มาตรการการใช้เทคโนโลยีและโซเชียลมีเดียโดยพระสงฆ์: กฎหมายว่าด้วยการจัดการพระสงฆ์ที่ละเมิดธรรมวินัยในโลกยุคดิจิทัล

ผู้แต่ง

  • พระครูชินวีรบัณฑิต (เอก ชินวํโส) วัดธรรมนาวา พระนครศรีอยุธยา

คำสำคัญ:

เทคโนโลยีดิจิทัล, พระสงฆ์, ธรรมวินัย

บทคัดย่อ

ในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีและโซเชียลมีเดียมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวัน พระสงฆ์ต้องปรับตัวเพื่อใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือในการเผยแผ่ธรรมะและให้คำปรึกษาทางจิตใจแก่พุทธศาสนิกชน การใช้งานแพลตฟอร์มออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊ก (Facebook), ยูทูป (YouTube) และ ติ๊กต๊อก (TikTok) ช่วยเพิ่มโอกาสในการเข้าถึงประชาชนกลุ่มกว้าง รวมถึงเชื่อมโยงชุมชนพุทธทั้งในประเทศและต่างประเทศ อย่างไรก็ตาม การใช้เทคโนโลยีโดยพระสงฆ์ยังมีความเสี่ยง เช่น การละเมิดธรรมวินัย พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม และการถูกโจมตีทางไซเบอร์ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์และความน่าเชื่อถือของพระสงฆ์ในสายตาสังคม บทความนี้วิเคราะห์มาตรการที่เหมาะสมสำหรับพระสงฆ์ในการใช้เทคโนโลยีในบริบทดิจิทัล โดยเน้นการออกระเบียบควบคุมการใช้งาน การอบรมเกี่ยวกับธรรมวินัยในโลกออนไลน์ การตรวจสอบพฤติกรรม และการลงโทษในกรณีที่ฝ่าฝืน มหาเถรสมาคมมีบทบาทสำคัญในการกำหนดแนวทางปฏิบัติ ขณะที่กฎหมาย เช่น พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ และกฎหมายเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ มีส่วนช่วยเสริมสร้างการกำกับดูแล นอกจากนี้ การสนับสนุนจากรัฐและประชาชนเป็นปัจจัยสำคัญในการเสริมสร้างการปฏิบัติธรรมที่สอดคล้องกับเทคโนโลยีในยุคปัจจุบัน มาตรการดังกล่าวมุ่งรักษาความบริสุทธิ์แห่งธรรมวินัย พร้อมทั้งสร้างความเชื่อมั่นในพระพุทธศาสนาในสังคมดิจิทัลที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

References

กรมการศาสนา. (2561). บทบาทคณะสงฆ์ในการพัฒนาสังคมไทย. กรุงเทพฯ: กรมการศาสนา.

พระมหาสุพรเทพ เทวชโย และคณะ. (2567). ความจำเป็นของพระสงฆ์ไทยกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร ในปัจจุบัน. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 7(2), 12-24.

พระอนันต์ อภินนฺโท และคณะ. (2565). แนวทางการใช้สื่อสังคมออนไลน์เพื่อเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์ในสังคมปัจจุบัน. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 13(2), 62–63.

พระอักขราภิศุทธิ์ สิริวฑฺฒโน. (2560). รูปแบบและกระบวนการสื่อสารพุทธธรรมผ่านสื่อสังคมออนไลน์ของพระสงฆ์ในสังคมไทย (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา:มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาเถรสมาคม. (2562). คู่มือธรรมวินัยสำหรับพระสงฆ์ในยุคปัจจุบัน. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

มหาเถรสมาคม. (2564). ธรรมวินัยในโลกดิจิทัล: แนวปฏิบัติเพื่อป้องกันการละเมิด. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

มหาเถรสมาคม. (2564). แนวทางปฏิบัติของพระสงฆ์ในโลกออนไลน์. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

ศูนย์คุณธรรม. (2563). บทบาทของพระสงฆ์ในยุคดิจิทัล. กรุงเทพฯ: ศูนย์คุณธรรม.

สำนักข่าว Thai PBS ข่าวอาชญากรรม. (2567). ข้อมูลพื้นฐาน. สืบค้น 7 ตุลาคม 2567, จาก https://www.thaipbs.or.th/news/content/344890

สำนักข่าว มติชนออนไลน์. (2567). ข้อมูลพื้นฐาน. สืบค้น 7 ตุลาคม 2567, จาก https://www.matichon.co.th/education/news_1249175

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2562). ประมวลกฎหมายอาญา: มาตรา 341 และมาตรา 326. สืบค้น 7 ตุลาคม 2567, จาก https://www.krisdika.go.th

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2564). คู่มือการปกครองคณะสงฆ์ไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมชน.

________. (2564). รายงานประจำปีของมหาเถรสมาคม. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

________. (2564). แนวทางการพัฒนาบทบาทพระสงฆ์ในยุคดิจิทัล. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-02-22

How to Cite

(เอก ชินวํโส) พ. (2025). มาตรการการใช้เทคโนโลยีและโซเชียลมีเดียโดยพระสงฆ์: กฎหมายว่าด้วยการจัดการพระสงฆ์ที่ละเมิดธรรมวินัยในโลกยุคดิจิทัล. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 8(1), 289–300. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/view/276473