การเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและด้านอารมณ์ด้วยหลักพุทธธรรม

ผู้แต่ง

  • สุนทรา บุญรัตนหิรัญ -
  • พระศรีวินยาภรณ์
  • ยงสยาม สนามพล

คำสำคัญ:

การสร้างเสริมพัฒนาความสามารถ, ปัญญา, อารมณ์, หลักพุทธธรรม

บทคัดย่อ

ดุษฎีนิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1. เพื่อศึกษาการเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและอารมณ์ 2. เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมเกี่ยวกับการเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและด้านอารมณ์ 3. เพื่อบูรณาการการเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและด้านอารมณ์ด้วยหลักพุทธธรรม 4. เพื่อนำเสนอแนวทางและการสร้างองค์ความรู้ใหม่เกี่ยวกับ “รูปแบบการบูรณาการการเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและด้านอารมณ์ด้วยหลักพุทธธรรม” เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ มีการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ทรงคุณวุฒิ 16 รูป/คน 

            ผลจากการวิจัยพบว่า :

  1. การเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและด้านอารมณ์ทฤษฏีตะวันตก ด้านปัญญามีการพัฒนาตามความเหมาะสมในแต่ละช่วงวัย ด้านอารมณ์ มีการเรียนรู้จักอารมณ์ของตนเอง และผู้อื่น ปรับตนเองและประพฤติปฏิบัติต่อตนเองและผู้อื่นอย่างถูกต้องเหมาะสม
  2. หลักพุทธธรรมการเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาใช้ ภาวนา 4 และโยนิโสมนสิการ ด้านอารมณ์โดยใช้ กัลยาณมิตร จริต 6 สัปปายะ 7
  3. 3. วิธีบูรณาการนำแนวคิดในการเสริมสร้างการพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและด้านอารมณ์ตามแนวทฤษฏีตะวันตก บูรณาการกับหลักพุทธธรรม ผลคือแนวทฤษฏีตะวันตก มีความสอดคล้องกันกับหลักพุทธธรรมในที่สุด

          4. เมื่อบูรณาการแล้วได้รูปแบบ MODEL การสร้างเสริมพัฒนาความสามารถในด้านปัญญาและอารมณ์ด้วยหลักพุทธธรรม  ได้แก่ “MEW MODEL” Morality  หมายถึง คุณธรรมภายในเป็นสัมมาทิฏฐิ Ethics หมายถึง จริยธรรม มีการประพฤติปฏิบัติอย่างถูกต้องเหมาะสม Wisdom หมายถึง ปัญญา มีหลักวิธีการคิดและการปฏิบัติที่ถูกต้อง 

References

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (๒๕๔๖). พระไตรปิฎกภาษาไทยและอรรถกถาแปล. นครปฐม : โรงพิมพ์มหามกุฏราช

วิทยาลัย.

กรมสุขภาพจิต. คู่มือความฉลาดทางอารมณ์ (ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพมหานคร : สไตล์ครีเอทีฟเฮ้าส์, 2551.

กมลรัตน์ เหล้าสุวงษ์. จิตวิทยา. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ศูนย์ส่งเสริมวิชาการ. 2528.

ขุนสรรพกิจโกศล (โกวิท ปัทมะสุนทร). คู่มือการศึกษาพระอภิธรรม ปริจเฉทที่ 7. กรุงเทพมหานคร :

โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2534.

จอง พีอาเจต์ (Jean Piaget) อ้างถึงใน พรรณทิพย์ สิริวรรณบุษย์. ทฤษฎีจิตวิทยาพัฒนาการ.

กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2547.

ทองสุข ทองกระจ่าง. อภิธรรมโชติกะวิทยาลัย และสมถกรรมฐาน. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร :

มูลนิธิเผยแผ่พระสัทธรรม, 2551.

นายแปลก สนธิรักษ์. พจนานุกรมบาลี-ไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร : บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้ง, 2532.

บาร์ออน, อ้างถึงใน กรมสุขภาพจิต. คู่มือความฉลาดทางอารมณ์ฉบับปรับปรุง. กรุงเทพมหานคร :

สไตล์ครีเอทีฟเฮ้าส์, 2551.

บ.สยังวสี เจ้าของ เจโตวสีภิกขุ. อริยุปวาท เล่ม 2 ฉบับปรับปรุง. กรุงเทพมหานคร : บริษัท วิชั่น พรีเพรส จำกัด. 2558.

รศ.ดร.อารี พันธ์มณี. (2554) การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์, กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แมคจำกัด.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-12-30