แนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง “แนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท” มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องสันติภาพทั่วไป  2) เพื่อศึกษาสันติภาพในพุทธปรัชญาเถรวาท  3) เพื่อบูรณาการแนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท  4) เพื่อนำเสนอองค์ความรู้ใหม่เรื่อง “แนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท” งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) และแบบพรรณนา (Descriptive Research) โดยการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลจากพระไตรปิฎก อรรถกถา ตำรา และเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเป็นหลัก และการสัมภาษณ์เชิงลึก (Indepth-Interview) แล้วนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์สังเคราะห์และนำเสนอในเชิงพรรณนา

          ผลการศึกษาวิจัย พบว่า :

1. 1. แนวคิดเรื่องสันติภาพทั่วไป เป็นเรื่องของการแสวงหาสันติภาพ จากสถานการณ์โลกปัจจุบันที่กำลังเผชิญปัญหาความขัดแย้งมากมาย การสร้างสันติภาพยังไม่ประสบความสำเร็จตามความมุ่งหวังของชาวโลก สาเหตุที่ทำให้ไม่เกิดสันติภาพ 3 ประเด็นหลัก ได้แก่ 1) เหตุแห่งความขัดแย้งด้านความคิด 2) เหตุแห่งความขัดแย้งด้านค่านิยม 3) เหตุแห่งความขัดแย้งด้านพฤติกรรม
2. 2. สันติภาพในพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นหลักพุทธธรรมที่นำมาเพื่อใช้สร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท ได้แก่ 1) สัมมาทิฏฐิ ว่าด้วยความเห็นถูกต้อง 2) หลักพรหมวิหาร 4 ว่าด้วยคุณธรรมของจิตใจ 3) หลักศีล 5 - ธรรม 5 ว่าด้วยหลักพึงประพฤติปฏิบัติ
3. 3. แนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท สามารถทำได้ ดังนี้ 1) บูรณาการการสร้างสันติภาพด้วยหลักสัมมาทิฏฐิกับประเด็นเหตุแห่งความขัดแย้งด้านความคิด 2) บูรณาการการสร้างสันติภาพด้วยหลักพรหมวิหาร 4 กับประเด็นเหตุแห่งความขัดแย้งด้านค่านิยม 3) บูรณาการการสร้างสันติภาพด้วยหลักศีล 5 - ธรรม 5 กับประเด็นเหตุแห่งความขัดแย้งด้านพฤติกรรม
4. 4. องค์ความรู้ใหม่เรื่อง “แนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท” ได้แก่ G-KMB Model to Peace

          GK ย่อมาจาก Good Knowledge หมายถึง ความรู้ดี เกิดปัญญาเป็นสัมมาทิฏฐิ

          GM ย่อมาจาก Good Mind หมายถึง จิตใจดี มีคุณธรรมสูงเป็นพรหมวิหารธรรม

          GB ย่อมาจาก Good Behaviour หมายถึง ประพฤติดี ตั้งอยู่ในศีลธรรม

        ดังนั้น G-KMB Model to Peace จึงเป็นหลักการที่เกิดจากแนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท เมื่อนำไปใช้แล้วทำให้ 1) บุคคลหรือส่วนตนมีความรู้ดี เกิดปัญญาเป็นสัมมาทิฏฐิสามารถระงับประเด็นเหตุแห่งความขัดแย้งด้านความคิด 2) สังคมหรือส่วนรวมจิตใจดี มีความเมตตาเกื้อกูลต่อกันสามารถระงับประเด็นเหตุแห่งความขัดแย้งด้านค่านิยม และ 3) การพัฒนาพฤติกรรมดีตั้งอยู่ในศีลธรรมไม่เบียดเบียนกันสามารถระงับประเด็นเหตุแห่งความขัดแย้งด้านพฤติกรรม กล่าวโดยสรุป คือ G-KMB Model to Peace เป็นแนวคิดการสร้างสันติภาพตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท ก่อให้เกิดสันติภาพในตน สันติภาพในสังคม สันติภาพในโลก และพัฒนาตนสู่สันติภาพสูงสุดได้