มโนทัศน์เรื่องการเป็นผู้กระทำการทางศีลธรรม บนสังคมออนไลน์ตามทัศนะของพุทธจริยศาสตร์

บทคัดย่อ

                บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษาการเป็นผู้กระทำการทางศีลธรรมโดยการนำประเด็นทางจริยธรรมที่เกิดขึ้นบนสังคมออนไลน์ที่ปรากฏให้เห็นว่าสามารถแสดงออกได้สองลักษณะ คือ การลงมือกระทำและการกระทำทางความคิด ประกอบด้วยประเด็นสำคัญ 5 ประการ คือ 1) การโพสต์ 2) การแบ่งปันข้อมูล 3) การแสดงความคิดเห็น 4) การคิดในทางที่ถูก และ 5) การคิดในทางผิด ในฐานะการเป็นผู้กระทำการที่ใช้สื่อสังคมออนไลน์ได้นำพาตนเองเข้าไปมีส่วนร่วมในวงสนทนาหรือในประเด็นที่เกิดขึ้นบนสื่อสังคมออนไลน์ต่างๆ ที่ตนเองให้ความสนใจ โดยตัวผู้กระทำการในบริบทนี้อยู่ในภาวะที่ปราศจากการถูกครอบงำทางความคิด มีเสรีภาพที่จะกำหนดตนเองได้อย่างอิสระ ตัดขาดจากการกระทำตามกฎระเบียบ ตามหลักศีลธรรม เกิดเป็นข้อแตกต่างจากการเป็นผู้กระทำการทางศีลธรรมที่ต้องมีหลักปฏิบัติในการยึดเหนี่ยว ตามทัศนะของพุทธจริยศาสตร์ได้เสนอหลักคิด 2 ประการ คือ ธรรมในปัจเจกบุคคลและธรรมสำหรับสังคม เป็นมาตรฐานของการเป็นผู้กระทำการทางศีลธรรม โดยมีสัมมาทิฏฐิเป็นเครื่องชี้นำให้เกิดความคิดเห็นที่ชอบด้วยธรรม ในแง่ของการเป็นผู้กระทำการทางศีลธรรมบนสังคมออนไลน์ในทางที่ดีที่สุด คือ ผู้ใช้งานสื่อสังคมออนไลน์ที่มีความสามารถในการคิดอย่างถูกต้อง ลงมือกระทำเกิดคุณประโยชน์ และไม่เป็นโทษ