ศึกษาแนวทางการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในอนาถปิณฑิโกวาทสูตร

ผู้แต่ง

  • นางพาณี เครือไทย

คำสำคัญ:

อนาถปิณฑิโกวาทสูตร, การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา

บทคัดย่อ

           การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษา เนื้อหาหลักธรรมในอนาถปิณฑิโกวาทสูตร 2) ศึกษา แนวทางการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในอนาถปิณฑิโก วาทสูตร โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพภาคเอกสาร (Qualitative Research) จากการศึกษาพบว่า
          1.อนาถปิณฑิโกวาทสูตร มีเนื้อหาโครงสร้าง บรรยายถึงบุคคล และหลักธรรมว่าด้วยการคลาย ความยึดมั่นในอายตนะภายใน 6 อายตนะภายนอก 6 วิญญาณ 6 สัมผัส 6 เวทนา 6 ธาตุ 6 ขันธ์ 5 อรูปฌาน 4 โลกนี้ โลกหน้า และอารมณ์ที่รับรู้ทาง อายตนะ 6
          2.หลักการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในพระสูตรนี้ ว่าโดยรวมแล้วสรุปลงในสติปัฏฐาน 4 คือ การใช้สติ เป็นฐานในการพิจารณาไปในกาย เวทนา จิตและ ธรรม โดยมี วิปัสสนาภูมิ 6 หรือ รูปกับนาม เป็น อารมณ์ของวิปัสสนา ประกอบกับโพธิปักขิยธรรม 37 ซึ่งมีแนวทางการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา โดย พิจารณาผัสสะที่กระทบกับอายตนะภายใน และเป็น เหตุให้เกิดทุกข์ เช่นตาเห็นรูป เกิดจักขุวิญญาณ ก่อ ให้เกิดความรู้สึกคือเวทนาสุข ทุกข์ หรือเฉยๆ สิ่งที่ กระทบเป็นธาตุที่ประกอบ เมื่อมีความรู้สึกในธาตุ เกิดอุปาทานความยึดมั่นถือมั่น เมื่อผู้ปฏิบัติเห็นชอบตามความเป็นจริงว่า ไม่ว่าจะยืน เดิน นั่ง นอน และทำอากัปกิริยาใดๆ มีเพียงธาตุ 4 ที่มาประชุม กัน โดยปราศจากความเป็นตัวตน เรา เขา ผู้ปฏิบัติ ย่อมไม่ติดใจธาตุใดธาตุหนึ่งว่า เป็นเรา เป็นของเรา ย่อมปล่อยวางความยึดมั่นถือมั่นอย่างเด็ดขาด

Author Biography

นางพาณี เครือไทย

นิสิตปริญญาโท สาขาวิชาวิปัสสนาภาวนา
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตบาฬีศึกษาพุทธโฆส

References

พระคันธสาราภิวงศ์. (2555). โพธิปักขิยธรรม. (พิมพครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: บริษัท บุญศิริการพิมพ์ จํากัด,

พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช), พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุดศัพท์วิเคราะห์,กรุงเทพมหานคร: โรง พิมพ์เลี่ยงเซียง, 2558.

พระธรรมธีรราชมหามุนี (โชดก ญาณสิทฺธิ ป.ธ. 9). วิปัสสนากรรมฐาน. งานออกเมรุพระราชทานเพลิงศพ พระภัท ทันตะ อาสภมหาเถร ธัมมาจริยะ
อัคคมหากัมมัฏฐานาจริยะ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ประยูรวงศ์พริ้นติ้ง จํากัด, 2554.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต).พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. พิมพ์ครั้งที่ 35. กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพ์ผลิธัมม์, 2555.

พระโสภณมหาเถระ (มหาสีสยาดอ). มหาสติปัฏฐานสูตรทางสู่พระนิพพาน. พระพรหมโมลี (สมศักดิ์ อุปสโมป.ธ. 9,M.A.,Ph.D.) ตรวจชําระ. แปลและเรียบเรียงโดย พระคันธสาราภิวงศ์. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจํากัด ไทยรายวันการ พิมพ์, 2549.

______.วิปัสสนานัย เล่ม 1. พระพรหมโมลี ( สมศักดิ์ อุปสโมป.ธ. 9, M.A., Ph.D. ) ตรวจชําระ. พระคันธสาราภิวงศ์ แปลและเรียบเรียง. กรุงเทพมหานคร: ประยูรสาส์นไทยการ พิมพ์, 2557.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ 25๐๐. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหา จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2535.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกพร้อมอรรถกถา แปล ชุด 91 เล่ม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2556.

________. ปกรณวิเสสภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาปกรณวิเสโส. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ วิญญาณ, 2539

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-07-05