การเตรียมความพร้อมมิติด้านจิตวิญญาณสำหรับผู้ป่วยระยะท้าย

บทคัดย่อ

การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายของชีวิต (End-of-Life Care) เป็นการดูแลผู้ป่วยในช่วงใกล้เสียชีวิตไม่ว่าจะเป็นการเจ็บป่วยด้วยโรคที่คุกคามชีวิตหรือโรคเรื้อรัง โดยเฉพาะการเจ็บป่วยในกลุ่มผู้สูงอายุ ที่ต้องการพึ่งพิงการรักษาและดูแลแบบองค์รวม โดยเฉพาะมิติด้านจิตวิญญาณโดยมีเป้าหมาย คือ การให้ผู้ป่วยตายดี  ซึ่งการตายดี (Good Death) เป็นการตายโดยที่ผู้ป่วยได้รับรู้ว่าความต้องการของเขาได้รับการดูแลให้ปลอดจากความทุกข์ทรมานทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และโดยเฉพาะการดูแลด้านจิตวิญญาณ   ซึ่งเป็นส่วนที่สำคัญมากสำหรับการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย (End of life care)   ดังนั้นความรู้ ความเข้าใจและการเตรียมความพร้อมให้ความช่วยเหลือผู้ป่วยระยะสุดท้ายในมิติด้านจิตวิญญาณ   จะเป็นการช่วยเตรียมผู้ใกล้จะเสียชีวิตให้สามารถเผชิญกับความตายด้วยความสงบสุข สมศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์  บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อเสนอแนวทางการเตรียมความพร้อมมิติด้านจิตวิญญาณในผู้ป่วยระยะท้าย  เพื่อให้ครอบครัว ผู้ดูแลซึ่งเป็นผู้ใกล้ชิดผู้ป่วยและพยาบาลวิชาชีพได้มีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับแนวคิดการเตรียมความพร้อมมิติด้านจิตวิญญาณสำหรับผู้ป่วยระยะท้าย  นอกจากเป็นการเตรียมประคับประคองด้านจิตใจและอารมณ์ของผู้ป่วยแล้ว ยังช่วยให้ผู้ป่วยได้ค้นหาความหมายของชีวิตและการเจ็บป่วย ความรักและความสัมพันธ์  การขออโหสิกรรมและการให้อภัย การปฏิบัติตามหลักศาสนา  ความเชื่อและการคงไว้ซึ่งความหวังของผู้ป่วย จะเป็นการตอบสนองต่อความต้องการด้านจิตวิญญาณของผู้ป่วยและครอบครัว ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุดตามบริบทของปัจเจกบุคคล   เท่าที่จะทำได้ในเวลาที่เหลืออยู่โดยอยู่บนเป้าหมายหลักคือการเพิ่มคุณภาพชีวิตของทั้งผู้ป่วยและครอบครัว