หลักประกันสุขภาพเพื่อการคุ้มครองแรงงานต่างด้าว: มุมมองจากต้นทุนของสังคมไทย
คำสำคัญ:
การประกันสุขภาพ, แรงงานต่างด้าว, การคุ้มครองแรงงานต่างด้าว, ต้นทุนทางสังคมของไทยบทคัดย่อ
ความครอบคลุมในหลักประกันสุขภาพเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญต่อการเข้าถึงหลักประกันสุขภาพของพลเมืองในทุกประเทศ และแรงงานย้ายถิ่นในประเทศปลายทางนั้นด้วย ข้อตกลงระหว่างประเทศต่างให้ความสำคัญต่อมิติสุขภาพเป็นหลัก และต้องการให้ทุกประเทศปลายทางมีระบบหลักประกันสุขภาพรองรับแรงงานต่างด้าวให้ได้รับบริการตามความจำเป็นขั้นพื้นฐาน อย่างเคารพในสิทธิมนุษยชน บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) สร้างความเข้าใจต่อต้นทุน แนวคิดของระบบหลักประกันสุขภาพภาครัฐเพื่อคนไทย (2) อธิบายหลักประกันสุขภาพของไทยเพื่อการคุ้มครองแรงงานต่างด้าวไร้ฝีมือจากประเทศเพื่อนบ้าน เช่น พม่า ลาว และกัมพูชา ซึ่งบทความนี้ชี้ให้เห็นถึงความเป็นธรรมด้านสุขภาพที่มีต่อแรงงานต่างด้าว รวมถึงเงื่อนไขที่จำเป็นของรัฐต่อการกำหนดการเข้าถึงบริการสุขภาพของแรงงานต่างด้าว และ (3) ข้อเสนอที่ท้าทายต่อการพัฒนาหลักประกันสุขภาพของไทยเพื่อแรงงานต่างด้าวในอนาคต ผู้เขียนเชื่อว่า แม้ปัจจุบันจะมีข้อตกลง กติกา อนุสัญญาระหว่างประเทศ ภูมิภาค และกฎหมายในประเทศจำนวนหลายฉบับที่ระบุถึงสิทธิด้านสุขภาพของแรงงานต่างด้าว ในเบื้องต้น การทำความเข้าใจในต้นทุนทางสังคมด้านหลักประกันสุขภาพที่แต่ละประเทศมีและเป็นอยู่ก่อนแล้ว น่าจะเป็นทิศทางที่ถูกต้องและเป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้และการพัฒนาหลักประกันสุขภาพที่เหมาะสมกับทุกคน บริบท และความเป็นไปได้ในการบริหารจัดการของประเทศนั้นๆ ในอนาคตได้อย่างแท้จริง ท้ายที่สุดแล้วกระบวนการพัฒนาระบบสุขภาพทั้งหมดมิใช่เพียงเพื่อสุขภาวะของแรงงานต่างด้าวเท่านั้น แต่รวมไปถึงสุขภาวะเพื่อคนทั้งมวลและการที่คนเหล่านั้นต้องร่วมมือกันในการสร้างสรรเพื่อการมีสังคมสุขภาวะ
เอกสารอ้างอิง
ข่าวสด. (9 มกราคม 2560). ผอ. รพ. แม่สอด ยืนยันตั้งใจรักษาทารกพม่า พ่อแม่ถอดใจรักษา ด้วยมนุษยธรรมใช้เงินมูลนิธิ, เด่นออนไลน์. เข้าถึงข้อมูลจากhttps://www.khaosod.co.th/special-stories/news_176172
คณะกรรมการอำนวยการระหว่างประเทศเพื่อรณรงค์การให้สัตยาบันอนุสัญญาสิทธิผู้ย้ายถิ่น. (ม.ป.ป.). คู่มือการให้สัตยาบันอนุสัญญาระหว่างประเทศว่าด้วยการคุ้มครองสิทธิแรงงานข้ามชาติและสมาชิกในครอบครัว.
ชุติมา ซุ้นเจริญ. (24 กันยายน 2558). หมอชายแดน แสงสุดท้ายคนชายขอบ, กรุงเทพธุรกิจออนไลน์.เข้าถึงข้อมูลจาก https://www.bangkokbiznews.com/news/ detail/666804
พระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ.2533 เล่ม 107 ตอนที่ 161 ราชกิจจานุเบกษา 1 กันยายน 2533
พระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2545 เล่ม 119 ตอนที่ 116 ก ราช-กิจจานุเบกษา 18 พฤศจิกายน 2545
พระราชบัญญัติส่งเสริมการจัดสวัสดิการสังคม พ.ศ.2546 เล่ม 122 ตอนพิเศษ 49 ง ราช-กิจจานุเบกษา 7 กรกฎาคม 2548
พระราชบัญญัติการทำงานของคนต่างด้าว พ.ศ.2551 เล่ม 125 ตอนที่ 37 ก ราชกิจจา-นุเบกษา 22 กุมภาพันธ์ 2551
นิภาพรรณ สุขศิริ และ พัณณิตา ระลึก. (บรรณาธิการ). (2556). 10 เรื่องควรรู้ สิทธิหลักประกันสุขภาพ. นนทบุรี: สำนักส่งเสริมการมีส่วนร่วม สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ.
ปิยะสกล สกลสัตยาทร. (2 มกราคม 2560). ประเทศไทยกับการเป็นผู้นำในการสร้างหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า, มติชนออนไลน์. เข้าถึงข้อมูลจาก https://www.matichon.co.th/news/413745
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การตรวจสุขภาพและประกันสุขภาพแรงงานต่างด้าว ลงวันที่ 30 มีนาคม พ.ศ.2558
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การตรวจสุขภาพและประกันสุขภาพคนต่างด้าว ลงวันที่ 30 มีนาคม พ.ศ. 2558
วรวิทย์ ตันติวัฒนทรัพย์. (11 ธันวาคม 2557). ผอ. รพ. อุ้งผาง อัด สปสช. เป็นคนดีแต่ใจดำ, เจาะลึกระบบสุขภาพ. เข้าถึงข้อมูลจาก https://www.hfocus.org/ content/2014/12/8823
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย. (2556). โครงการการพัฒนาแนวทางอภิบาลระบบหลักประกันสุขภาพ. รายงานการวิจัย.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล, สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ และสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2556). สุขภาพคนไทย 2556: ปฏิรูปประเทศไทย ปฏิรูปโครงสร้างอำนาจเพื่อเพิ่มพลังพลเมือง. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ. (20 มีนาคม 2559). WHO ไม่เห็นด้วยให้หลักประกันสุขภาพไทยเป็นเรื่องของคนจนหรือด้อยโอกาส, สำนักข่าวอิศรา, เข้าถึงข้อมูลจาก https://www.isranews.org/isranews-news/item/45652-who_45652.html
อรทัย ศรีทองธรรม, สุภาภรณ์ สงค์ประชา, วิศิษฎ์ สงวนวงศ์วาน และ สุวารี เจริญมุขยนันท์. (ม.ป.ป.). ผลกระทบจากแรงงานข้ามชาติลาว กัมพูชา และพม่า ต่อภาระงานบริการสุขภาพของโรงพยาบาลตามแนวชายแดนของประเทศไทย. บทคัดย่องานวิจัย.
Aung, T., Pongpanich, S. & Robson, M.G. (2009). Health seeking behaviors among Myanmar migrant workers in Ranong province, Thailand. J Health Res, 23: 5-9.
Castles, S. (2000). International migration at the beginning of the twenty-first century: Global trends and issues. UNESCO.
Huguet, J.W. (Ed.). (2014). Thailand migration report 2014.
International Labour Organization. (2015). Migrant workers’ rights and welfare. ILO Country Office for Thailand, Asia Pacific Decent Work Decade 2006-2015.
International Organization for Migration and World Health Organization. (2009). Financing healthcare for migrants: A case study from Thailand.
Kaur, A. (2010). Labour migration in Southeast Asia: Migration policies, labour exploitation and regulation. Journal of the Asia Pacific Economy, 15, No.1, February 2010, 6-19. DOI: 10.1080/13547860903488195
Martin, P. (2007). The economic contribution of migrant workers to Thailand: Towards policy development. Bangkok, International Labour Organization.
Pramualratana, P. & Wibulpolprasert, S. (2002). Health insurance system in Thailand. Nonthaburi: Health Systems Research Institute, Thailand.
Taran, P. (2015). Migration 21st century key to economic success and social wellbeing: An agenda for parliamentarians. Briefing note for the IV international interparliamentary forum: Moscow, 1 October 2015. Retrieved from www.globalmigrationpolicy.org
United Nations. (1948). Universal declaration of human rights. Retrieved from https://www.un.org/en/udhrbook/#1
World Health Organization. (2008). Migrant health. Retrieved from www.who.int /hac/techguidance/health_of_migrants/en/
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ผลงานที่ตีพิมพ์ในวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ขอสงวนสิทธิในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ในแบบรูปเล่มและทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นใด
บทความหรือข้อความคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฏในวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์เป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนโดยเฉพาะ คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จําเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
