อาหารกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมชุมชนชาวมอญ กรณีศึกษาชุมชนชาวมอญ เทศบาลตำบลบางหลวง อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเชื่อและความสำคัญของอาหารในแต่ละประเพณี เพื่อส่งเสริม การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมชุมชนชาวมอญ กรณีศึกษาชุมชนชาวมอญเทศบาลตำบลบางหลวง อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี ผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ เจ้าอาวาสและผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดบางหลวง นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลบางหลวง ประธานและรองประธานสภาวัฒนธรรมเทศบาลตำบลบางหลวง เจ้าหน้าที่สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปทุมธานีและครูโรงเรียนมัธยม ส่วนผู้รู้ในชุมชนเก็บข้อมูลโดยวิธีสโนว์บอล จำนวน 9 คน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการตรวจสอบความตรงของข้อมูลด้วยการตรวจสอบสามเส้า ศึกษาด้วยวิธีการสังเกตแบบมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์ เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้าง การสนทนากลุ่ม และค้นคว้าเอกสาร ตำรา และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การวิจัยพบว่า ความเชื่อในแต่ละประเพณีล้วนมาจากพุทธศาสนา ส่วนประกอบหลักของอาหารได้มาจากข้าวและธัญพืช อาหารในแต่ละประเพณีหมายถึงความเป็นสิริมงคล และส่งผลบุญแด่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับ ซึ่งวัดบางหลวงสามารถนำมาส่งเสริมการท่องเที่ยวได้ 4 ประเพณี ดังนี้ 1) ข้าวทิพย์ในประเพณีกวนข้าวทิพย์ จัดขึ้นก่อนวันสงกรานต์หนึ่งสัปดาห์ 2) ข้าวแช่ในประเพณีสงกรานต์ จัดขึ้นวันที่ 15 เมษายนของทุกปี 3) กระยาสารทในประเพณีกวนกระยาสารท จัดขึ้นในเดือน 11 ก่อนวันออกพรรษา 4) ข้าวต้มลูกโยนในประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง จัดขึ้นในวันออกพรรษาคือวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 การส่งเสริมการท่องเที่ยว ได้นำเสนอเรื่องราวอาหารที่เป็นมงคลต่อชีวิตในแต่ละประเพณี การทำบุญ ตักบาตรร่วมกับชาวชุมชน การเรียนรู้วัฒนธรรม บอกเล่าเรื่องราวความเชื่อของอาหารในแต่ละประเพณีโดยพระสงฆ์และผู้รู้ในชุมชน การสาธิตและการร่วมประกอบอาหารประจำประเพณี การร่วมรับประทานอาหารมอญ ชมการแสดง รำมอญ สำหรับในวันสงกรานต์ยังมีประเพณีแห่เสาหงส์ธงตะขาบ และสรงน้ำพระอีกด้วย
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ นายเรืออากาศ
ข้อความที่ปรากฎในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้ เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่าน ไม่เกี่ยวข้องกับโรงเรียนนายเรืออากาศฯ และคณาจารย์ท่านอื่น ๆในโรงเรียนนายเรืออากาศฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบขององค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่เพียงผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
[2] วิมลรัตน์ บุญศรีรัตน์, “แนวทางการพัฒนาอาหารเพื่อการท่องเที่ยวในจังหวัดภูเก็ต,” สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, คณะการจัดการการท่องเที่ยว ศูนย์ภูเก็ต, [Online]. Availble: http://www.tour.nida.ac.th/wp-content/phuket-gastronomy.pdf , 2560.
[3] บัณฑิต อเนกพูนสุข, “เพียงความเคลื่อนไหว,” จุลสารวิชาการการท่องเที่ยว ทีเอที รีวิว, ปีที่ 3 ฉบับที่ 1, หน้า 8-19, 2560.
[4] วุฒิชัย กฤษณะประกรกิจ, “ แนวโน้มท่องเที่ยว,” จุลสารวิชาการการท่องเที่ยว ทีเอที รีวิว, ปีที่ 3, ฉบับที่ 1, หน้า 27-35, 2560.
[5] วีรวัฒน์ วงศ์ศุปไทย, “ปทุมรามัญญธานีเทิดไท้องค์ราชันย์ ไทยรามัญย้อนรำลึก ชนชาติมอญ,” ปทุมธานี: องค์การบริหารส่วนจังหวัดปทุมธานี, 2555.
[6] อรสา เงินฉาย, “การศึกษาสภาพวัฒนธรรมของชุมชนชาวมอญเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี,” ปริญญานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (ภูมิศาสตร์), มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2550.
[7] วงศ์ธีรา สุวรรณิน และคณะ, “การศึกษาศักยภาพการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของวัดในจังหวัดปทุมธานี,” วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลยัราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, ปีที่ 8 ฉบับที่ 3, กันยายน-ธันวาคม, หน้า 64-82, 2557.
[8] นิคม บางจริง, “ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากข้าวในวิถีชีวิตชาวมอญ อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี,” ศิลปศาสตร มหาบัณฑิต (พัฒนาชนบทศึกษา), มหาวิทยาลัยมหิดล, 2553.
[9] วินิธา พานิชย์, “กลยุทธ์การจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบนแนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของจังหวัดสกลนคร,” ขอนแก่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2557.
[10] Hall, C.M. & Mitchell, R., “Food tourism, in niche tourism: contemporary issues, trends and cases, (ed),” M. Novelli, Butterworth Heinemann, pp.73-88, 2005.
[11] ญาณภา บุญประกอบ และคณะ, “ศึกษาเรื่องอาหารพื้นถิ่นกับกลไกในการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์: กรณีศึกษา กลุ่มชาติพันธุ์ลาวครั่ง จังหวัดชัยนาท,” วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี ปีที่ 11 ฉบับพิเศษ,หน้า 93-107, พฤษภาคม, 2560.
[12] พลาดิศัย สิทธธัญกิจ, “วัฒนธรรมข้าวภูมิเกษตรในประชาคมอาเซียน,” แนวหน้า, 25 พฤษภาคม 2557.
[13] สุดใจ แก้วแวว, “การศึกษาเปรียบเทียบประเพณีสงกรานต์ของชุมชนมอญ ตำบลเจ็ดริ้ว อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร กับชุมชนมอญ ตำบลเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี,” สาขาไทยคดีศึกษา, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2551.
