การพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวเชิงพหุวัฒนธรรม ตำบลคลองน้ำใส อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสานระหว่างการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาบริบทของชุมชนในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงพหุวัฒนธรรม 2) เพื่อศึกษาศักยภาพของชุมชนในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงพหุวัฒนธรรม 3) เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงพหุวัฒนธรรม และ 4) เพื่อพัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงพหุวัฒนธรรม ตำบลคลองน้ำใส อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว กลุ่มตัวอย่างงานวิจัยเชิงคุณภาพ คือ ผู้นำชุมชน เจ้าหน้าที่ภาครัฐ และชาวบ้านในชุมชนตำบลคลองน้ำใส จำนวน 90 คน ซึ่งได้มาจากการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ส่วนกลุ่มตัวอย่างเชิงปริมาณ คือ ผู้นำชุมชน เจ้าหน้าที่ภาครัฐ และชาวบ้านในชุมชนตำบลคลองน้ำใส จำนวน 100 คน ซึ่งได้มาจากการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และการประชุมกลุ่มเชิงปฏิบัติการ ตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือวัด โดยใช้การหาความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหาและการหาค่าความเชื่อมั่นด้วยค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา          ผลการวิจัยพบว่าตำบลคลองน้ำใสมีความเป็นพหุวัฒนธรรมเนื่องจากมีการผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมไทย-ไทยญ้อ และมีศักยภาพสูงในการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงพหุวัฒนธรรม ทั้งทางด้านศักยภาพของชุมชน พบว่าชุมชนมีความเป็นเอกลักษณ์ มีความโดดเด่นทั้งทางด้านวิถีชีวิต ประเพณีวัฒนธรรม เช่นเดียวกับศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยว พบว่าแหล่งท่องเที่ยวมีศักยภาพด้านสิ่งดึงดูดใจทางการท่องเที่ยวสูง เนื่องจากมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ และมีความเป็นมาอย่างยาวนาน ส่วนศักยภาพด้านสิ่งอำนวยความสะดวกและด้านการเข้าถึง พบว่ามีศักยภาพอยู่ในระดับต่ำ เนื่องจากยังไม่มีความพร้อมในเรื่องของสิ่งอำนวยความสะดวกและเส้นทางการสัญจร และในส่วนของการมีส่วนร่วมของชุมชน พบว่าชุมชนมีระดับการมีส่วนร่วมในภาพรวมในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่าด้านการดำเนินงานและปฏิบัติการ ด้านการติดตามและประเมินผล มีระดับการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับมาก ส่วนด้านการวางแผนและด้านการรับผลประโยชน์ มีระดับการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับปานกลาง ตามลำดับ