สังคมและวัฒนธรรมพม่าสมัยราชวงศ์ญองยาน ค.ศ. 1597-1752 ในเอกสารอเม่งด่อ (กฎรับสั่ง)

Abstract

บทความนี้มุ่งศึกษาเอกสารประวัติศาสตร์ชั้นต้นของพม่า ซึ่งเรียกกันว่า อเม่งด่อ หรือ กฎรับสั่งของพระเจ้าแผ่นดินพม่าที่ ดร.ตานทูน (Than Tun) ได้รวบรวมไว้ในหนังสือชุด The Royal Orders of Burma เมื่อ ค.ศ. 1983 ทั้งนี้เพื่อประเมินคุณค่าของเอกสารและความสำคัญของเอกสารนี้ต่อการศึกษาประวัติศาสตร์พม่า ผลการศึกษาพบว่าอเม่งด่อให้ข้อมูลครอบคลุมประวัติศาสตร์พม่าเกือบทุกเรื่อง ข้อค้นพบที่น่าสนใจคือ ประเด็นเรื่องสังคมและวัฒนธรรมมีจำนวนมากที่สุด ซึ่งมากกว่าที่เคยคิดกัน แสดงให้เห็นว่าราชสำนักพม่ายุคราชวงศ์ญองยานให้ความสนใจเรื่องการควบคุมคนและวิถีชีวิตไพร่บ้านพลเมืองและแสดงให้เห็นว่ารากฐานสังคมพม่ายุคจารีตเป็นสังคมที่มีความหลากหลายด้านเชื้อชาติและคติความเชื่อซึ่งยังดำรงอยู่เรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน