พัฒนาการนโยบายการจัดการที่ดินของรัฐบาลไทยในช่วงเวลา พ.ศ. 2500-2564
Main Article Content
บทคัดย่อ
นับตั้งแต่ที่มีนโยบาย การยกเลิกกฎหมายบางมาตราของพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 นอกจากนั้นยังปรับปรุงกฎหมายส่งเสริมการลงทุนให้เอกชนและต่างชาติได้สิทธิประโยชน์และความสะดวกรวดเร็วในการลงทุนมากยิ่งขึ้น จนมาถึงปัญหาด้านที่ดินของชาวนาชาวไร่จนนำไปสู่การรวมตัวก่อตั้งเป็นสหพันธ์ชาวนาชาวไร่แห่งประเทศไทย สืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบันที่ได้มีการออกพระราชบัญญัติคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ พ.ศ. 2562 เพื่อให้คณะกรรมการ นโยบายที่ดินแห่งชาติมีหน้าที่และอำนาจในการกำกับดูแลการบริหารจัดการที่ดินและทรัพยากรดินของประเทศไทยร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อประชาชนอย่างยั่งยืน
ส่วนการเคลื่อนไหวและนโยบายการจัดการที่ดินของรัฐบาลไทยในช่วง พ.ศ. 2500-2564 แม้จะมีกฎหมายเกี่ยวกับที่ดินมาแล้วหลายฉบัย แต่ก็ยังไม่สามารถแก้ไขปัญหาการบริการจัดการที่ดินทั้งหมดของประเทศได้ ซึ่งการแก้ไขปัญหาที่ดินของภาครัฐส่วนใหญ่จะมีความสัมพันธ์กับภาวะเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นในขณะนั้น และการจัดการที่ดินของภาครัฐก็จะต้องดำเนินสืบเนื่องกันมาจากอดีต ซึ่งในปัจจุบันการบริหารจัดการที่ดินของภาครัฐจะต้องนำเอาเทคโนโลยีหรือนวัตกรรมต่าง ๆ เข้ามาประยุกต์ใช้ในการดำเนินงานให้ได้มากที่สุดจึงจะนำไปสู่การปฏิบัติงานที่มีประสิทธิภาพสูงสุดได้เช่นกัน
สุดท้ายการบริหารจัดการที่ดินของภาครัฐจะมีความสัมพันธ์กับสังคม เศรษฐกิจ การเมืองร่วมกันอย่างมีนัยสำคัญ กล่าวคือ จุดมุ่งหมายในการปฏิรูปที่ดินจึงแบ่งออกได้เป็น 3 จุดมุ่งหมาย คือ (1) จุดมุ่งหมายในทางการเมือง (2) จุดมุ่งหมายทางเศรษฐกิจ และ (3) จุดมุ่งหมายทางสังคม ซึ่งผู้บริหารประเทศหรือผู้ที่มีอำนาจจะต้องนำจุดมุ่งหมายทั้งสามดังกล่าวมาพิจารณาร่วมกันในการบริหารจัดการหรือปฏิรูปที่ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อประชาชน และที่สำคัญการจัดการที่ดินของภาครัฐจะมีความเกี่ยวเนื่องกับการเมืองไทยมาโดยตลอด ทั้งที่เป็นการสร้างฐานคะแนนเสียงให้กับพรรคการเมืองได้อย่างมากมาย หรืออาจจะเป็นอุปสรรคที่ทำให้การดำเนินงานทางการเมืองของรัฐบาลเกิดความล้มเหลวขึ้นก็เป็นได้
Article Details
References
กรุงเทพธุรกิจ. (2564). ประยุทธ์จัดที่ดินช่วยผู้มีรายได้น้อยอีก 3 แสนไร่. ค้นเมื่อ 1 สิงหาคม 2565, จาก https://www.bangkokbiznews.com/business/929820
เกริกเกียรติ พิพัฒน์เสรีธรรม. (2521). ชาวนากับที่ดิน “ปฏิรูป” หรือ “ปฏิวัติ”. กรุงเทพ- มหานคร: ดวงกมล.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2562). เครื่องชี้ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์. ค้นเมื่อ 12 กรกฎาคม 2565, จาก https://www.bot.or.th/App/BTWS_STAT/statistics/BOTWEBSTAT. aspx? reportID=899&lannguage=TH
ธนาคารอาคารสงเคราะห์. (2540). มาตรการฟื้นฟูธุรกิจอสังหาริมทรัพย์. วารสารธนาคารอาคารสงเคราะห์, 3(8), 39-42.
ธันยพร บัวทอง. (2560). 20 ปีวิกฤตต้มยำกุ้ง: บทเรียนจากคนเคยล้ม. ค้นเมื่อ 12 เมษายน 2566, จาก https://www.bbc.com/thai/thailand-40471733
นันทนา พิภพลาภอนันต์ และสลักจิต แก้วคำ. (2553). พื้นฐานและประวัติศาสตร์ การปฏิรูปที่ดินในสังคมไทย. ค้นเมื่อ 8 เมษายน 2564, จาก https://www. landactionthai.org/2012-05-18-03-24-45/article/item/1288-19052011.html
ประชาชาติธุรกิจ. (2563). ส.ป.ก. ที่ดินต้องห้ามนักการเมือง เสี่ยงคดีอาญา ยุบสภา พ้นจากตำแหน่ง. ค้นเมื่อ 5 เมษายน 2565, จาก https://www.prachachat.net/politics/ news-557213
ประภาส ปิ่นตบแต่ง. (2552). กรอบวิเคราะห์การเมืองแบบทฤษฎีขบวนการทางสังคม. เชียงใหม่: มูลนิธิไฮน์ริค เบิลล์ สำนักงานภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้.
ผาสุก พงษ์ไพจิตร และคริส เบเกอร์. (2546). เศรษฐกิจการเมืองไทยสมัยกรุงเทพฯ (พิมพ์ครั้งที่ 3). เชียงใหม่: สำนักพิมพ์ซิลค์เวอร์ม.
มัณฑนา ชอุ่มผล. (2563). เจ้าของโฉนดที่ดินฉบับแรกของไทยกับจุดเริ่มต้นการทำแผนที่และโฉนดแบบใหม่. ค้นเมื่อ 8 เมษายน 2564, จาก https://www.silpa-mag.com/history/article_6630
รัฐบาลไทย. (2565). นายกฯ ประชุมคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ มุ่งเน้นการใช้ที่ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุด ส่งเสริมพื้นที่ทำกินแก่ประชาชน ตอบโจทย์ยุทธศาสตร์ชาติ. ค้นเมื่อ 1 สิงหาคม 2565, จาก https://www.thaigov.go.th/news/ contents/details/50453
วรรณี แกมเกตุ. (2555). วิธีวิทยาการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วีรวัฒน์ อริยะวิริยานันท์. (2552). วิวัฒนาการของการปฏิรูปที่ดินในประเทศไทย: ศึกษาเฉพาะกรณีการออกกฎหมายปฎิรูปที่ดิน (พ.ศ. 2475-2518). วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศรัญญู เทพสงเคราะห์. (2552). กระบวนการกำหนดนโยบายที่ดินในประเทศไทยระหว่าง พ.ศ. 2475-2500. กรุงเทพมหานคร, สถาบันพระปกเกล้า.
ศรัญญู เทพสงเคราะห์. (2553). กระบวนการกำหนดนโยบายที่ดินในประเทศไทยระหว่าง พ.ศ.2475-2500. วิทยานิพนธ์: สถาบันพระปกเกล้า.
ศรัญญู เทพสงเคราะห์. (2553). การกำหนดนโยบายจัดสรรที่ดินในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม (พ.ศ. 2491-2500). กรุงเทพมหานคร, สถาบันพระปกเกล้า.
ศูนย์ข้อมูลอสังหาริมทรัพย์. (2566). ความเป็นมา. ค้นเมื่อ 8 เมษายน 2564, จาก https://www.reic.or.th/About/History
สำนักงานคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ. (2565). การประชุมคณะกรรมการ นโยบายที่ดินแห่งชาติ ครั้งที่ 2/2565. ค้นเมื่อ 1 สิงหาคม 2565, จาก https://www. onlb.go.th/nlb/173-การประชุม-คทช-2-2565
สำนักงานเลขานุการกรมที่ดิน. (2560). การจัดที่ดินทำกันให้ชุมชนตามนโยบายของคณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ (คทช.). กรุงเทพมหานคร: เอกสารอัดสำเนา.
สุชาติ ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2555). ระเบียบวิธีการวิจัยทางสังคมศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: สามลดา.
สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ. (2550). แผนชิงชาติไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ 6 ตุลารำลึก.
อมาวสี อัมพันศิริรัตน์. (2557). มโนทัศน์ของการวิจัยเชิงคุณภาพ. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 1(2), 68-80.
อาทิตยา พองพรหม และวีระชัย นาควิบูลย์วงศ์. (2557). พัฒนาการการบริหารจัดการทรัพยากรที่ดิน น้ำ ป่าไม้ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร, สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม.