การประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2

อินทุอร ประการแก้ว; นวพร วรรณทอง; วาโร เพ็งสวัสดิ์

ผู้แต่ง

อินทุอร ประการแก้ว มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
นวพร วรรณทอง มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร
วาโร เพ็งสวัสดิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

คำสำคัญ:

ทักษะการจัดการภาวะวิกฤติ, การพัฒนาทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียน, การประเมินความต้องการจำเป็น

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาองค์ประกอบทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก 2. ศึกษาสภาพที่เป็นจริงและสภาพที่ควรจะเป็นของทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียนขนาด และ 3. ประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก และ 4. ศึกษาแนวทางการพัฒนาทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก กลุ่มตัวอย่างรวมทั้งสิ้น 275 คน ใช้วิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ 1. แบบสังเคราะห์องค์ประกอบ 2. แบบประเมินองค์ประกอบ 3. แบบสอบถามเกี่ยวกับสภาพปัจจุบันและสภาพที่ควรจะเป็น โดยสภาพที่เป็นจริงมีค่าความเที่ยงตรง ระหว่าง 0.60-1.00 ค่าอำนาจจำแนก ระหว่าง 0.71-0.93 ค่าความเชื่อมั่น 0.99 ส่วนสภาพที่ควรจะเป็นมีค่าความเที่ยงตรง ระหว่าง 0.60-1.00 ค่าอำนาจจำแนก ระหว่าง 0.63-0.92 ค่าความเชื่อมั่น 0.98 และ 4. แบบสอบถามแนวทางการพัฒนาทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าดัชนีการจัดลำดับความสำคัญของความต้องการจำเป็น

ผลการวิจัยพบว่า 1. ทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียนมี 4 องค์ประกอบ คือ 1. ทักษะการสื่อสาร 2. ทักษะการคิดวิเคราะห์และการคิดสร้างสรรค์ 3. ทักษะการแก้ปัญหา และ 4. ทักษะทางเทคโนโลยีและการใช้ดิจิทัล ทุกองค์ประกอบมีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด 2. สภาพที่เป็นจริง โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากส่วนสภาพที่ควรจะเป็น โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 3. ผลการจัดลำดับความต้องการจำเป็น พบว่า ทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียน ทั้ง 4 ทักษะ มีค่าดัชนีการจัดลำดับความสำคัญความต้องการจำเป็น เท่ากับ 0.194 โดยด้านที่มีค่าสูงสุดได้แก่ ทักษะทางเทคโนโลยีและการใช้ดิจิทัล 4. แนวทางการพัฒนาทักษะการจัดการภาวะวิกฤติของผู้บริหารโรงเรียน ด้านทักษะทางเทคโนโลยีและการใช้ดิจิทัล มีความเหมาะสมและความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา นามวงศ์. (2566). ทักษะของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาสังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). สกลนคร: มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

ชญาภรณ์ เอกธรรมสุทธิ์. (2559). รูปแบบการเรียนการสอนที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาอย่าง สร้างสรรค์. วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล, 32(3), 1-13.

ชัชวาลย์ ทองดีเลิศ. (2555). โรงเรียนขนาดเล็ก ปัญหาและทางออก. วารสารวิจัยและพัฒนาหลักสูตร, 2(1), 1-12.

ชุติภา มหาศิริมงคล. (2560). บทเรียนที่ได้รับจากการศึกษาการจัดการภาวะวิกฤติบนสื่อดิจิทัล กรณีศึกษาตราสินค้า Korea King และการนาเสนอแนวทางแก้ไข ตามแนวคิดทฤษฎีการใช้้สื่อดิจิทัลเพื่อการจัดการภาวะวิกฤต (การค้นคว้าอิสระนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการตลาดดิจิทัล). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.

นิภาธร มุลกุณี. (2561). การพัฒนาทักษะการบริหารของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 1 กรุงเทพมหานคร ในยุคไทยแลนด์ 4.0 (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

นิภาพร รอดไพบูลย์. (2565). ทักษะการบริหารในศตรวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสระแก้ว (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

บุญเกียรติ วิสิทธิกาศ และสุนันทา เสียงไทย. (2562). สมรรถนะความเป็นผู้นำในภาวะวิกฤติภาคการจัดการสิ่งอำนวยความสะดวกในประเทศไทย. วารสารภาคการจัดการสิ่งอำนวยความสะดวก, 37(2), 1-9.

บุญชม ศรีสะอาด. (2553). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

พรสรัญ รุ่งเจริญกิจกุล. (2563). ผู้นำในภาวะวิกฤติ. สืบค้น 20 เมษายน 2567, จาก https://www.moneyandbanking.co.th/author/detail/13

มณฑาทิพย์ นามนุ. (2561). ทักษะของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานีเขต 2 (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

ยุทธพงษ์ จักรคม และวิยุทธ์ จำรัสพันธุ์. (2565). บทบาทภาวะผู้นำในการจัดการภาวะวิกฤตในสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในประเทศไทย.วารสารการเมืองและการปกครอง, 13(2), 1-19.

วัณณิตา บุญกอง. (2563). ภาวะผู้นำในภาวะวกฤติ และการจัดการปัญหาในมุมมองของเยาวชนช่วงระยะเวลาเผชิญภัยพิบัติโควิด-19 (วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจบัณฑิต สาขาวิชาบริหารธุรกิจ). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วาโร เพ็งสวัสดิ์. (2551). วิธีวิทยาการวิจัย. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

วิทยา คีรีกุลไพศาล และธีรศักดิ์ อุปไมยอธิชัย. (2565). ความต้องการจําเป็นด้านทักษะการบริหารของผู้บริหารสถานศึกษาในสถานการณ์โควิดสังกัดสำนักงานเขต พื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 2. วารสารวิชาการร้อยแก่นสาร, 7(2), 299-310.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2. (2566). แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาขั้นพื้นฐาน 2566-2570 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2. สกลนคร: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2.

อภิสิทธิ์ ฉัตรทนานนท์. (2552). กลยุทธ์การบริหารภาวะวิกฤตสำหรับผู้นำองค์กร. วารสาร บริหารธุรกิจ, 32(122), 8-18.

อัญชิษฐา ประสันใจ. (2565). ทักษะการบริหารในภาวะวิกฤติของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐานสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 1 (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). พะเยา: มหาวิทยาลัยพะเยา.