แนวทางพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบแนวทางพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัย ประเมินคุณภาพการออกแบบแนวทางพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัยรวมถึงสัมภาษณ์ความพึงพอใจในการออกแบบแนวทางพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัย โดยใช้รูปแบบการใช้สถิติเชิงพรรณากลุ่มตัวอย่างเป็นชาวบ้านที่มีอายุระหว่าง 45-59 ปี จำนวน 20 คน ในชุมชนบ้านร้อง ตำบลหางดง อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ ได้มาจากการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้ผลงานการออกแบบแนวทางพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัยในรูปแบบสามมิติ แบบประเมินคุณภาพและแบบสัมภาษณ์ความพึงพอใจในแนวทางพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัย วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
สามารถออกแบบแนวทางพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงวัยที่ทุกคนสามารถใช้งานได้สะดวก มีขนาดและพื้นที่ที่สามารถปรับเปลี่ยนการใช้งานและมีพื้นที่รองรับวัสดุ อุปกรณ์ที่เพียงพอเหมาะสม ส่วนผลการประเมินคุณภาพในการออกแบบจากผู้เชี่ยวชาญทางสถาปัตยกรรมอยู่ในระดับที่มากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.89 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.35 และผลการสัมภาษณ์ความพึงพอใจในการออกแบบจากกลุ่มตัวอย่าง พบว่าในภาพรวมพึงพอใจอยู่ในระดับที่มากที่สุด มีค่าเท่ากับ 4.72 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.54
Article Details
References
กฎกระทรวงกำหนดสิ่งอำนวยความสะดวกในอาคารสำหรับผู้พิการหรือทุพพลภาพและคนชรา (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2564. (2564, 4 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 138 ตอนที่ 16 ก หน้า 19-29.
กรมกิจการผุ้สูงอายุ. (2562). มาตรการขับเคลื่อนระเบียบวาระแห่งชาติ เรื่อง สังคมสุงอายุ (ฉบับปรับปรุง) (พิมพ์ครั้งที่ 2). อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (10 มีนาคม 2567). โครงการศึกษารูปแบบการให้บริการการบริหารและการจัดการที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ. http://dop.go.th/download/knowledge/th1512636145-109_4.pdf
งามจิต พระเนตร. (2566). การพัฒนารูปแบบการเตรียมตัวเข้าสู่วัยสูงอายุอย่างมีคุณภาพ. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสิงห์บุรี
ณิชารัตน์ อัครมณี. (2562). ทัศนคติของผู้อยู่อาศัยต่อลักษณะคอนโดมิเนียมที่ส่งเสริมสุขภาวะในการอยู่อาศัย. วารสารสาระศาสตร์, 34(3), 339-351. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/sarasatr/article/view/187570/152935
ดิศราภรณ์ ศรีทอง. (2560). ผู้สูงอายุ: ที่อยู่อาศัยของผู้เกษียณอายุ. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยศรีปทุม.
ไตรรัตน์ จารุทัศน์. (2558). คู่มือการออกแบบเพื่อทุกคน (Universal Design Guide Book) (พิมพ์ครั้งที่ 2).เทพเพ็ญวานิสย์.
ธมนวรรณ วงศ์หนองเตย. (2564). ปัจจัยและทัศนคติที่มีผลต่อการเข้าพักอาศัยในโครงการที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงวัย. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยมหิดล.
นวลน้อย บุญวงศ์ และจันทนี เนียมทรัพย์. (2545). การออกแบบภายในอาคารเพื่อคนพิการ. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยมหิดล. (2563). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2562. สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
ฤชานนท์ สุขสมชล. (2563). การศึกษาแนวทางการออกแบบอาคารแบบเตี้ยและสภาพแวดล้อมสำหรับผู้สูงอายุ : กรณีศึกษาอาคารพักอาศัยรวมโครงการ ลุมพินีวิลล์ราชพฤกษ์-บางแวก. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยสยาม.
ศศิธร บัวประดิษฐ์ และไตรรัตน์ จารุทัศน์. (2561). สภาพการอยู่อาศัยของผู้สูงอายุหลังจากการย้ายที่อยู่อาศัยแบบแฟลตสู่อาคารสูง : กรณีศึกษา อาคารพักอาศัยแปลง G โครงการฟื้นฟูเมืองชุมชนดินแดง เขตดินแดง กรุงเทพมหานคร. สาระศาสตร์, 2(3), 326-338 https://so05.tci-thaijo.org/index.php/sarasatr/article/view/187563/152934
ศวิษฐ์ พิริยะสุรวงศ์ และวิรชฎา บัวศรี. (2560). การออกแบบพื้นที่ภายในห้องของอาคารชุดพักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุกรณีศึกษา: แฟลตเคหะชุมชนดินแดง. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 28(1), 174-184. https://journal.oas.psu.ac.th/index.php/asj/article/view/1001/955
สาวิณี สำเภา และปวีณา ลิมปิทีปราการ. (2566). การเตรียมความพร้อมของประชากรก่อนวัยสุงอายุเพื่อรองรับสังคมสูงวัย อำเภอบัวเขต จังหวัดสุรินทร์, การประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 14 (น.1288-1303). มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ.2564. สำนักงานคณะกรรมการสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิตัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม.
สำนักงานส่งเสริมศักยภาพและสิทธิ. (2555). คู่มือการออกแบบสภาพแวดล้อมสำหรับคนพิการ และคนทุกวัย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ. กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
สำนักส่งเสริมและพิทักษ์ผู้สุงอายุ. (2558). คู่มือสิทธิผู้สูงอายุตามพระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. 2546 (พิมพ์ครั้งที่ 13). สำนักส่งเสริมและพิทักษ์ผู้สูงอายุ
สุจิตรา จิระวาณิชย์กุล. (2556). พฤติกรรมและสภาพการอยู่อาศัยของผู้สูงอายุในอาคารชุดที่ออกแบบเพื่อผู้สูงอายุ กรณีศึกษา โครงการสวางคนิเวศ จังหวัดสมุทรปราการ. [วิทยาพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์].จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สุชน ยิ้มรัตนบวร. (2561). การพัฒนาการออกแบบบ้านพักอาศัยสำหรับผู้สูงวัยด้วยหลักการออกแบบสำหรับคนทุกวัย. วารสารวิชาการคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สจล, 26(1), 173-188. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/archkmitl/article/view/132743/99613
อภิชัย ไพรสินธุ์, อัษฎา วรรณกายนต์ และลลิลทิพย์ รุ่งเรือง. (2563). การออกแบบที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และคนพิการด้านการเคลื่อนไหว ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์, 7(11), 298-313. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/248298/167162
Nygaard, K.M. (2018). What is Universal Design-Theories, Terms and Trends. Kuala LumPur :Malaysia.