การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการชิ้นส่วนสุกรในโซ่อุปทานธุรกิจสุกรปลายน้ำ

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์และพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการชิ้นส่วนสุกรในโซ่อุปทานธุรกิจสุกรปลายน้ำ เพื่อนำเสนอแนวทางปฏิบัติของแต่ละหน่วยในโซ่อุปทานอย่างมีประสิทธิภาพ โดยทำการศึกษาด้วยวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารและงานวิจัย การสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ที่เกี่ยวข้องในโซ่อุปทานสุกรที่ประกอบไปด้วยประชากร 2 กลุ่ม คือ กลุ่มโครงสร้างการผลิต และกลุ่มโครงสร้างการตลาด โดยศึกษาเปรียบเทียบการบริหารจัดการชิ้นส่วนสุกรพบว่า โซ่อุปทานปลายน้ำของผู้ประกอบการรายย่อยที่ประกอบไปด้วยโรงฆ่าและชำแหละที่ไม่ได้มาตรฐาน เขียงหมูรายย่อยตามตลาดสด หรือตลาดนัด ยังใช้ประโยชน์จากชิ้นส่วนต่าง ๆ ยังไม่เต็มประสิทธิภาพ และเสียโอกาสในการเพิ่มมูลค่าชิ้นส่วนสุกรหลายประเภท อาทิ มันหมู เครื่องในบางประเภท หรือชิ้นส่วนที่มาจากหัวหมู เป็นต้น เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ประกอบการที่ดำเนินการอย่างครบวงจร นอกจากนี้ผลการศึกษาในเชิงประสิทธิภาพการกระจายชิ้นส่วนตามพื้นที่พบว่า ในบางพื้นที่มีประสิทธิภาพมากกว่าพื้นที่อื่น ๆ โดยเฉพาะภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือของประเทศไทย เนื่องจากมีผู้ประกอบการกลุ่มหนึ่งทำหน้าที่รวบรวมชิ้นส่วนต่าง ๆ ที่ไม่เป็นที่นิยมจากพื้นที่อื่น อาทิ มันหมูประเภทต่าง ๆ ทั้งไขมันแข็งและไขมันเปลว หน้ากากหมู ลิ้นหมู หูหมู สมอง และเครื่องในบางประเภท ที่ไม่เป็นที่นิยมบริโภคในภาคกลางที่เป็นแหล่งผลิตสุกรสำคัญของประเทศและภาคใต้ จากนั้นจะทำหน้าที่ตัดแต่งและกระจายไปยังภูมิภาคอื่น ๆ ที่มีความต้องการ เช่น ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือที่นิยมใช้ปรุงอาหารรับประทาน เช่น แหนม ไส้กรอก หมูยอ กุนเชียง หรือการปิ้งย่าง เป็นต้น ตลอดจนส่งเข้าสู่โรงงานแปรรูปที่เป็นอุตสาหกรรมขนาดใหญ่