การจัดสวัสดิการสังคมจากกองทุนซะกาตในประเทศมาเลเซีย

บทคัดย่อ

         กองทุนซะกาตในมาเลเซียเกิดจากการให้ทานภาคบังคับตามบัญญัติของศาสนาอิสลามและนำไปจัดสวัสดิการสังคมให้กับชาวมุสลิมในประเทศ วัตถุประสงค์ในการวิจัยครั้งนี้เพื่อ (1) ศึกษาระบบการจัดเก็บ แจกจ่ายซะกาต (2) ศึกษาบทบาทหน้าที่และแผนงานของกองทุนซะกาต และ (3) สังเคราะห์เป็นข้อเสนอแนะเพื่อพัฒนาแนวทางในการบริหารจัดการกองทุนซะกาตในประเทศไทย ใช้วิธีการวิจัยแบบผสานวิธี การวิจัยเริ่มด้วยการศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์เชิงลึกคณะกรรมการสภาอิสลามประจำรัฐ 3 รัฐ ได้แก่ ดินแดนสหพันธ์กรุงกัวลาลัมเปอร์ รัฐมะละกา และรัฐกลันตัน รวม 3 คน และการสนทนากลุ่มในผู้เกี่ยวข้อง รวม 30 คน ส่วนการวิจัยเชิงปริมาณ ใช้แบบสอบถามที่สร้างขึ้นเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลจาก ผู้จ่ายซะกาต ผู้รับซะกาต และคนต่างศาสนิกในประเทศมาเลเซีย รวม 300 คน จาก 3 รัฐ ใช้สถิติวิเคราะห์ทั้งเชิงพรรณนา และสถิติอนุมาน
ผลวิจัยพบว่า (1) การบริหารจัดการกองทุนซะกาตในมาเลเซีย ดำเนินการโดยสภาศาสนาอิสลามประจำรัฐ ซึ่งบางรัฐได้จัดตั้งบริษัทขึ้นมาทำหน้าที่จัดเก็บและแจกจ่ายแทน (2) กองทุนซะกาตในแต่ละรัฐมีหน้าที่กำหนดนโยบาย การบริหารงาน ดำเนินงานและการจัดทำรายงานผลดำเนินงาน กองทุนซะกาตจัดโครงการบริการสวัสดิการสังคมให้แก่ผู้รับซะกาตเพื่อให้สามารถช่วยตนเองได้ จึงเป็นสวัสดิการสังคมแบบปกป้องคุ้มครอง มุ่งสู่เป้าหมายการพัฒนาตนเองได้อย่างยั่งยืน และลดปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคม กองทุนซะกาตในมาเลเซียจึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการช่วยลดปัญหาสังคมและแบ่งเบาภาระของภาครัฐในการดูแลทุกข์สุขของประชาชน (3) ในการพัฒนาการบริหารจัดการกองทุนซะกาตในไทยให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดจำเป็นที่จะต้องมีกฎหมายรับรองสถานภาพและการดำเนินงานของกองทุนซะกาตและควรมีการจัดตั้งองค์กรบริหารจัดการกองทุนซะกาตแห่งชาติอยู่ภายใต้การกำกับของรัฐบาล