กระบวนการบริหารจัดการอธิกรณ์ของคณะสงฆ์จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์สภาพทั่วไปและศึกษากระบวนการพัฒนาการบริหารจัดการอธิกรณ์ของคณะสงฆ์จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 25 รูปหรือคน เลือกแบบเจาะจงจากผู้ทรงคุณวุฒิ ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก และเก็บข้อมูลจากผู้มีส่วนร่วมในการสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 9 รูปหรือคน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาโดยการพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพทั่วไปในการบริหารจัดการอธิกรณ์ พบว่า ด้านจุดแข็ง นโยบายของเจ้าคณะผู้ปกครองที่มีความชัดเจน ด้านจุดอ่อน การจัดการเรื่องร้องเรียนของคณะสงฆ์แต่ละอำเภออาจมีข้อจำกัดที่แตกต่างกัน ด้านโอกาส การสนับสนุนให้พระสงฆ์ได้มีโอกาสได้เข้ารับการศึกษา ด้านอุปสรรค ในสังคมเกิดความเห็นแก่ตัวมากขึ้น สภาพความเป็นอยู่ 2. กระบวนการบริหารจัดการอธิกรณ์ ประกอบด้วย 1. ด้านสัมมุขาวินัย มีการเชิญทุกฝ่ายมาพิจารณาต่อหน้า พิจารณาโดยยึดหลักพระธรรมวินัยและกฎหมาย 2. ด้านสติวินัย การพิจารณาโดยยึดสติหรือเจตนาของผู้กระทำผิดเป็นสำคัญ 3. ด้านอมูฬหวินัย ยกความผิดให้หากกระทำผิดในขณะที่มีอาการผิดปกติทางจิต 4. ด้านปฏิญญาตกรณะ การจดบันทึกข้อสอบสวนที่ตรงไปตรงมา ถูกต้องและเป็นธรรมกับทุกฝ่าย 5. ด้านเยภุยยสิกา ตัดสินโดยเสียงข้างมาก ไม่ขัดกับพระธรรมวินัยและกฎหมาย 6. ด้านตัสสปาปิยสิกา เมื่อมีข้อมูลหลักฐานครบ ต้องใช้พระวินัย กฎหมาย กรณีผู้กระทำความผิดยังปฏิเสธ แต่มีพยานหลักฐาน ต้องสั่งลงโทษตามความผิดนั้น 7. ด้านติณวัตถารกวินัย โทษไม่หนัก
ให้ประนีประนอมเลิกแล้วต่อกัน การบริหารความขัดแย้ง 1. การปรองดอง ให้หันหน้าคุยกัน มีเมตตาเป็นที่ตั้ง 2. การหลีกเลี่ยง พูดคุยกันเรื่องวินัยมากขึ้น 3. การประนีประนอม สามารถตกลงกันได้โดยวิธีพบกันครึ่งทาง 4. การแข่งขัน ให้นำพยานหลักฐานมาพิสูจน์กัน 5. การให้ความร่วมมือ ให้คู่กรณียินยอมที่จะหันหน้าเข้าหารือกัน