ชนบทนิยมในนวนิยายชุดของไทยช่วง พ.ศ. 2552-2558

Main Article Content

เหลียง จู้นผิง
วีรวัฒน์ อินทรพร

บทคัดย่อ

           งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุดมการณ์ชนบทนิยมในนวนิยายชุดของไทยช่วง พ.ศ. 2552-2558 โดยศึกษานวนิยายชุดของไทยจำนวน 3 ชุด คือ 1) นวนิยายชุด บ้านไร่ปลายฝัน 4 เรื่อง ได้แก่ ธาราหิมาลัย ดวงใจอัคนี ปฐพีเล่ห์รัก วายุภัคมนตรา 2) นวนิยายชุด แม่ของแผ่นดิน 3 เรื่อง ได้แก่ ประทีปรักแห่งใจ แสงเทียน ร้อยป่าไว้ด้วยรัก 3) นวนิยายชุด ดวงใจเทวพรหม 5 เรื่อง ได้แก่ ลออจันทร์ ขวัญฤทัย ใจพิสุทธิ์ ดุจอัปสร และ พรชีวัน โดยใช้แนวคิดชนบทนิยม (Ruralism) ของเรย์มอนด์ วิลเลียมส์ (Raymond Williams) เป็นเครื่องมือในการศึกษาเนื้อหาจากเรื่องและนำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่าเนื้อหาของนวนิยายชุดที่นำมาศึกษาในครั้งนี้แฝงอุดมการณ์ชนบทนิยมอย่างเด่นชัดผ่านการประกอบสร้างในตัวบทหลากหลายมิติ ดังนี้ 1) การนำเสนอภาพชนบทโรแมนติกในอุดมคติผ่านการตั้งชื่อนวนิยายและตัวละคร 2) การนำเสนอภาพการเติบโตทางเศรษฐกิจในชนบทไทย 3) การนำเสนอการโหยหาชีวิตในชนบทของตัวละครตามอุดมการณ์ชนบทนิยม ดังนั้น นวนิยายชุดเหล่านี้จึงมีบทบาทสำคัญในการถ่ายทอดชนบทในอุดมคติไปสู่ผู้อ่านได้อย่างทรงพลังและเป็นรูปธรรม สร้างภาพชนบทในอุดมคติที่เชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม ชี้นำให้ผู้อ่านตระหนักถึงคุณค่าและศักยภาพของสังคมชนบทในบริบทสมัยใหม่

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา ประสงค์เงิน. (2527). การศึกษาเรื่องสั้นไทยที่เสนอปัญหาสังคมชนบทอีสาน: 2501-2525 [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

กิติราช พงษ์เฉลียว. (2560). ภาพแทนชนบทไทยในเรื่องสั้นยุคพัฒนา พ.ศ. 2493-2519. วารสาร มจร. อุบลปริทรรศน์, 2(2), 57-75.

เก้าเเต้ม. (2565). ขวัญฤทัย (พิมพ์ครั้งที่ 7). พิมพ์คำ.

ชูศักดิ์ ภัทรกุลวณิชย์. (2560). โครงการวิจัย “ภาพเสนอความเป็นเมืองและชนบทในวรรณกรรมไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2475-2501” (รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์). สํานักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.

ซ่อนกลิ่น. (2564). ดวงใจอัคนี (พิมพ์ครั้งที่ 13). พิมพ์คำ.

ซ่อนกลิ่น. (2565). ลออจันทร์ (พิมพ์ครั้งที่ 8). พิมพ์คำ.

ฐิญาดา. (2557). ร้อยป่าไว้ด้วยรัก. มายดรีม.

ณัฏฐวรรธน์ คล้ายสมมุติ. (2567, 11 มกราคม). ทบทวนมโนทัศน์ “ชนบท” ในประวัติศาสตร์ไทย. https://www.sac.or.th/portal/th/article/detail/560

ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2556). วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ตามแนวภาษาศาสตร์: แนวคิดและการนำมาศึกษาวาทกรรมในภาษาไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ณารา. (2562). ดุจอัปสร (พิมพ์ครั้งที่ 4). พิมพ์คำ.

ณารา. (2564). ธาราหิมาลัย (พิมพ์ครั้งที่ 14). พิมพ์คำ.

ทรงเกียรติ สารสุวรรณ, และนันทวัลย์ สุนทรภาระสถิตย์. (2567). แบบเรียนภาษาไทยชุดภาษาเพื่อชีวิต ภาษาพาที กับการนำเสนออุดมการณ์ท้องถิ่นนิยม. วารสารนวัตกรรมการจัดการศึกษาและการวิจัย, 6(2), 401-420.

ธัญญา สังขพันธานนท์. (2558). มาตุคามสำนึกและการโหยหาอดีตในกวีนิพนธ์ของเรวัตร์ พันธุ์พิพัฒน์. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 22(2), 64-91.

นภาสรร. (2557). ประทีปรักแห่งใจ. มายดรีม.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2557, 14 ธันวาคม). นิธิ เอียวศรีวงศ์: ชนบทนิยมในการเมืองไทย. https://prachatai.com/journal/2014/12/56988

ปรียาภรณ์ หนูสนั่น. (2532). การสะท้อนปัญหาสังคมชนบทในนวนิยายไทย (2519-2529) [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พุฒ พงศ์รพีพร. (2548). ผลกระทบของนโยบายประชานิยมภายใต้รัฐบาล พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ที่มีต่อเครือข่ายหนี้สินชาวนาแห่งประเทศไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เพ็ญลักษณ์ อ่อนทรวง, นิภาวดี ทะไกรราช, และประจวบ จันทร์หมั่น. (2553). เศรษฐศาสตร์ชนบท. เอ็กซเปอร์เน็ท.

แพรณัฐ. (2557). แสงเทียน. มายดรีม.

แพรณัฐ. (2564). วายุภัคมนตรา (พิมพ์ครั้งที่ 13). พิมพ์คำ.

ร่มเเก้ว. (2564). ปฐพีเล่ห์รัก (พิมพ์ครั้งที่ 13). พิมพ์คำ.

ร่มเเก้ว. (2565). พรชีวัน (พิมพ์ครั้งที่ 6). พิมพ์คำ.

รุ้งนภา ยรรยงเกษมสุข. (2557). โลกาภิวัตน์ ท้องถิ่นนิยมกับการโหยหาอดีต. วารสารเศรษฐศาสตร์การเมืองบูรพา, 2(2), 1-15.

สรณัฐ ไตลังคะ. (2555). วาทกรรมว่าด้วยชนบทในวรรณกรรมของไม้ เมืองเดิม. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 19(2), 105-129.

เสาวณิต จุลวงศ์. (2561). วรรณคดีศึกษา: จากพื้นผิว ถึงโครงสร้าง สู่อุดมการณ์. ภาพพิมพ์.

Carlow, V. M. (Ed.). (2016). Ruralism: The future of villages and small towns in an urbanizing world. Jovis Verlag.

Newman, G., & Saginor, J. (2016). Priorities for advancing the concept of new ruralism. Sustainability, 8(3), 1-15.

Williams, R. (1973). The country and the city. Chatto & Windus.