การศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุในเขตพื้นที่ เทศบาลตำบลสันทราย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ และ 2) เสนอรูปแบบการดูแลสุขภาพและพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุด้วยการแพทย์แผนไทยในเขตพื้นที่เทศบาลตำบลสันทราย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่มีกระบวนการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสนทนากลุ่มเพื่อศึกษาประสบการณ์ด้านสุขภาพชุมชนจากผู้สูงอายุ จำนวน 150 คน ตลอดจนผู้บริหารของเทศบาลตำบลสันทราย จำนวน 8 คน และแพทย์แผนไทยวิชาชีพที่ปฏิบัติงานในพื้นที่ จำนวน 10 คน ในการวิเคราะห์ข้อมูลจากแบบบันทึกการสนทนากลุ่ม ซึ่งข้อมูลส่วนใหญ่ที่นํามาวิเคราะห์นั้นเป็นข้อความบรรยายที่ได้จากการสังเกตอย่างมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์ และการจดบันทึกข้อมูล ผลการศึกษาพบว่า สภาพปัญหาของผู้สูงอายุแบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ 1) ปัญหาเกี่ยวกับโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง 2) ปัญหาเกี่ยวกับอาการเจ็บป่วยที่มีสาเหตุจากความเสื่อมของร่างกาย และ 3) ปัญหาเกี่ยวกับอารมณ์และสภาพจิตใจของผู้สูงอายุ ในขณะที่ความต้องการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ 1) การดูแลรักษาโรคด้วยภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย และ 2) การพึ่งพาตนเองด้านสุขภาพด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น จึงนำเสนอรูปแบบการดูแลสุขภาพและพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุออกเป็น 2 กิจกรรม คือ 1) กิจกรรมดูแลรักษาโรคด้วยกรรมวิธีการแพทย์แผนไทย และ 2) กิจกรรมเสริมสร้างสุขภาพและพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุด้วยการแพทย์แผนไทยในชุมชน