ศักยภาพทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของกลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนล่าง 1 (ตาก สุโขทัย พิษณุโลก อุตรดิตถ์ เพชรบูรณ์)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวัดระดับศักยภาพทรัพยากรการท่องเที่ยวที่ชัดเจน เป็นสิ่งจำเป็นในการวางแผนพัฒนาจุดหมายปลายทาง
การท่องเที่ยว งานวิจัยนี้มุ่งประเมินและวิเคราะห์ระดับศักยภาพของทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ในพื้นที่กลุ่มจังหวัด
ภาคเหนือตอนล่าง 1 (ตาก สุโขทัย พิษณุโลก อุตรดิตถ์ เพชรบูรณ์) การศึกษาแบ่งทรัพยากรออกเป็น 5 ประเภท ได้แก่
1) ทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ 2) ทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงกิจกรรม 3) ทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
และภูมิปัญญา 4) ทรัพยากรการท่องเที่ยวประเภทเทคโนโลยีเชิงการแพทย์ และ 5) ทรัพยากรการท่องเที่ยวประเภทธุรกิจเชิง
สุขภาพและธุรกิจที่เกี่ยวข้อง ใช้วิธีการศึกษาเชิงสำรวจ ด้วยวิธีวิจัยผสมผสานแบบแผนลำดับขั้นเชิงอธิบาย แบ่งเป็น 2 ระยะ
ระยะแรกเป็นการศึกษาเชิงปริมาณ เน้นการวิจัยเชิงสำรวจ ใช้เทคนิคการสุ่มตัวอย่างแบบสองขั้นตอน ตัวอย่างจำนวน 769
หน่วย ถูกรวบรวมจากแหล่งข้อมูลทุติยภูมิ ในขณะที่ทรัพยากรจำนวน 162 หน่วยถูกประเมินระดับศักยภาพในพื้นที่จริง
ผลการศึกษาในระยะแรกจะถูกนำมาวิเคราะห์และตั้งเป็นกรอบคำถาม เพื่อศึกษาในระยะที่ 2 ซึ่งใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ
ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่มกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ จำนวน 25 คน
ในพื้นที่ 5 จังหวัด ผลการศึกษาศักยภาพทรัพยากร พบว่า ทรัพยากรประเภทเทคโนโลยีเชิงการแพทย์มีระดับศักยภาพสูงสุด
โดยมีค่าเฉลี่ย 4.18 ตามด้วยทรัพยากรประเภทวัฒนธรรมและภูมิปัญญา 4.15 และทรัพยากรเชิงธรรมชาติ มีค่าเฉลี่ย
ที่ 4.06 จังหวัดที่มีระดับศักยภาพทรัพยากรสูงสุด คือ จังหวัดพิษณุโลกและจังหวัดสุโขทัยมีค่าเฉลี่ยศักยภาพทรัพยากรฯ
4.15 ตามด้วยจังหวัดอุตรดิตถ์ 4.12 จังหวัดตาก 3.98 และจังหวัดเพชรบูรณ์ 3.95 การศึกษาเชิงคุณภาพใช้วิธีการสุ่ม
ตัวอย่างแบบเจาะจง ผลการศึกษาในระยะที่สอง ชี้ให้เห็นถึง จุดอ่อน จุดแข็ง โอกาส อุปสรรค และกลยุทธ์หรือแนวทางใน
การพัฒนาศักยภาพทรัพยากรฯ เพื่อนำไปสู่การเป็นจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ 9 ประการ ตามกรอบการ
วิเคราะห์แบบ TOWS Matrix ได้แก่ 1) การแก้ไขหรือผ่อนปรนเกี่ยวกับกฎ ระเบียบหรือพิธีการศุลกากร 2) การส่งเสริม
ค่านิยมการบริโภค การใช้บริการและการเดินทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ 3) การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว เส้นทางการท่องเที่ยว
หรือบริการเชิงสุขภาพใหม่ ๆ 4) การพัฒนาคุณภาพการบริการของธุรกิจการท่องเที่ยวและธุรกิจเชิงสุขภาพ 5) การส่งเสริม
ความร่วมมือระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในโซ่อุปทานการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ 6) การพัฒนาสินค้าและบริการจากฐาน
ทรัพยากรเดิม เพิ่มเติมเรื่องราวร่วม 7) การพัฒนาแบรนด์ ประสบการณ์จุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ
8) การพัฒนาบุคลากรให้มีทักษะที่จำเป็นแก่การให้บริการที่มีคุณภาพ และ 9) การพัฒนาคุณภาพสถานประกอบการให้ได้รับ
การรับรองมาตรฐาน ซึ่งผู้ใช้ประโยชน์ ได้แก่ ภาครัฐและภาคเอกชนสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาการท่องเที่ยว
เชิงสุขภาพของภูมิภาคได้
Article Details
- ผู้เขียนต้องยินยอมปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กองบรรณาธิการวารสารกำหนด และผู้เขียนต้องยินยอมให้บรรณาธิการ แก้ไขความสมบูรณ์ของบทความได้ในขั้นตอนสุดท้ายก่อนเผยแพร่
- ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียน แต่วารสารเทคโนโลยีภาคใต้คงไว้ซึ่งสิทธิ์ในการตีพิมพ์ครั้งแรก โดยเหตุที่บทความนี้ปรากฏในวารสารที่เข้าถึงได้จึงอนุญาตให้นำบทความไปใช้เพื่อประโยชน์ทางการศึกษา แต่มิใช่เพื่อการพาณิชย์
References
Bennett, M., King, B., & Milner, L. (2004). The health resort sector in Australia: a positioning study. Journal of Vacation Marketing, 10(2), 122-137.
BltBangkok. (2018). The Booming of Thailand Health Tourism. Retrieved September, 2019, from https://www.bltbangkok.com/News/ [in Thai]
Boonprasom, N. (2013). Adaptation of local wisdom on Thailand traditional medicine to support community-based tourism: the case study of Anny herbs garden in Pho Sai District, Ubonratchathani Province, Thailand. Journal of International and Thai Tourism, 9(2), 85-99. [in Thai].
Chaisawat, M. (2006). Policy and planning of tourism product development in Thailand: a proposed model. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 11(1), 1-26. [in Thai]
Cohen, E. (2008). Medical tourism in Thailand. AU-GSB e-Journal, 1(1), 24-37.
Daniela, D. (2007). Principles and practice of sustainable tourism planning. Journal of Studies and Research in Human Geography, 1(1), 77-80.
Didascalou, E., Lagos, D., & Nastos, P. (2009). Wellness tourism: Evaluating destination attributes for tourism planning in a competitive segment market. Tourisms, 4(4), 113-125.
Global Wellness Tourism. (2017). Global Wellness Economy Monitor January 2017. Retrieved September, 2019, from https://www.globalwellnessinstitute.org/industry-research/.
Goodrich, G. E. (1987). Health-care tourism: an exploratory study. Tourism Management, 8(3), 217-222.
Hall, C. M. (2011). Health and medical tourism: a kill or cure global public health? Tourism Review. Retrieved September, 2019, from https://dx.doi.org/10.1108/ 16605371111127198
Hall, C.M. (2014). Tourism and Social Marketing. Abingdon: Routledge.
Heung, V.C.S., & Kucukusta, D. (2013). Wellness tourism in China: resources, development and marketing. International of Tourism Research, (15), 346-359.
Heung, V., Qu, H., & Chu, R. (2001). The relationship between vacation factors and socio-demographic and travelling characteristics: The case of Japanese leisure travellers. Tourism Management, 22, 259-269. doi: 10.1016/S0261-5177(00)00057-1
Hmioui, A., & Haoudi, A. (2016). Le rôle de la gastronomie et de l‘artisanat dans l‘attractivité touristique de la ville de Fès : étude à partir des perceptions des touristes étrangers. Management & Avenir, (85), 149-169.
[in French].
Huang, Y. I. (2012). Forecasting the demand for health tourism in Asian countries using a GM (1.1) –alpha model. Journal of Tourism and Hospitality Management, 18(2), 171-181.
Kaewattana, Y., & Samantriporn, S. (2015). Thai spa development toward sustainability service psychology method. Academic Journal Bangkokthonburi University, 4(1), 174-187. [in Thai].
Kanthawongwan, K., Aun-Thong, A., & Kaosa-ard, M. (2015). Competitiveness of Thailand's Health Tourism Industry. Institute of Public Studies: Chiang Mai University. [in Thai].
Kasikorn Research Center. (2012). Health Tourism, Thailand’s Opportunity to Penetrate the ASEAN Market. Retrieved January, 2018, from www.ksmecare.com/Article/82/ 28465/. [in Thai].
Kiawmeesuan, W., Kamsa-ard, S., & Siriwong, P. (2018). Guideline for potential development of spa business focus on expectation of Foreign Tourists in Huahin District, Prachuapkirikhan Province. Dusit Thani College Journal, 12(2), 167-181. [in Thai].
Kieangwatana, K. (2018). Situations and trends of world and Thailand health tourism. Journal of Cultural Approach, 19(35), 77-87. [in Thai].
Klondee, S., & Srisaengnam, P. (2011). Factors Determining the Demand and Competitiveness of Medical Tourism in Thailand (Doctoral Dissertation). Faculty of Economics, Chulalongkorn University. [in Thai].
Laing, J., & Weiler, B. (2008). Mind, Body and Spirit: Health and Wellness Tourism in Asia. Asian Tourism: Growth and Change. 10.1016/B978-0-08-045356-9.50037-0.
Lee, Ch. F., Ou, W.M., & Huang, H.I. (2009). A study of destination attractiveness through domestic visitors’ perspectives: the case of Taiwan’s hot spring tourism sector. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 14(1), 17–38.
Middleton, V.T.C. (1994). Marketing in Travel and Tourism. Butterworth-Heinemann, Oxford.
Mueller, H., & Kaufmann, E.L. (2001). Wellness tourism, market analysis of a special health tourism segment and implications for the hotel industry. Journal of Vacation Marketing, 7(1), 5–17.
Pengnorapat, J., Chaisena, M., & Sregongsang, S. (2017). Strategies for development of tourism on the Thailand-Cambodia Border in the Si Sa Ket Province Area under the Irrawaddy-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy. Nakhon Phanom University Journal, 7(1), 81-89. [in Thai].
Pesonen, J., & Komppula, R. (2010). Rural wellbeing tourism: motivations and expectations. Journal of Hospitality and Tourism Management, (17), 150–157.
Quintela, J. A., Costa, C., & Correia, A. (2017). Special edition: health and wellness tourism thermalism and spa. Tourism and Hospitality Journal, (9), 113–121.
Richter, L.K. (1989). The Politics of Tourism in Asia. Honolulu: University of Hawaii Press.
Ritchie, B., & Crouch, G.I. (2003). The Competitive Destination: A Sustainable Tourism Perspective, Oxon, U.K.: CABI Pub.
Rodrigues, Á., Kastenholz, E., & Rodrigues, A. (2010). Hiking as a wellness activity – an exploratory study of hiking tourists in Portugal applied to a rural tourism project. Journal of Vacation Marketing, (16), 331-343. doi: 10.1177/1356766710380886.
Schalber, C., & Peter M. (2012). Determinant of health tourism competitiveness: An Alpine case study. Tourism Review, 60(3), 307-323.
Sheldon, P., & Bushell, R. (Eds.). (2009). Wellness Tourism: Mind, Body, Spirit, Place. New York: Cognizant.
Sigrist, S. (2006). Health Horizons–Guide zu den neuen Gesundheitsma¨ rkten/Guide to the New Health markets”. No. 20, Gottlieb Duttweiler Institut/GDI, Zurich.
Smith, M., Deery, M., & Puzko, L. (2010). The role of health, wellness and tourism for destination development [Special section]. Journal of Hospitality and Tourism Management, (17), 94–95.
Smith, M., & Kelly, C. (2006). Wellness tourism. Tourism Recreation Research, 31(1), 1–4.
Smith, M., & Puczko, L. (2009). Health and Wellness Tourism. London: Butterworth Heinemann
Smith, M., & Puczko, L. (2014). Health, Tourism and Hospitality: Spas, Wellness and Medical Travel. Tourism London: Routledge.
Soonthornsmai, W., & Thammachart, P. (2017) Community-based healthy tourism patterns for sustainable development of community enterprise networking in Prajinburi Province. Journal of the Association Researchers, 21(3), 167-181. [in Thai].
Sookmark, S. (2011). An Analysis of International Tourism Demand in Thailand. Doctor of Philosophy (Economics), School of Development Economics, National Institute of Development Administration. [in Thai].
Swarbrooke, J. (2001). Sustainable Tourism Management (2nd ed.). London: CAB International.
TAT. (2012). Outbound Medical Tourism: Potential Traveler Understanding in UAE, Oman, Kuwait. Retrieved September, 25, 2019, from https://www.etatjournal.com/web/ website:https://tatreview.files.wordpress.com/2017/11/tat42017_52-59-situation.png
The Travel & Tourism Competitiveness Report: Travel and Tourism at a Tipping Point. (2019). World Economic Forum Report. Retrieved September, 25, 2019, from https://www3.weforum.org/docs/WEF_TTCR_2019.pdf
Wellness Tourism Worldwide. (2011). 4WR: Wellness for Whom, Where and What? Wellness Tourism 2020. Budapest, Hungary: Hungarian National Tourism Plc.
Wray, M., & Weiler, B. (2014). Wellness Tourism – The Factors and Processes that Drive Sustainable Regional Destinations. Wellness Tourism – A Destination Perspective. Voigt, C. & Pforr, C. (Eds.) London: Routledge, 78-95.
Voigt, C. (2010). Understanding Wellness Tourism: An Analysis of Benefits Sought, Health Promoting Behaviors and Positive Psychological Well-Being (Doctoral Dissertation). Adelaide: University of South Australia.
Voigt, C., Laing, J., Wray, M., Brown, G., Howat, G., Weiler, B., & Trembath, R. (2010). Health tourism in Australia: Supply, Demand and Opportunities. Gold Coast, Queensland: CRC for Sustainable Tourism Pty Ltd. [Google Scholar]
Youssef, K.B., Leicht, T., & Marongiu, L. (2019). Storytelling in the context of destination marketing: an analysis of conceptualisations and impact measurement. Journal of Strategic Marketing, 27(8), 696-713. doi: 10.1080/0965254X.2018.1464498