ศึกษาการพัฒนาคุณภาพ ชีวิตด้วยหลักคำสอนเรื่องทุกข์ในพุทธปรัชญา เถรวาท

ผู้แต่ง

  • พระเจริญ ทนฺตจิตฺโต

บทคัดย่อ

                วิทยานิพนธ์เรื่อง “ศึกษาการพัฒนาคุณภาพ ชีวิตด้วยหลักคำสอนเรื่องทุกข์ในพุทธปรัชญา เถรวาท” เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพแบบวิจัยเอกสาร วัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาทุกข์ในพุทธปรัชญา เถรวาท 2) เพื่อศึกษาการพัฒนาคุณภาพชีวิตใน พุทธปรัชญาเถรวาท และ 3) เพื่อวิเคราะห์การพัฒนา คุณภาพชีวิตด้วยหลักคำสอนเรื่องทุกข์ในพุทธ ปรัชญาเถรวาท ผลการศึกษาพบว่า 
               ความยึดมั่นในขันธ์ 5 เป็นเหตุให้เกิดทุกข์ เพราะสัตว์ที่เกิดมามีธาตุขันธ์หนีไม่พ้นความทุกข์ และความทุกข์มีรากเหง้าของกิเลสอีก คือ โลภะ โทสะ และ โมหะ ไม่ใช่เฉพาะแต่มนุษย์เท่านั้นที่มี ความทุกข์ แต่หมายเอาสรรพสัตว์ทั้งหลายที่ยังเวียน ว่ายตายเกิดในสังสารวัฏทั้งหมด 
               ทุกคนสามารถพัฒนาชีวิตจิตใจไปสู่ความเป็น มนุษย์ที่สมบูรณ์ได้ด้วยความเพียรของตนเองความ สุขหรือความทุกข์ไม่ได้มาจากการอ้อนวอนร้องขอ จะ ต้องฝึกฝนตนเองให้สามารถพึ่งพาตนเองได้เพื่อ ออกจากกองทุกข์ดว้ ยวิธีการสรา้ งปญั ญาในการอยู่ กับความทุกข์อย่างรู้เท่าทันตามความเป็นจริง และ สามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ไปถึงจุดหมายสูงสุด คือ พระนิพพาน 
               การพัฒนาคุณภาพชีวิตด้วยหลักคำสอนเรื่อง ทุกข์ในพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นการกำหนดรู้ ทำความเข้าใจปัญหาสภาวะที่เป็นทุกข์อย่างตรง ไปตรงมาตามความเป็นจริงเป็นการเผชิญหน้ากับ ปัญหาสิ่งที่ควรละกำจัดสาเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์ เป็นการแก้ปัญหาที่เหตุทำให้แจ้งภาวะดับทุกข์ เข้า ถึงภาวะที่ไรป้ ญั หาที่เปน็ จุดมุง่ หมาย ฝกึ อบรมปฏิบัติ ตามทางเพื่อให้ถึงความดับแห่งทุกข์

Author Biography

พระเจริญ ทนฺตจิตฺโต

สาขาวิชาพุทธศาสนาและปรัชญา
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

References

1. ภาษาไทย
ข้อมูลปฐมภูมิ มหามกุฏราชวิทยาลัย,มูลนิธิ. (2557). พระไตรปิฎกและอรรถกถา มหามกุฏราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ ชุด 91 เล่ม. เล่มที่4, 6, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 29, 31, 34, 35, 36, 37, 38, 78, 79. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพมหานคร : มหามกุฏราชวิทยาลัย.

ข้อมูลทุติยภูมิ
1) หนังสือทั่วไป
จํานงค์ ทองประเสริฐ. (2539). ศาสนาปรัชญาประยุกต์. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ์ต้นอ้อ แกรมมี่.

ชัยวัฒน์ ปัญจพงษ์. (2525). ประชากรศึกษาและประชากรศาสตร์. กรุงเทพมหาคร : สํานักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช

ภัททันตะ อาสภมหาเถระ ธัมมาจริยะ อัคคมหากัมมัฐานาจริยะ,ดร.. (2534). ปฐมวิปัสสนาวงศ์ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร : บริษัทอัมรินทร์พริ้นติ้นแอนด์พับลิชชิ่ง จํากัด (มหาชน).

บุญมี แท่นแก้ว, ผศ. (2538). พุทธศาสนาและปรัชญา. กรุงเทพมหานคร : โอ. เอส. พริ้นติ้งเฮ้าส์

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงและขยายความ. กรุงเทพมหานคร : มหา จุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.

_____. (2533). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร : มหาจุฬาลงกรณ์ราช วิทยาลัย.

_____. (2543). ถึงเวลามารื้อปรับระบบพัฒนาคนกันใหม่. กรุงเทพมหานคร : ธรรมสภา

พระธรรมธีรราชมุนี (โชดก ญฺาณสิทฺธิป.ธ.9). (2554). วิปัสสนากรรมฐาน. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ์บริษัทประยูร วงศ์พริ้นติ้ง จํากัด.

พุทธทาสภิกขุ. (2549). ศิลปะแห่งชีวิต. กรุงเทพมหานคร : มูลนิธิธรรมสภา.

_____. (2536). คู่มือแสดงหลักธรรม (ฉบับสมบูรณ์). กรุงเทพมหานคร : ธรรมสภา

พระเมธีธรรมาภรณ์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2533). พุทธศาสนากับปรัชญา. กรุงเทพมหานคร : อมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊ป. ราชบัณฑิตยสถาน, (2535). พจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน. ฉบับเฉลิมพระเกียรติ. พิมพครั้งที่ 11.กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์วัฒนพานิช.

_____. (2555). พจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์นานมีบุ๊กส์พับลิเคชั่นส์.

วศิน อินทสระ. (2557). การพัฒนาชีวิตเพื่อความสุขในปัจจุบัน. กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร์

วิโรจน์ นาคชาตรี. (2544). พุทธปรัชญาเถรวาท. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยรามคําแหง.

ศาสตราจารย์เกียริคุณ นายแพทย์จําลอง ดิษยวณิช. (2554). จิตวิทยาของความดับทุกข์. กรุงเทพมหานคร : สํานัก พิมพ์ต้นบุญ.

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2520). ธรรมวิจารณ์. กรุงเทพมหานคร : มหามกุฏราชวิทยาลัย.

_____. (2551). ธรรมวิภาค. กรุงเทพมหานคร : มหามกุฏราชวิทยาลัย.

_____. (2533). นวโกวาทหลักสูตรนักธรรมชั้นตรี. กรุงเทพมหานคร : มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สถาพร มาลีเวชรพงศ์. (2538). พุทธศาสนาและปรัชญา. กรุงเทพมหานคร : โอ. เอส. พริ้นติ้งเฮ้าส์

สนธยา พลศรี. (2545). ทฤษฎีและหลักการพัฒนาชุมชน. พิมพฺครั้งที่ 4 กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ์โอเดียนสโตร์.

สมิต อาชวนิจกุล. (2550). การพัฒนาตนเอง. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ดอกหญ้า

แสง จันทร์งาม. (2552). อริยสัจจ์ 4 หัวใจของพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ์บริษัทสร้างสรรค์บุ๊คส์

_____. (2552). ประทีปธรรม. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ์สร้างสรรค์บุ๊คส์.

สุเทพ สุวีรางกูร,ผศ.ดร.. (2553). สัจธรรมนําชีวิต. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ์ก่อไผ่

2) วิทยานิพนธ์/สารนิพนธ์
นางจารวี พิมพ์สมฤดี. (2552). “การศึกษาความทุกข์ของสตรีในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท”. วิทยานิพนธ์พุทธ ศาสนศาสตร์มหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาเกษม สญฺญฺโค (ลักษณะวิลาศ). (2552). “การศึกษาเชิงวิเคราะห์เรื่องทุกข์ในพระพุทธศาสนา”. วิทยานิพินธ์ ศาสนศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระสุพรชัย อานนฺโท (นครพันธ). (2553). “ศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดเรื่องทุกข์ในพุทธปรัชญาเถรวาท กับแนวคิดทุกข นิยมของโชเป็นเฮาเออร์”. วิทยานิพินธ์ศาสนศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

ตะวัน วาทกิจ. (2546). “ความทุกข์ทางใจในบริบทพุทธธรรม”. วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

สมภาร พรมทา. (2543). “ทุกข์ในพุทธปรัชญา : มุมมองจากลัทธิดาร์วิน”. รายงานวิจัย. พระนครศรีอยุธยา : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-07-07