Phraya Sri Kodtrabong Mon-Khmer Heroes

Main Article Content

สุรชัย ชินบุตร

Abstract

During prehistoric times in the area known today as Thailand, there lived various ethnic groups, especially peoples who spoke Mon-Khmer languages. This paper then aims to investigate who Phraya Sri Kodtrabong
was and of which ethnic groups he was a hero. The researcher compiled stories about Phraya Srikhodtrabong, both written and oral, in Thailand, Khamuan Province of the Lao People’s Democratic Republic and in Batdambang Province of Cambodia and collected data on the worship of Phraya Sri
Khodtrabong from the three countries as well.


It was found that Phraya Sri Kodtrabong was a legendary hero influencial in an area covering the plain of the Mekhong Basin including Vientiane, the town of Tha Khaek, and Khammousn Province of the Lao PDR and Nong Khai and Nakhon Phanom Provinces of Thailand, which formerly were the Kingdom of Lan Xang, extending into the Central Region of Thailand to what is today the provinces of P hichit, Lopburi, and Sukhothai, and reaching Batdambang in Cambodia. Data from the field reveals that today in the three countries, there are two types of perception of Phraya Sri Kodtrabong. In the first, Phraya Sri Kodtrabong was an ordinary person who had courage and was able to subdue his enemies and so was proclaimed the founder of a kingdom; in the second, Phraya Sri Kodtrabong was a king so powerful that most people were afraid of hi m and he was abl e to expand hi s realm. Importantly, it was found that each group of people constructed a shrine and made amulets to worship Phraya Sri Kodtrabong. People in the Lao PDR.
people hold grand ceremonies to express their reverence for Phr aya Sri Kodtrabong. Those who are to become the governor of Phichit Province have to pay homage to Phraya Sri Kodtrabong. In Cambodia, Phraya Sri Kodtrabong became a guardian spirit which symbolizes the city of Battamban g. This indicates that while associated with no particular nation, Phraya Sri Khotrabong was regarded as a hero of ethnic groups in mainland Southeast Asia. Therefore, Phraya Sri Kodtrabong is the Mon-Khmer hero.

Article Details

Section
Research Articles, Academic Articles and Theses

References

คณะกรรมการค้นคว้าและเรียบเรียงประวัติศาสตร์ แขวงคำม่วน. (2558). ประวัติศาสตร์ แขวงคำม่วน: ดินแดนแห่งอริยธรรม. เวียงจันทน์: สำนักพิมพ์จำหน่ายหนังสือแห่งรัฐ.

จังหวัดพิจิตร. (2561). ข้อมูลทั่วไปของจังหวัดพิจิตร. [ ออนไลน์] แหล่งที่มา: http://www.phichit.go.th/phichit/.

จิตร ภูมิศักดิ์. (2540). ความเป็นมาของคำสยาม ไทย ลาว และขอม และลักษณะทางสังคมของชื่อชนชาติ ข้อเท็จจริงว่าด้วยชนชาติขอม. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: เคล็ดไทย.

ฉลอง สุวรรณโรจน์. (2542). ตำนานพระยาศรีโคตรตะบองเทวราช. ใน สารานุกรมวัฒนธรรมไทยภาคกลาง เล่มที่ 9. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์.

ทองแถม นาถจำนง. (2561). ตำนานพระยาศรีโคตรบอง. [ ออนไลน์] แหล่งที่มา: https://www.academia.edu.

ธิดา สาระยา. (2539). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นประวัติศาสตร์ที่สัมพันธ์กับสังคมมนุษย์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ.

ดวงไช หลวงพะสี. (2554). อาณาจักรศรีโคตรบอง. พิมพ์ครั้งที่ 4. เวียงจันทน์: นครศรีพรินท์ติ้ง.

นิธิ เอียวศรีวงศ์.(2536). วีรบุรุษในวัฒนธรรมไทย. ปาฐกถาพิเศษป๋วย อึ๊งภากรณ์ ครั้งที่ 4 คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (วันที่ 9 มีนาคม 2536).

ปพักตร์อร ธรรมกวินทิพย์ และบารนี บุญทรง. (2557). การผจญภัยของวีรบุรุษ: กรณีศึกษาจากพระอภัยมณี. วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 11(1) มกราคม-เมษายน.

ประคอง นิมมานเหมินท์. (2554). เจ้าเจืองหาญวีรบุรุษไทลื้อ ตำนาน มหากาพย์ พิธีกรรม. สถาบันไทยศึกษาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ปรานี วงษ์เทศ. (2543). สังคมและวัฒนธรรมในอุษาคเนย์. กรุงเทพฯ: เรือนแก้วการพิมพ์.

พันตรีหลวงเรืองเดชอนันต์. (2550). ราชพงศาวดารกรุงกัมพูชา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: เคล็ดไทย.

ปยิ พร วามะสิงห.์ (2538). ความสำนึกในชาติพันธ์ลาวพวน. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธ ันวาคม 2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.

รุ่งนภา พราหมณ์วงศ์. (2544). การธำรงชาติพันธุ์ของชุมชนชาวจีนคาทอลิกผ่านพิธีศพ : กรณีศึกษาชุมชนคาทอลิก บ้านบางนกแขวก ตำบลบางนกแขวก อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ศานติ ภักดีคำ. (2558). พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียนพระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ตรวจสอบชำระจากเอกสารตัวเขียน. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง.

ศิราพร ณ ถลาง. (2558). เรื่องเล่าพื้นบ้านไทยในโลกที่เปลี่ยนแปลง. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.

ศิลปากร.กรม. (2549). ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม 12. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์.

ศิลปากร.กรม. (2483). อุรังคธาตุนิทาน ตำนานพระธาตุพนม. ใน ที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพ อ.ต. หลวงประชุมบรรณาสาร (21 เมษายน 2483). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ไทยเขษม.

ศรีศักร วัลลิโภดม. (2540). แอ่งอารยธรรมอีสาน. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.

สุกัญญา สุจฉายา. (2542). พระร่วง: วีรบุรุษในประวัติศาสตร์และวีรบุรุษทางวัฒนธรรม. วารสารภาษาและวรรณคดีไทย 16.

สุกัญญา สุจฉายา. (2556). วรรณกรรมมุขปาฐะ. กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการคณะอักษรศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2549). ประวัติศาสตร์สังคมวัฒนธรรมเมืองพิจิตร. กรุงเทพฯ: ธนาคารกรุงเทพ.

โสรโยภิกขุ. (2512). ประวัติพ่อปู่หลักเมือง. กรุงเทพฯ: ศรีไทยการพิมพ์.

องค์การค้าของคุรุสภา. (2512). ประชุมพงศาวดารเล่ม 45 ประชุมพงศาวดารภาคที่ 71(ต่อ)-73. กรุงเทพฯ: ศึกษาภัณฑ์พาณิชย์.

องค์การค้าของคุรุสภา. (2505). ประชุมพงศาวดารเล่ม 1 (ประชุมพงศาวดารภาค 1 ตอนต้น). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา.

Campbell, J. (1973). The Hero with a Thousand Faces. 3rd ed. New Jersey: Princeton University Press.