การปรับตัวและต่อรองทางวัฒนธรรมของคริสตชน บ้านซ่งแย้ ตำบลคำเตย อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษาการปรับตัวและต่อรองทางวัฒนธรรมของคนคริสต์อีสานบ้านซ่งแย้ ตำบลคำเตย อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร โดยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลจากชาวคริสต์ที่บ้านซ่งแย้ ด้วยการสังเกตและสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมายจำนวน 36 คน วิเคราะห์และตีความผ่านแนวคิดพหุวัฒนธรรม การแพร่กระจายทางวัฒนธรรมและการปรับตัวทางวัฒนธรรม นำเสนอผลการวิจัยเชิงพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่าคนคริสต์อีสานบ้านซ่งแย้มีการปรับตัวผ่านกลไกและเงื่อนไข 5 มิติ กล่าวคือ 1) การปรับตัวระดับโครงสร้างที่ส่งผลต่อการปรับตัวทางวัฒนธรรมของวัดซ่งแย้ โดยมีนโยบายให้ปรับการประกอบพิธีกรรมใหม่และให้คริสตชนมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการวัดมากขึ้น 2) การปรับตัวท่ามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรมในท้องถิ่นอีสาน โดยเฉพาะในฮีต 12 ชาวคริสต์ได้ปรับตัวเข้าร่วมในประเพณีและบุญของชาวอีสานได้อย่างกลมกลืน 3) การปรับตัวของผู้นำศาสนา โดยเฉพาะบาทหลวงที่เป็นผู้นำคริสตชนในการอยู่ร่วมกับชุมชนท้องถิ่นได้โดยเข้าร่วมประเพณีในวิถีชีวิตของชาวอีสาน 4) การปรับตัวของคริสตชน มีการปรับตัวในการดำเนินชีวิตโดยผ่อนปรนหลักปฏิบัติที่เคร่งครัดลงให้สอดรับกับวิถีชุมชน 5) การปรับตัวและต่อรองท่ามกลางความขัดแย้งทางศาสนาที่เกิดขึ้นทั่วอีสาน โดยเฉพาะพื้นที่บ้านสองคอน จังหวัดมุกดาหารที่มีการเสียชีวิตของชาวคริสต์จำนวน 7 คนซึ่งชาวคริสต์ได้ต่อรองด้วยการยกสถานะของผู้เสียชีวิตขึ้นเป็นบุญราศี ในขณะที่บ้านซ่งแย้ก็มีการทำร้ายร่างกายบาทหลวง รวมถึงการทำลายศาสนสถาน แต่ชาวคริสต์บ้านซ่งแย้ก็ได้ปรับเปลี่ยนวิธีการและดึงเอากลไกของอำนาจรัฐเข้ามาสถาปนาเหนือพื้นที่วัดอัครเทวดามีคาแอลซ่งแย้ให้เกิดการยอมรับอย่างกว้างขวางทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กิตติธัช ชัยประสิทธิ์. (2552). การนำความเชื่อเข้าสู่วัฒนธรรมที่ปรากฏในงานสถาปัตยกรรมวัดคาทอลิกในประเทศไทย: กรณีศึกษา วัดคาทอลิกบ้านซ่งแย้ จังหวัดยโสธร(วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาสถาปัตยกรรม). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
กีรติ บุญเจือ. (2530). หลักปฏิบัติของชาวคริสต์คาทอลิก. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.
เกรียงศักดิ์ โกวิทวาณิช. (2556). คู่มือสำหรับสังคายนาวาติกัน (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ปิติพานิช.
เกลาดิอุส บาเย. (2527). ประวัติการเผยแพร่พระศาสนาในภาคอีสานและประเทศลาว (ไมเคิ้ล เกี้ยน เสมอพิทักษ์, ผู้แปล). ม.ป.ท.
จอร์จ บรัดเลย์ แมคฟาร์แลนด์. (2555). หนึ่งศตวรรษในสยาม ค.ศ. 1828-ค.ศ. 1928 (จิตราภรณ์ ตันรัตนกุล, ผู้แปล). นนทบุรี: เฟิสท์ ออฟเซท (1993).
จิรภา พฤกษ์พาดี. (2556). ทฤษฎีการพัฒนาของคาทอลิกไทยหลังสังคายนาวาติกันครั้งที่สอง (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขารัฐศาสตร์). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
ชลดา ดวงมาลา. (2559). การปรับถ้อยคำทางศาสนาของคริสตชนชาวอีสาน กรณีศึกษาบ้านซ่งแย้ ตำบลคำเตย อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาภาษาไทย). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม.
ชวลิต ตรียะประเสริฐ. (2559). ความเป็นพลเมืองของคาทอลิกในสังคมไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาการเมืองและการจัดการปกครอง). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
เตียวอุน หาญกล้า. (2563, สิงหาคม). คริสตชนบ้านโนนม่วง ตำบลคำเตย อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร. (บทสัมภาษณ์).
นงพงา มณีวงศ์. (2563, สิงหาคม). คริสตชนบ้านท่าแร่ ตำบลท่าแร่ อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร. (บทสัมภาษณ์).
ไพฑูรย์ แสนสวัสดิ์. (2563, พฤษภาคม). บาทหลวงอธิการวัดอัครเทวดามีคาแอล บ้านซ่งแย้ ตำบลคำเตย อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร. (บทสัมภาษณ์).
วันเพ็ญ เหลาคำ. (2563, สิงหาคม). คริสตชนบ้านซ่องแย้ ตำบลคำเตย อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร. (บทสัมภาษณ์).
ศิลป์ชัย เชาว์เจริญรัตน์. (2549). หลักความเชื่อคริสเตียน. กรุงเทพฯ: สถาบันคริสเตียนศึกษาและพัฒนาคริสตจักร.
ศุภวัฒน์ วงศ์นามแสน. (2563, เมษายน). บาทหลวงอาสนวิหารแม่พระนิรมล ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี. (บทสัมภาษณ์).
สุรศักดิ์ บุญอาจ. (2558). กระบวนการปรับตัวทางวัฒนธรรมของนักศึกษาลาวและกัมพูชาในมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
เสรี พงศ์พิศ. (2527). คาทอลิกกับสังคมไทย. กรุงเทพฯ: มูลนิธีโกมลคีมทอง.
แสน พันธ์เลิศ. (2563, สิงหาคม). คริสตชนบ้านซ่องแย้ ตำบลคำเตย อำเภอไทยเจริญ จังหวัดยโสธร. (บทสัมภาษณ์).
Boas, F. (1986). Anthropology and Modern Life. Westport, Conn: Greenwood Press,
Gudykunst, William B. and Hammer, Mitchell R. (1988). An uncertainty reduction based theory of intercultural adaptation. In Y. Y. Kim & W. B. Gudykunst (Eds.). Cross-cultural adaptation: Current approaches. pp. 106-139. Beverly Hills, CA: Sage.
Kasetsiri, C. and Wright, M. (2019). Discovering Ayutthaya. Bangkok: Social Science and Humanities Textbooks Foundation.
Ting-Toomey, S. (1999). Communicating Across Cultures. New York: Guilford Press.
Turpin, F. H. (1997). A History of the Kingdom of Siam up to 1770. Bangkok: White Lotus.