ชาวอินเดียที่ปรากฏในประวัติศาสตร์โรงเรียนมัธยมบ้านสมเด็จเจ้าพระยา สมัยรัชกาลที่ ๕ - ๗ (พ.ศ. ๒๔๓๘ - ๒๔๗๖)

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาบทบาทของชาวอินเดียที่เข้ามาปฏิบัติงานในโรงเรียนมัธยมบ้านสมเด็จเจ้าพระยาใน พ.ศ. ๒๔๓๘ – ๒๔๗๖ การศึกษาใช้ระเบียบวิธีทางประวัติศาสตร์ โดยใช้หลักฐานชั้นต้นจากเอกสารจดหมายเหตุที่บอกเล่าอาชีพ และหน้าที่ของชาวอินเดียเป็นหลัก โดยทำการศึกษาอาชีพยามรักษาการ และครู จากกรณีของแขกยาม และนายจาโคบี ครูแขกที่ขอสมัครเข้าทำงานในกระทรวงธรรมการ จากการศึกษา ทำให้เห็นภาพสะท้อนประวัติศาสตร์ด้านการศึกษา และด้านสังคมของสยามในสมัยรัชกาลที่ ๕ ถึงสมัยรัชกาลที่ ๗ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่สยามกำลังปรับตัว และพัฒนาประเทศให้เท่าเทียมกับชาติตะวันตก นอกจากนี้ยังทำให้ทราบถึงวิธีการบริหารจัดการหน่วยงานของภาครัฐในสมัยดังกล่าวผ่านการปฏิบัติงานของชาวอินเดีย ซึ่งเป็นบทบาทที่เห็นได้ยาก และมีหลักฐานน้อยชิ้นที่จะทำให้เห็นวิถีชีวิตทางสังคมของกลุ่มคนชาติต่างประเทศกลุ่มเล็ก ๆ ในย่านบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ซึ่งเป็นย่านหนึ่งที่มีคนหลากหลายเชื้อชาติ และศาสนาอาศัยปะปนกันอยู่ในบริเวณนี้ อันเป็นพื้นที่ที่แสดงให้เห็นถึงตัวตนของพวกเขาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสังคมสยามและประวัติศาสตร์ไทย