ปัญหาเกี่ยวกับการใช้สิทธิตามกฎหมายอาญาของหญิงทำแท้ง
คำสำคัญ:
กฎหมาย, อายุครรภ์, ปฏิเสธการทำแท้งบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากฎหมายเกี่ยวกับการใช้สิทธิตามกฎหมายอาญาของหญิงทำแท้ง โดยศึกษากฎหมายทำแท้งของประเทศสหรัฐอเมริกา สาธารณรัฐฝรั่งเศส และประเทศออสเตรเลีย ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 301 ประกอบกับมาตรา 305 และข้อบังคับแพทยสภาว่าด้วยหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ของผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมตามมาตรา 305 แห่งประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2564 (ต่อไปนี้เรียกว่า “ข้อบังคับแพทยสภา”) วิเคราะห์ปัญหาการใช้สิทธิตามกฎหมายอาญาของหญิงทำแท้ง จากผลการวิจัยพบว่า ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 301 มีข้อจำกัดด้านอายุครรภ์ การกำหนดให้หญิงที่มีอายุครรภ์ไม่เกิน 12 สัปดาห์ สามารถทำแท้งได้โดยไม่มีความผิดนั้น เป็นอายุครรภ์ที่สั้นเกินไป แม้ว่าหญิงที่อายุครรภ์เกิน 12 สัปดาห์ แต่ไม่เกิน 20 สัปดาห์ จะสามารถร้องขอทำแท้งได้ตามเงื่อนไขของ มาตรา 305 แต่กฎหมายไม่ได้รับรองว่าหญิงจะได้ทำแท้งตามการร้องขอหรือไม่ หญิงจึงประสบกับการปฏิเสธการทำแท้งของแพทย์และปัญหาการส่งต่อหญิงที่ต้องการทำแท้ง อีกทั้ง สถานบริการทำแท้งในประเทศไทย มีจำนวนน้อยไม่ครอบคลุมทุกพื้นที่ และแต่ละแห่งกำหนดเงื่อนไขการให้บริการที่แตกต่างกัน ส่งผลกระทบต่อการเข้าถึงบริการทำแท้งที่ปลอดภัย ทำให้การเข้าถึงการรักษาล่าช้าและสร้างอุปสรรคและขัดขวางความต่อเนื่องของการดูแลการทำแท้ง การใช้สิทธิทำแท้งตามกฎหมายของหญิงจึงถูกละเมิดสิทธิ เพื่อแก้ไขปัญหาเรื่องการใช้สิทธิตามกฎหมายอาญาของหญิงทำแท้ง จึงต้องทบทวนกฎหมายในเรื่องดังกล่าว และปรับปรุงแก้ไขเพื่อคุ้มครองสิทธิของหญิงอย่างแท้จริง
เอกสารอ้างอิง
กรมอนามัย สำนักอนามัยเจริญพันธุ์. รายงานประจำปี พ.ศ.2565 สำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ (นนทบุรี: สำนักอนามัยเจริญพันธ์ กรมอนามัย, 2565) 35.
กุลภา วจนสาระ และกฤตยา อาชาวนิจกุล. ทางเลือกกับความเหลื่อมล้ำของบริบทการทำแท้งหลังแก้กฎหมาย (นครปฐม: สมาคมนักวิจัยประชากรและสังคม และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), 2566) 20. ธีรนัย จารุวัสตร์. ‘สิทธิการทำแท้ง : ถูกกฎหมายแต่ยังผิดศีลธรรมในสายตาหมอ’
(hardstories, 5 เมษายน 2566)
<https://hardstories.org/th/stories/empowerment/abortion-access-thailand> สืบค้นวันที่ 19 กันยายน 2567
‘บริการ (ทำแท้ง) ฟรีในกรุงเทพฯ ไม่มีเลยนะ ต้องไปที่สิงห์บุรี’ (BBC News ประเทศไทย, 21 ตุลาคม 2564) <https://www.bbc.com/thai/articles/c887p0djr4do> สืบค้นวันที่ 1 มกราคม 2567
‘แพทย์ประเมินว่าลูกในครรภ์มีโอกาสผิดปกติด้านสมองแนะนำให้ยุติการตั้งครรภ์ แต่โรงพยาบาลไม่ยุติครรภ์ให้’ (RSAThai) <https://rsathai.org/contents/22609/> สืบค้นวันที่ 1 มกราคม 2567
ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย. คู่มือมาตรฐานการปฏิบัติงานเพื่อยุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัยแบบองค์รวม Standard of Practice for Comprehensive Safe Abortion Care (ฉบับปรับปรุง) (กรุงเทพมหานคร: ศูนย์สื่อและสิ่งพิมพ์แก้วเจ้าจอม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 2564) 37.
สถาบันพระปกเกล้า. เอกสารเพื่อการพิจารณาของคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาบทวิเคราะห์ร่างพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (กรุงเทพมหานคร: สถาบันพระปกเกล้า, 2564) 9 - 10.
‘สถานบริการยุติตั้งครรภ์ปลอดภัย 110 แห่ง อยู่ที่ไหนบ้าง’ (Thai PBS, 26 กันยายน 2566) <https://theactive.net/data/safe-abortion-care/> สืบค้นวันที่ 1 มกราคม 2567
สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล. ‘การบังคับใช้กฎหมายอาญา: แนวคิดและวิธีการปฏิบัติ’ (2561) 1 วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง 117, 121.
‘Abortion’ (Washington State Department of Health Retrieved) <https://doh.wa.gov/you-and-your-family/sexual-and-reproductive-health/abortion> accessed 19 September 2024
‘Abortion by Telehealth’ (Msiaustralia) <https://www.msiaustralia.org.au/abortion-by-telehealth-services/> accessed 1 January 2024
Amanda Seitz. ‘Federal investigation finds hospitals that denied emergency abortion broke the law’ (PBS News, 1 May 1, 2023) <https://www.pbs.org/newshour/politics/federal-investigation-finds-hospitals-that-denied-emergency-abortion-broke-the-law> accessed 19 September 2024
Committee on Ethics. ‘The Limits of Conscientious Refusal in Reproductive Medicine’ (2007) 110 Obstetrics & Gynecology 1203, 1208.
Deutscher Bundestag. Erster Bericht des Sonderausschusses fur die Strafrechtsreform, zu dem von den Abgeordneten Dr. Muller-Emmert, Durr, Dr. Bardens und Genossen eingebrachten Entwurf eines Funften Gesetzes zur Reform des Strafrechts (5. StrRG) (1982) 10.
HRC General comment no. 28, article 3, Equality of Rights between Men and Women (UN Doc. CCPR/C/21/Rev.1/Add.10), Geneva (UN Human Rights Committee, 29 March 2000) <https://www.refworld.org/legal/general/hrc/2000/en/38892> accessed 1 January 2024
Janet. Dipietro. ‘Prenatal Development’ (2008) Encyclopedia of Infant and Early Childhood Development 600, 604.
Kumar, Usha. ‘Denial of abortion because of provider gestational age limits in the United States’(2014) 104 American Journal of Public Health 1687, 1691 - 1692.
‘Medication Abortion Access in Washington’ (Washington State Depertment of Health) <https://doh.wa.gov/you-and-your-family/sexual-and-reproductive-health/abortion/
medication-abortion-access-washington> accessed 1 January 2024
Nora Delaney, ‘Roe v. Wade has been overturned. What does that mean for America?’ (Harvard Kenney School, 28 June 2022) <https://www.hks.harvard.edu/faculty-research/policy-topics/fairness-justice/roe-v-wade-has-been-overturned-what-does-mean> accessed 1 January 2024
‘Refusal to Perform Abortions “Washington”’ Center for Public Health Law Research, 1 November 2022) <https://lawatlas.org/datasets/refusal-to-perform-abortions> accessed 1 January 2024
World Health Organization. Abortion care guideline. (Geneva: World Health Organization; 2022) 1 – 2.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารกฎหมายนิติพัฒน์ นิด้า

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.