สิทธิชุมชนกับความเป็นพื้นที่สาธารณะของฮาเบอร์มาส: เครื่องมือในการต่อรองอำนาจรัฐ

Abstract

สิทธิชุมชนเป็นประเด็นที่มีความสำคัญทั้งในระดับโลกและในประเทศไทยซึ่งเป็นกระบวนการเคลื่อนไหวมาอย่างต่อเนื่องในประเทศไทยโดยเฉพาะจากฝั่งชุมชนในรูปแบบต่าง ๆ และกลายเป็นกลไกในการต่อรองกับอำนาจรัฐโดยเฉพาะในพื้นที่การจัดการทรัพยากรของชุมชน ซึ่งกระบวนการต่อสู่ในเรื่องสิทธิมนุษยชนมีความเกี่ยวข้องกับแนวคิดพื้นที่สาธารณะของฮาเบอร์มาสที่อธิบายถึงอาณาบริเวณที่พลเมืองสามารถมารวมกันเพื่อการสนทนา อภิปราย ไตร่ตรอง และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นที่มีผลประโยชน์สาธารณะร่วมกัน ดังนั้นบทความชิ้นนี้ประสงค์จะเชื่อมโยงการวิเคราะห์ระหว่างแนวคิดเรื่องสิทธิชุมชนในประเทศไทยกับแนวคิดเรื่องพื้นที่สาธารณะของฮาเบอร์มาสว่าสามารถนำมาอธิบายปรากฎการณ์เรื่องสิทธิชมุชนได้อย่างไร ซึ่งพบว่ากระบวนการต่อรองทางอำนาจของรัฐในเรื่องสิทธิชุมชนจากชุมชนทำให้เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคในการจัดการทรัพยากรส่วนภายใต้แนวคิดของพื้นที่สาธารณะที่เปิดโอกาสให้ทุกคนได้มีส่วนในการสนทนาในปริมณฑลได้อย่างน่าสนใจ