การสังเคราะห์งานวิจัยด้านการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นภายใต้ฐานคิดสิทธิมนุษยชน

ผู้แต่ง

  • ชญานุตม์ นิลดี คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กรุงเทพฯ ประเทศไทย
  • สุขุมา อรุณจิต คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ลำปาง ประเทศไทย

คำสำคัญ:

แม่วัยรุ่น, การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น, สิทธิมนุษยชน

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์งานวิจัยในเรื่องการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นภายใต้ฐานคิดสิทธิมนุษยชน ซึ่งเป็นการสังเคราะห์งานวิจัย จำนวน 92 เล่ม โดยใช้การวิเคราะห์อภิมาน (Meta-analysis) ในงานวิจัยเชิงปริมาณ และใช้การวิเคราะห์ตีความหมาย (Meta-interpretation) ในงานวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการศึกษา พบว่า ประเด็นที่มีอิทธิพลมากต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นภายใต้ฐานคิดสิทธิมนุษยชน มี 8 ประเด็น ได้แก่ 1) การเห็นถึงคุณค่าในตนเอง 2) ทัศนคติต่อการตั้งครรภ์ 3) การสนับสนุนทางสังคมจากหน่วยงาน 4) การสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว 5) พฤติกรรมการดูแลรักษาสุขภาพของตนเอง 6) การมีความรู้ความเข้าใจสิทธิของตนเองของวัยรุ่นตั้งครรภ์ 7) การจัดบริการที่เหมาะสำหรับวัยรุ่นตั้งครรภ์ และ 8) อคติทางสังคม

ข้อเสนอแนะจากงานวิจัย พบว่า 1) ควรสร้างกลไกผลักดัน พ.ร.บ.
การป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. 2559 ในประเด็นที่ยังมีข้อจำกัด 2) ควรมีนโยบายส่งเสริมการเรียนการสอนเพศศึกษารอบด้าน 3) ควรมีนโยบายควบคุมสื่อ ในการเสนอการป้องกันการตั้งครรภ์ในผู้ที่ยังขาดความพร้อม และส่งเสริมแนวทางการเข้าถึงบริการต่างๆแก่ผู้ที่ตั้งครรภ์ไม่พร้อม 4) ควรมีนโยบายส่งเสริมความเข้มแข็งของครอบครัว 5) ควรมีนโยบายส่งเสริมให้ทุกภาคส่วน มีส่วนร่วมในการพัฒนาสถาบันครอบครัว และวัยรุ่นตั้งครรภ์ 6) ควรมีนโยบายส่งเสริมการมีความรู้ ความเข้าใจในสิทธิอนามัยการเจริญพันธ์ทุกช่วงวัย 7) ควรมีการสร้างกลไกเพื่อบูรณาการการทำงานของทุกหน่วยงาน 8) ควรมีนโยบายเพื่อลดอคติทางเพศของสังคม 9) ควรมีนโยบายเปิดโอกาสการเข้าถึงบริการสาธารณสุข 10) การกำหนดนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นควรตั้งอยู่บนฐานคิดสิทธิมนุษยชน

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงยุติธรรม, กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ. (2556). บทวิเคราะห์ข้อมูล สถานการณ์ และเชื่อมโยงเพื่อวางทิศทางแผนสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ฉบับที่ 3 (พ.ศ.2557-2561). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์คณะรัฐมนตรีและราชกิจจานุเบกษา.

กระทรวงศึกษาธิการ, สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2552). รายงานการสังเคราะห์งานวิจัยเกี่ยวกับคุณภาพการศึกษาไทย: การวิเคราะห์อภิมาน. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

กฤตยา อาชวนิจกุล (บรรณาธิการ). (2561). เครือข่ายสนับสนุนทางเลือกของผู้หญิงที่ท้องไม่พร้อม คู่มือคนทำงาน: ร่วมด้วยช่วยกันดูแล (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: พี.เอส.ซัพพลาย

กฤตยา อาชวนิจกุล และ กุลภา วจนสาระ. (2558). มองผ่านเลนส์เพศภาวะและความหลากหลาย: ข้อเสนอการพัฒนายุทธศาสตร์เพื่อสุขภาวะผู้หญิง (พิมพ์ครั้งที่ 1). นครปฐม: สมาคมเพศวิถีศึกษา.

กุลธิดา กุลประฑีปัญญา, จำลอง วงษ์ประเสริฐ และ อวยพร เรืองตระกูล. (2558). การสังเคราะห์งานวิจัยเกี่ยวกับคุณภาพการศึกษาพยาบาลไทย:การวิเคราะห์อภิมาน (Meta-analysis). วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข. 25(2), 71-87.

จตุรพร ลิ้มมั่นจริง. (2554). วิธีการสอนวิชาแนะแนว (PC 422). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง. ฉวีวรรณ ศรีดาวเรือง, ดวงพร ถิ่นถา และ สถิดาภรณ สระถิตย์. (2556).

การจัดบริการด้านอนามัยเจริญพันธุ์สำหรับวัยรุ่นเพื่อป้องกันแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อมตามการรับรู้ของวัยรุ่นในชนบทจังหวัดอุดรธานี. วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุดรธานี.

เฉลิมศรี อานกำปัง. (2552). การตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรของวัยรุ่นหญิงในตำบลหนึ่งของจังหวัดนครราชสีมา. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตร์มหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา.

ดลฤดี เพชรขว้าง, จรรยา แก้วใจบุญ, เรณู บุญทา และ กัลยา จันทร์สุข. (2554). การตั้งครรภ์วัยรุ่นและปัจจัยที่เกี่ยวข้องต่อการตั้งครรภ์ในสตรีวัยรุ่น. พะเยา: วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พะเยา และสถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข.

ทวี เชื้อสุวรรณทวี, ขจรพรรณ สุวรรณสำริด และ ชินพงษ์ ไกรสิงห์สม. (2557). การวิเคราะห์อภิมานและการวิเคราะห์เนื้อหางานวิจัยการฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการโดยชุมชนในประเทศไทย. วิทยาลัยราชสุดา มหาวิทยาลัยมหิดล นครปฐม.

ทิพาภรณ์ โพธิ์ถวิล. (2554). โครงการศึกษาสวัสดิการครอบครัวเฉพาะ. กรุงเทพฯ: จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์.

นิติบดี ศุขเจริญ และ วัยวุฑฒ์ อยู่ในศีล. (2557). การวิเคราะห์อภิมานและการสังเคราะห์อภิมาน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 8(3), 43-56.

เนตรชนก แก้วจันทรา. (2557). ภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่นตั้งครรภ์: ปัจจัย ผลกระทบ และการป้องกัน. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 35(1), 83-90.

ปรียาลักษณ์ สารทรานนท์. (2553). ชายเป็นใหญ่กับประสบการณ์การตั้งครรภ์ไม่พร้อมของวัยรุ่นหญิง. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล, บัณฑิตวิทยาลัย.

แผนสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ฉบับที่ 4 (พ.ศ.2562-2566). (2562). (อัดสำเนา).

พงษ์เทพ สันติกุล. (2562). สิทธิมนุษยชน สิทธิพลเมือง และสิทธิทางสังคม. วารสารการเมือง การบริหาร และกฎหมายคณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 11(1), 37-60.

ยศวดี อยู่สุข (2555), ปัญหาเชิงจิตสังคมและสิ่งแวดล้อม และการประเมินความจำเป็นด้านร่างกาย และจิตสังคมในหญิงวัยรุ่นตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์อย่างต่อเนื่องในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์: การศึกษาเฉพาะกรณีในคลินิกฝากครรภ์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, คณะพยาบาลศาสตร์.

ศรุตยา รองเลื่อน, ภัทรวลัย ตลึงจิตร และ สมประสงค์ ศิริบริรักษ์. (2555). การตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ในวัยรุ่น: การสำรวจปัญหาและความต้องการการสนับสนุนในการรักษาพยาบาล. วารสารพยาบาลศิริราช, 5(1),14-28.

ศศินันท์ พันธ์สุวรรณ, พัชรินทร์ สังวาลย์, อิชยา มอญแสง และ พัชรินทร์ ไชยบาล. (2555). ประสบการณ์หลังตั้งครรภ์วัยรุ่นที่ไม่ได้แต่งงานในภาคเหนือตอนบน. มหาวิทยาลัยพะเยา.

ศิริวรรณ สุรภาพ. (2552). การสื่อสารที่มีผลต่อทัศนคติต่อต้นทุนชีวิตและต่อภาวะไม่พร้อมตั้งครรภ์ของวัยรุ่นสตรี. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, บัณฑิตวิทยาลัย.

สุขุมา อรุณจิต. (2557). การสังเคราะห์งานวิจัยความเป็นธรรมทางสังคมในการสวัสดิการสังคมด้วยการวิเคราะห์อภิมานและการวิเคราะห์ตีความหมาย. ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์, สาขาการบริหารสังคม.

สุภางค์ จันทวานิช. (2551). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 16). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุภาชัย สาระจรัส. (2553). การตั้งครรภ์ของเด็กหญิงวัยเยาว์การศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยา. ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา ชลบุรี.

สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ. (2559). ปัญหาเยาวชนหญิงที่ตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรกับมิติสิทธิมนุษยชน. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร, สำนักวิชาการ. (2557). คุณแม่วัยใส: แนวทางป้องกันและแก้ไข (เอกสารวิชาการอิเล็กทรอนิกส์). สืบค้นจาก http://www.parliament.go.th/library

องค์การยูนิเซฟประจำประเทศไทย. (2558). รายงานสังเคราะห์การวิเคราะห์สถานการณ์การตั้งครรภ์ของวัยรุ่นในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: องค์การยูนิเซฟประจำประเทศไทย.

Ghose, S., & John, L. B. (2017). Adolescent pregnancy: an overview. International Journal of Reproduction, Contraception, Obstetrics and Gynecology, 6(10), 4197-4203.

UNDP. (2006). Indicators for Human Right Based Approaches to Development in UNDP Programming: A Users’ Guide.

New York: United Nations Development Programme Bureau for Development Policy Democratic Governance Group.

United Nations. (2020). Human Rights. Rietivetd from https://www.un.org/en/sections/issues-depth/human-rights/index.html

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

20-05-2024

รูปแบบการอ้างอิง

นิลดี ช., & อรุณจิต ส. (2024). การสังเคราะห์งานวิจัยด้านการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นภายใต้ฐานคิดสิทธิมนุษยชน. วารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์และการบริหารสังคม, 32(1), 89–120. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/swjournal/article/view/266219

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย