การศึกษาเครื่องสักการะหรือเครื่องประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนา ในภาคตะวันออกเฉียงใต้

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1.เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของเครื่องสักการะหรือเครื่องประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ2.เพื่อศึกษาสื่อคุณค่าเครื่องสักการะหรือเครื่องประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนาในภาคตะวันออกเฉียงใต้และ 3.เพื่อวิเคราะห์เครื่องสักการะหรือเครื่องประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนาต่อวิถีชีวิตและประเพณีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเปนการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยคนควาจากพระไตรปฎกเปนเอกสารหลัก พรอมทั้งศึกษาทฤษฎีปญหาความจากตําราวิชาการและเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวของลงพื้นที่สัมภาษณและสังเกตการณ์ ผลการวิจัยพบวา

            แนวคิดและหลักปฏิบัติเครื่องสักการะและเครื่องประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนาในภาคตะวันออกเฉียงใต้มีแนวคิดสักการะบูชาคติชนวิทยาภูมิปัญญา และแนวคิดการจัดการวัฒนธรรม สิ่งเหล่านี้เป็นความเชื่อตามหลักพระพุทธศาสนาที่จะนำเครื่องสักการะต่างๆ มาใช้เป็นแนวทางในการประกอบพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา

            สื่อคุณค่าเครื่องสักการะหรือเครื่องประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือการสืบทอดความเชื่อ ประเพณีและการประกอบพิธีกรรมในด้านของเครื่องสักการะมีคุณค่าทางด้านจิตใจและส่งเสริมให้รู้จักหลักการใช้เครื่องสักการะทางพระพุทธศาสนาได้อย่างถูกต้องตามพุทธบัญญัติ และนำคุณค่ามาสู่สังคมไทยได้อย่างกว้างขวางผ่านประเพณี ได้แก่ ประเพณีแห่เทียนพรรษา ประเพณีบุญบั้งไฟ ประเพณีแห่กระธูป และประเพณีแห่นาคช้าง สะท้อนให้เห็นถึงความงดงาม ศรัทธา และเคารพ

วิเคราะห์เครื่องสักการะหรือเครื่องประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนาต่อวิถีชีวิตและประเพณีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือเครื่องสักการะทางพระพุทธศาสนาได้รับการสืบทอดมาตลอดปัจจุบัน มีเปลี่ยนแปลงไปในส่วนของสิ่งประดิษฐ์ที่เน้นหาง่ายในท้องถิ่น และบางอย่างต้องใช้เครื่องจักรและเทคโนโลยีสมัยใหม่ ทั้งนี้การประกอบพิธีกรรม เครื่องสักการะยังเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญในการประกอบพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา