การสร้างเสริมและพัฒนาฐานปัญญาเยาวชน

บทคัดย่อ

              การสร้างฐานปัญญาให้เยาวชนในปัจจุบันนั้น นอกจากจะเน้นการสร้างเสริมความรู้เพื่อการ ประกอบวิชาชีพแล้ว ยังมีความจำเป็นต้องสร้าง ฐานปัญญาเชิงจริยธรรมให้กับเยาวชนควบคู่กัน ไปด้วย จึงได้นำแนวทางการเสริมสร้างและพัฒนา ปัญญาแนวพุทธที่ปรากฏในปัญญาสูตรมาประยุกต์ ใช้ให้เหมาะสมกับเยาวชน โดยมุ่งเสริมสร้างฐาน ปัญญาสำคัญ 2 ส่วนคือ 1) สัมมาทิฏฐิและการคิด อย่างมีวิจารณญาณ 2) การทำงานร่วมกับผู้อื่น โดย อาศัยหลักการ 8 ประการในปัญญาสูตรมาอธิบาย กระบวนการสร้างปัญญากล่าวคือ
             การสร้างสัมมาทิฏฐิและการคิดอย่างมี วิจารณญาณนั้น เริ่มจากบุคคลคือ ผู้ปกครองและ ครู รวมถึงเพื่อนร่วมชั้นเรียนด้วย ซึ่งอาจสั่งสอน โดยตรงหรือการแสดงพฤติกรรมที่ดีให้ดูเป็นตัวอย่าง และปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่งคือ วิธีการสอนที่มี ประสิทธิภาพ ซึ่งต้องใช้เหตุผลในการอธิบายให้เด็ก เข้าใจมิใช่การบังคับให้เชื่อตาม เช่น สัมมาทิฏฐิคือ อะไร ประกอบด้วยอะไรบ้าง มีเป้าหมายอะไร แต่ละ ข้อนั้นมีเหตุผลในการปฏิบัติอย่างไร โดยใช้หลัก พหูสูต 5 ในการเรียนเพื่อให้เด็กจำได้แม่นยำ เข้าใจ ทั้งกระบวนการ นำไปใช้ได้ถูกต้อง นอกจากนี้ ยัง ต้องฝึกฝนการทำงานร่วมกับผู้อื่นผ่านกิจกรรมเพื่อ ส่วนรวม เพื่อให้เด็กรู้จักการวางแผน การแก้ปัญหา การเสียสละและการให้อภัยซึ่งกันและกัน เป็นต้น อย่างไรก็ตาม การสร้างฐานปัญญาจะสมบูรณ์ได้ ต้องอาศัยหลักการข้อที่ 8 ในปัญญาสูตร คือ การ พิจารณาความไม่เที่ยงในสิ่งทั้งปวงและปล่อยวางได้ ซึ่งจะทำให้เด็กจะมีวุฒิภาวะ เข้าใจโลกและชีวิตตาม ความเป็นจริง