550 หรือ พ.ศ. 1093 (2) ฉบับแปลของท่านศิกษานันทะ ประมาณ ค.ศ. 700 หรือ พ.ศ. 1243 
              หลักธรรมที่พบในคัมภีร์มหายานศรัทโธตปาท ศาสตร์เป็นหลักธรรมที่เกี่ยวกับเรื่องจิตหนึ่งมโนวิช ญาณในฐานะเปน็ ความรูสึ้กนึกคิด กิเลสในฐานะเปน็ ความเศร้าหมองของจิต ศูนยตา, ตถตาในฐานะเป็น ธรรมพื้นฐานของสรรพสิ่ง หลักธรรมเกี่ยวกับสัมโพธิ ญาณ การปฏิบัติบำเพ็ญ และแนวทางการส่งเสริม การปฏิบัติเพื่อเข้าถึงโพธิจิต 
              คุณค่าหลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์มหายานศรัท โธตปาทศาสตร์ แบ่งออกเป็น 4 ด้าน คือ 
              1. มีคุณค่าต่อการขจัดอัญญาณ ด้วยการเข้าใจ กระบวนการทำงานของจิตและกิเลส จนพบทางออก 
              2. มีคุณค่าต่อการเข้าถึงศูนยตา ด้วยการคลาย ความยึดติดผูกพันต่อสรรพสิ่ง ว่าเป็นเพียงสิ่งอาศัย กันเกิดดับเท่านั้น 
              3. มีคุณค่าต่อการปฏิบัติตามโพธิสัตวมรรค ศรัทธา ด้วยการมีจิตเมตตากรุณาต่อสรรพสัตว์และ การช่วยเหลือกันและกันในสังคมด้วยความเชื่อมั่นใน วิถีแห่งโพธิสัตว์ 
              4. มีคุณค่าต่อการเรียนรู้ศัพทศาสตร์ของ มหายานด้วยการศึกษาและเข้าใจในบริบทแห่งศัพท์ ที่ใช้เพื่อเข้าถึงเจตนาที่แท้ในพระพุทธศาสนา ตลอด ถึงการนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน