การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ยประจำศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาท ภาคประชาชนจังหวัดปทุมธานี

อรุณัฐ ปุณยกนก; เกียรติศักดิ์ สุขเหลือง; สุรพล สุยะพรหม

ผู้แต่ง

อรุณัฐ ปุณยกนก มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
เกียรติศักดิ์ สุขเหลือง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
สุรพล สุยะพรหม มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การบูรณาการ, หลักพุทธธรรม, ศักยภาพ, ผู้ไกล่เกลี่ย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ยประจำศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนจังหวัดปทุมธานี 2. ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ยประจำศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนจังหวัดปทุมธานี 3. นำเสนอการบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ยประจำศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนจังหวัดปทุมธานี ดำเนินการวิธีวิจัยเป็นแบบผสานวิธี กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 193 คน โดยสุ่มตัวอย่างจากประชากรทั้งหมด 371 คน การวิจัยเชิงคุณภาพใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 18 รูปหรือคน และการสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 10 รูปหรือคน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้เทคนิควิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า 1. ศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ยโดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 2. ปัจจัยที่ส่งผลต่อศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ย พบว่า หลักการส่งเสริมศักยภาพมีด้านการฝึกอบรมที่ส่งผลต่อศักยภาพ และหลักสาราณียธรรม 6 มี 2 ด้านที่ส่งผลต่อศักยภาพคือเมตตามโนกรรมและทิฏฐิสามัญญตา และ 3. การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ย พบว่ามีการนำหลักสาราณียธรรม 6 เข้ามาปฏิบัติเพื่อส่งเสริมศักยภาพการปฏิบัติงานของผู้ไกล่เกลี่ย ด้านเมตตากายกรรม ประพฤติดี ไม่เปิดเผยข้อมูลของแต่ละฝ่ายโดยไม่ได้รับอนุญาต ด้านเมตตาวจีกรรม วาจาดี ใช้วาจาสุภาพในการพูดคุยเจรจา ด้านเมตตามโนกรรม ปรารถนาดี มีความตั้งใจเจรจาทำให้การไกล่เกลี่ยลุล่วงได้ดี ด้านสาธารณโภคี การรู้จักแบ่งปัน จัดสรรเวลาให้พูดอย่างเหมาะสม ด้านสีลสามัญญตา อยู่ในกฎระเบียบ ปฏิบัติตามกฎระเบียบและจริยธรรม ด้านทิฏฐิสามัญญตา เห็นดีงาม การไกล่เกลี่ยช่วยยุติข้อพิพาทลดภาระการทำงานของศาล

เอกสารอ้างอิง

กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ กระทรวงยุติธรรม. (2567). บัญชีรายชื่อผู้ไกล่เกลี่ย. สืบค้น 1 ตุลาคม 2567, จาก https://emediation.rlpd.go.th/mediator/listing

พีระ อุดมกิจสกุล. (2566). การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของบริษัทไปรษณีย์ไทย ดิสทริบิวชั่น จำกัด (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

รวิภัทร ประภานัน. (2565). การส่งเสริมจริยธรรมเชิงพุทธของผู้ประนีประนอมศาลอาญา (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

อรพิน ตันติวิรุฬห์. (2566). การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมการปฏิบัติงานของบุคลากรศาลเยาวชนและครอบครัวภาค 2 (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

อุบลวรรณ ขันธหิรัญ. (2565). รูปแบบการบริหารจัดการศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนโดยพุทธสันติวิธี: กรณีศึกษาศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน ตำบลสวาย อำเภอปรางค์กู่ จังหวัดศรีสะเกษ (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาสันติศึกษา). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ. 2562. (2562, 22 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนที่ 67 ก. หน้า 4-5.

Likert, R. (1967). The Method of Constructing and Attitude Scale. New York: Wiley & Son.

Nadler, L. (1989). Corporate Human Resource Development. NewYork: Van Nostrand Reinhold Company.

Yamane, T. (1973). Statistics: An Introductory Analysis (3rd ed). New York: Harper and Row.