ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในการบริหารงานภาครัฐและเอกชน

ผู้แต่ง

  • อรัญญา ชูโอชา นักวิชาการอิสระ

คำสำคัญ:

ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์, การบริหารงานภาครัฐ, การบริหารงานภาคเอกชน, การนำกลยุทธ์ไปปฏิบัติ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎี และความสำคัญของภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในการบริหารงานภาครัฐและเอกชน รวมถึงวิเคราะห์คุณลักษณะ บทบาทและเครื่องมือในการบริหารเชิงกลยุทธ์ที่มีประสิทธิภาพ ตลอดจนนำเสนอแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์และการนำกลยุทธ์ไปปฏิบัติให้เกิดผลสำเร็จ ผลการศึกษาพบว่า ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์เป็นแนวคิดที่บูรณาการระหว่างศาสตร์และศิลป์ในการบริหารจัดการ ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งในยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม เทคโนโลยี และการเมือง ผู้นำเชิงกลยุทธ์ต้องมีคุณลักษณะสำคัญทั้งวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน ความคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการวิเคราะห์ ความยืดหยุ่น และทักษะการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ผู้นำต้องสามารถใช้เครื่องมือวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์ที่หลากหลาย เช่น SWOT Analysis PESTLE Analysis และ BCG Matrix เพื่อเข้าใจสภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกองค์กรอย่างรอบด้าน และกำหนดทิศทางองค์กรได้อย่างเหมาะสม การพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์เป็นกระบวนการต่อเนื่องที่ต้องอาศัยทั้งการเรียนรู้ทางทฤษฎีและการฝึกฝนจากประสบการณ์จริง รวมถึงการรับฟังข้อเสนอแนะเพื่อปรับปรุงตนเองอยู่เสมอ ในส่วนของการนำกลยุทธ์ไปปฏิบัติ ผู้นำต้องมีทักษะสำคัญทั้งด้านการสร้างปฏิสัมพันธ์ การบริหารทรัพยากร การกำกับดูแล และการจัดองค์การ เพื่อแปลงกลยุทธ์ให้เป็นการปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาองค์กรอย่างยั่งยืนและสามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เอกสารอ้างอิง

กัณฑ์กณัฐ สุวรรณรัชภูมิ และคณะ. (2557). ภาวะผู้นำกลยุทธ์ : รูปแบบของผู้นำยุคใหม่. วารสารบริหารการศึกษา มศว, 10(18), 43-51.

กิติพันธ์ รุจิรกุล. (2543). พฤติกรรมผู้นำในองค์การ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

เกศรา สิทธิแก้ว. (2558). ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารที่ส่งผลต่อการดำเนินงานประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

คมกฤช พรหมฉิน. (2560). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของภาวะผู้นำเชิงกลยทธ์ในศตวรรษที่ 21 ของจังหวัดสมุทรสาคร (วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). จันทบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.

ชัยเสฏฐ์ พรหมศรี. (2549). ภาวะผู้นำองค์กรยุคใหม่. กรุงเทพฯ: เอ็กซเปอร์เน็ท.

ชาญชัย อาจินสมาจารย์. (2541). การบริหารการศึกษา. กรุงเทพฯ: พิมพ์ดี จำกัด.

ณัฏฐณิชา สังข์ศิลป์เลิศ และศรุติพงศ์ ภูวัชร์วรานนท์ (2564). ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์กับการบริหารจัดการความเสี่ยงของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาสงขลา เขต 1. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา, 3(1), 59-63.

ณัฐนันท์ทร เอี่ยมแทน. (2559). ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารกับบรรยากาศโรงเรียน สังกัดเทศบาล กลุ่มการศึกษาท้องถิ่นที่ 5 (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ปรีดี นุกุลสมปรารถนา. (2564). คุณลักษณะของผู้นำเชิงกลยุทธ์ (Strategic Leadership). สืบค้น 16 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/7wRrD

ปุณญรัศมิ์ พณิชย์ศิริ. (2567). ผู้นำเชิงกลยุทธ์: กุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จที่ยั่งยืนขององค์กร. สืบค้น 16 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/H3Ppg

พระครูสุตวรธรรมกิจ (เติม โสภโณ). (2561). ภาวะผู้นำเชิงพุทธในยุคโลกาภิวัตน์. วารสารวิชาการธรรมทรรศน์, 18(3), 225-234.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2545). ภาวะผู้นำ: ความสำคัญต่อการพัฒนาคน พัฒนาประเทศ. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.

ภัทรจิต จุมพล กอซโซล. (2564). เครื่องมือในการพัฒนาแนวทางทางยุทธศาสตร์. สืบค้น 16 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/zaZEs

มนสิชา ธรรมรักษ์. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ของผู้บริการสถานศึกษากับการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนในเครือสวนกุหลาบวิทยาลัย (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

รังสรรค์ ประเสริฐศรี. (2549). การจัดการสมัยใหม่. กรุงเทพฯ: ธรรมสาร.

_____. (2551). ภาวะผู้นำ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ธีระฟิล์มและไซเท็กซ์.

วัฒนา วงค์เกียรติรัตน์ และคณะ. (2548). การวางแผนกลยุทธ์: ศิลปะการกำหนดแผนองค์กรสู่ความเป็นเลิศ. กรุงเทพฯ: อินโนกราฟฟิกซ์.

วันวิศาข์ บรรเทา. (2564). อิทธิพลของภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ที่ส่งผลต่อผลการดำเนินงานของสำนักงาน พัฒนาชุมชนกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน 1 (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). สกลนคร: มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

วารุณี ก๋งหมึง. (2559). สมรรถนะผู้นำเชิงกลยุทธ์ของหัวหน้าหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง ในจังหวัดสมุทรสาคร (วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการพยาบาล). นครปฐม: มหาวิทยาลัยคริสเตียน.

ศูนย์อำนวยการสร้างอาวุธ. (ม.ป.ป.). การบริหารเชิงกลยุทธ์ (Strategic Management). สืบค้น 16 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/32iR6

อานันท์ ปันยารชุน. (2545). มุมมองนายอานันท์. กรุงเทพฯ: บริษัท มติชน จำกัด (มหาชน).

Bateman, T. S. (2004). Management: The new competitive landscape (6th ed.). USA: McGraw-Hill.

Certo, S. C. & Peter, J. P. (1991). Strategic management: Concepts and applications (2nd ed.). USA: McGraw-Hill.

DuBrin, A. J. (2017). Leadership: Research findings, practice, and skills (7th ed.). Boston: Cengage Learning.

Fidler, D. & Lussier, R. N. (2002). Management of organizations: A strategic approach. USA: McGraw-Hill.

Samuel, P. (1983). Strategic management for public services. Switzerland: The International Labour Office.

Schermerhorn, J. R. (2005). Management (8th ed.). USA: John Wiley & Sons.

Stephen, R. (2009). Management (10th ed.). USA: Prentice-Hall.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-25

รูปแบบการอ้างอิง

ชูโอชา อ. (2025). ภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ในการบริหารงานภาครัฐและเอกชน. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 8(3), 298–310. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/view/279310