สถาปัตยกรรมพระบรมธาตุเจดีย์ที่มีอิทธิพลต่อวิถีชืวิตของชาวจังหวัดนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

เมืองนครศรีธรรมราช มีชื่อเดิมว่า ตามพรลิงค์ ศาสนาพราหมณ์ลัทธิไศวนิกายได้เข้ามามีในช่วงแรก ต่อมาพระพุทธศาสนาลัทธิหินยาน นิกายลังกาวงศ์เข้ามาแทนที่ศาสนาพราหมณ์ ราชวงศ์ที่สำคัญผู้ให้การสนับสนุน คือ ราชวงศ์ศรีธรรมโศกราช ได้สถาปนาพระบรมธาตุเจดีย์นครศรีธรรมราชขึ้นเป็นศูนย์กลางแห่งความศักดิ์สิทธิของรัฐ ใช้สภาพภูมิประเทศที่ศักดิ์สิทธิ์ตามความเชื่อแต่โบราณหาดทรายแก้วเป็นสถานที่ก่อตั้ง ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการสร้างวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหารและพระบรมธาตุเจดีย์ ประกอบด้วย ปัจจัยด้านความเชื่อทางศาสนา ปัจจัยด้านการปกครองเมือง ปัจจัยด้านวัฒนธรรมและวรรณกรรมพื้นบ้าน ปัจจัยด้านความมั่นคงและการรวมตัวกันของประชากร

            ปัจจัยด้านความเชื่อทางพระพุทธศาสนาที่กล่าวมาส่งผลให้เกิดคติความเชื่อและคติธรรม ส่งผ่านการสร้างสรรค์ผลงานทางสถาปัตยกรรมต่างๆ อาทิ การวางผังในเขตพุทธาวาสและองค์พระบรมธาตุเจดีย์ คติธรรมที่ได้รับจากงานสถาปัตยกรรมโดยเฉพาะองค์พระบรมธาตุเจดีย์ ได้แก่ การสื่อความหมายด้วยหลักพุทธรรมหัวข้อต่างๆที่สำคัญสำหรับพุทธศาสนิกชนต้องยึดถือและนำไปประพฤติปฏิบัติจนสามารถเข้าถึงพระนิพพานได้ในที่สุด

            อิทธิพลของพระพุทธศาสนาในประเทศไทยหลายด้าน ในกรณีวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร พบว่า พระบรมธาตุเจดีย์ก่อให้เกิดการรวมตัวของชุมชนในพื้นที่ภาคใต้ของไทย การเป็นแม่แบบหรือต้นแบบให้กับงานสถาปัตยกรรมการก่อสร้างเจดีย์ในภูมิภาคอื่นๆทั่วประเทศไทย

คำสำคัญ : พระพุทธศาสนา, สถาปัตยกรรม