นวัตกรรมการบริหารจัดการภาครัฐสมัยใหม่

ธนารัตน์ จิตต์พายัพ

ผู้แต่ง

ธนารัตน์ จิตต์พายัพ นักวิชาการอิสระ

คำสำคัญ:

นวัตกรรมภาครัฐ, การบริหารจัดการสมัยใหม่, รัฐบาลดิจิทัล, การพัฒนาองค์การ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษานวัตกรรมการบริหารจัดการภาครัฐสมัยใหม่ โดยวิเคราะห์พัฒนาการแนวคิดจากการปฏิรูปรัฐบาลใหม่ สู่การจัดการภาครัฐแนวใหม่ และพัฒนาไปสู่รัฐบาลดิจิทัลในปัจจุบัน จากการศึกษาพบว่า นวัตกรรมภาครัฐมี 6 รูปแบบ ได้แก่ นวัตกรรมบริการ การส่งมอบบริการ การบริหารองค์การ ความคิด นโยบาย และระบบ โดยมีปัจจัยความสำเร็จ 7 ประการ คือ ภาวะผู้นำ ทิศทางกลยุทธ์ วัฒนธรรมองค์กร เครือข่ายความร่วมมือ โครงสร้างยืดหยุ่น เทคโนโลยี และการพัฒนาบุคลากร ประเทศไทยได้พัฒนานวัตกรรมภาครัฐหลากหลายสาขา ทั้งด้านการเกษตร การแพทย์ อุตสาหกรรม และบริการ โดยมีแนวทางพัฒนา 4 ด้าน ได้แก่ การพัฒนาสังคมผู้ประกอบการ การพัฒนาบุคลากร การปรับปรุงกฎระเบียบ และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน องค์ความรู้ใหม่จากการศึกษา คือ นวัตกรรมภาครัฐแบบองค์รวม ซึ่งเน้นกรอบการทำงาน 3 ระดับที่เชื่อมโยงกัน ได้แก่ ระดับยุทธศาสตร์ ระดับปฏิบัติการ และระดับสนับสนุน โดยต้องดำเนินการแบบบูรณาการทุกระดับและครอบคลุมทุกมิติ จึงจะประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

ดุษฎี วรธรรมดุษฎี. (2564). รัฐบาลนวัตกรรม : การยอมปรับรับนวัตกรรมในกาครัฐด้วยหลักการบริการสาธารณะใหม่. วารสารผู้ตรวจการแผ่นดิน, 14(1), 123-148.

ทศพร ศิริสัมพันธ์. (2563). การสร้างนวัตกรรมภาครัฐและความเป็นผู้ประกอบการสาธารณะ. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://shorturl.asia/MH8Fv

ปัทมา เธียรวิศิษฎ์สกุล. (2560). นวัตกรรมนำสู่อนาคตประเทศไทย. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://shorturl.asia/anmYK

พระครูปลัดสุวัฒนพุทธิคุณ (สุเทพ ดีเยี่ยม) และณัฏยาณี บุญทองคำ. (2563). การสร้างนวัตกรรมในบริบทภาครัฐไทย. วารสารการบริหารนิติบุคคลและนวัตกรรมท้องถิ่น, 6(3), 287-299.

พันธุ์อาจ ชัยรัตน์. (2547). บทนำเบื้องต้นของการจัดการนวัตกรรม. กรุงเทพฯ: สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.

พิมพ์ลภัส จิตต์ธรรม. (2567). นวัตกรรมการบริหารและการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในองค์การภาครัฐสู่ยุคดิจิทัล. วารสารบัณฑิตศึกษาวิชาการ, 2(1), 10-19.

มานิตย์ พรหมการีย์กุล และสืบพงศ์ สุขสม. (2567). เทคโนโลยีเปลี่ยนโลกที่มีผลต่อการจ้างงานในอุตสาหกรรมยานยนต์. วารสาร มจร พุทธปัญญาปริทรรศน์, 9(6), 213-214.

เมลิสา มหาพล และกมลพร กัลยาณมิตร. (2564). การสร้างนวัตกรรมการบริหารองค์การภาครัฐ. วารสารวิชาการ สถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 7(1), 295-305.

รัฐบาลไทย. (2559). แนวทางการขับเคลื่อนปฏิรูปประเทศไทย. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://shorturl.asia/JKx7H

ฤทัยทิพย์ จันทรสระแก้ว. (2564). หองปฏิบัติการนวัตกรรมในภาครัฐ. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, 4(1), 152-162.

สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2566). การพัฒนานวัตกรรมตามความต้องการของภาครัฐ. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://shorturl.asia/F3OHI

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (ม.ป.ป.). ระดับความสำเร็จของการมีนวัตกรรมของส่วนราชการสังกัดรัฐสภา. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://shorturl.asia/ECDXB

ทศพร ศิริสัมพันธ์. (2552). การปฏิรูประบบราชการ. สืบค้น 2 เมษายน 2568, จาก https://www.nakhonsithammarat.go.th/web_52/datacenter/doc_download/what.pdf

Dunleavy, P. et al. (2006). Digital Era Governance: IT Corporations, the State, and e-Government. New York: Oxford University Press.

Hood, C. (1995). The New Public Management in the 1980s: Variations on a Theme. Accounting. Organizations and Society, 20(2-3), 93-109.

Mazzucato, M. (2021). Mission Economy: A Moonshot Guide to Changing Capitalism. Retrieved April 2, 2025, from https://marianamaz zucato.com/books/mission-economy

Noveck, B. S. (2015). Smart Citizens, Smarter State: The Technologies of Expertise and the Future of Governing. USA: Harvard University Press.

Osborne, D. & Gaebler, T. (1992). Reinventing Government: How the Entrepreneurial Spirit is Transforming the Public Sector. USA: Addison-Wesley.