การศึกษาเปรียบเทียบมาตรการทางกฎหมายในการอุปถัมภ์คุ้มครองพระพุทธศาสนาของราชอาณาจักรไทยกับสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบมาตรการในการคุ้มครองพระพุทธศาสนาของราชอาณาจักรไทยกับสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการศึกษาค้นคว้าเชิงเอกสารเป็นหลัก ได้แก่ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 และรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ ค.ศ. 2008 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1. แบบบันทึกข้อมูล (Data Recording Form) เพื่อใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร 2. แบบประเมินคุณภาพเอกสาร (Document Quality Assessment Form) ใช้ตรวจสอบความน่าเชื่อถือ ความถูกต้อง ความครบถ้วน วิเคราะห์โดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ และนำเสนอสรุปผลการวิจัยแบบพรรณา

ผลการวิจัยพบว่า การคุ้มครองด้านศาสนาในไทยและเมียนมาร์มีความคล้ายคลึงกันในแง่ของการรับรองเสรีภาพในการนับถือศาสนา แต่แตกต่างในรายละเอียดและการปฏิบัติ ไทยให้ความสำคัญกับศาสนาพุทธเป็นพิเศษและสนับสนุนผ่านกฎหมายและงบประมาณ ขณะที่เมียนมาร์ แม้รับรองเสรีภาพทางศาสนา แต่ในทางปฏิบัติยังมีข้อจำกัดและการเลือกปฏิบัติต่อศาสนาอื่น 1. ด้านศาสนบุคคล ไทยคุ้มครองพระสงฆ์และผู้ปฏิบัติศาสนาอย่างเสมอภาค แม้ว่าศาสนาพุทธจะได้รับการสนับสนุนมากกว่า ในขณะที่เมียนมาร์ ศาสนาพุทธมีอิทธิพลสูงและได้รับการสนับสนุนจากรัฐอย่างเข้มแข็ง แต่ศาสนาอื่นกลับเผชิญข้อจำกัดและความขัดแย้ง 2. ด้านศาสนสถาน ไทยมีการคุ้มครองที่ครอบคลุมทั้งศาสนาพุทธและศาสนาอื่น ส่วนเมียนมาร์เน้นสนับสนุนศาสนสถานพุทธเป็นหลัก และศาสนาอื่นมักเผชิญอุปสรรคในการดำเนินกิจกรรม 3. ด้านศาสนวัตถุ ไทยมีพระราชบัญญัติคุ้มครองโบราณสถานและองค์กรศาสนาร่วมดูแล ในขณะที่เมียนมาร์ใช้วัดและพระสงฆ์เป็นศูนย์กลางในการอนุรักษ์ศาสนวัตถุ โดยเน้นศาสนาพุทธเป็นหลัก 4. ด้านศาสนพิธี ไทยให้เสรีภาพทางศาสนาและการปฏิบัติศาสนกิจอย่างเท่าเทียม ส่วนเมียนมาร์ แม้รัฐธรรมนูญจะรับรองเสรีภาพทางศาสนา แต่ศาสนาอื่นยังเผชิญข้อจำกัดและความไม่เท่าเทียม สะท้อนถึงบทบาทของศาสนาในสังคมที่แตกต่างกันของทั้งสองประเทศ