การพัฒนาคู่มือการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน ในการจัดการของชุมชนลาวแง้ว ตำบลทองเอน อำเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี
คำสำคัญ:
คู่มือการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม, ชุมชนเป็นฐานในการจัดการ, ลาวแง้วบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาคู่มือการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยใช้ชุมชนเป็นฐานในการจัดการของชุมลาวแง้ว ตำบลทองเอน อำเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรีอย่างเป็นระบบ โดยเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มเป้าหมายคือผู้นำชุมชนลาวแง้วทองเอน 16 คน ผู้แทนภาครัฐ/เอกชน 4 คน และอาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี 4 คน รวม 24 คน โดยเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย 3 ประเภท คือ แบบสังเกตแบบมีส่วนร่วม แบบสัมภาษณ์ และการบันทึกการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา สามารถพัฒนาคู่มือการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยใช้ชุมชนเป็นฐานในการจัดการ สามารถนำไปขยายผลไปยังชุมชนอื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
โดยผลการวิจัยพบว่า มี 4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 การสร้างการมีส่วนร่วม (การสร้างความรู้ความเข้าใจ รวบรวม เชื่อมโยงอัตลักษณ์ และสร้างการมีส่วนร่วมในชุมชน การออกแบบพัฒนากิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยชุมชน) ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนาศักยภาพเพื่อการขับเคลื่อนการท่องเที่ยว (การพัฒนากรรมการชุมชนเพื่อการท่องเที่ยว การพัฒนาเยาวชนสู่การเป็นมัคคุเทศก์/นักเล่าเรื่องชุมชน การเพิ่มทักษะการแสดงต้อนรับนักท่องเที่ยว การยกระดับภูมิปัญญาให้เป็นสินค้าที่ระลึกทางวัฒนธรรม การพัฒนาอาหารพื้นถิ่นลาวแง้วทองเอน การพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน การเพิ่มทักษะการจัดทำสื่อเรียนรู้อัตลักษณ์ วัฒนธรรม ภูมิปัญญา และวิถีชุมชนลาวแง้วทองเอน การออกแบบและพัฒนาภูมิทัศน์ของชุมชน) ขั้นตอนที่ 3 การส่งเสริมช่องทางการตลาดท่องเที่ยว (การจัดพิมพ์แผ่นพับประชาสัมพันธ์ชุมชนท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมลาวแง้วทองเอน การออกแบบและจัดทำสื่อส่งเสริมการตลาดท่องเที่ยว การเชื่อมโยงการตลาดท่องเที่ยวกับภาคธุรกิจ) และ ขั้นตอนที่ 4 การสื่อสารสร้างการรับรู้ (การจัดกิจกรรมเปิดชุมชนท่องเที่ยว).
Downloads
เอกสารอ้างอิง
กัลยาณี กุลชัย. (2560). การสร้างคู่มือการท่องเที่ยวชุมชนโดยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน ตำบลบางนํ้าผึ้ง อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 20(1), 26-41. https://ejournals.swu.ac.th/index.php/JOS/article/view/9500/8107
กัลยาณี กุลชัย, พีรชัย กุลชัย และ สุรีย์พร นิพิฐวิทยา. (2559). การสร้างต้นแบบคู่มือการท่องเที่ยวชุมชนไทยพวนโดยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน ตำบลเกาะหวาย อำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 19(1), 26-45. https://ejournals.swu.ac.th/index.php/JOS/article/view/8189/7245
คัชพล จั่นเพชร และ พิทักษ์ ศิริวงศ์. (2560). การบูรณาการทุนทางวัฒนธรรมสู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน: กรณีศึกษา ชุมชนบ้านซากแง้ว อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี. วารสารการวิจัยเพื่อพัฒนาชุมชน (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์) มหาวิทยาลัยนเรศวร, 10(1), 111-121. https://www.journal.nu.ac.th/JCDR/article/view/1726/1059
จารุวรรณ ชูสงค์ และ จรวยพร นุ่มน้อย. (2562). การพัฒนาคู่มือการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมแบบมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อรองรับการจัดการการท่องเที่ยวบนฐานแนวคิดเศรษฐกิจฐานราก: ตำบลลานข่อย จังหวัดพัทลุง. วารสาร สจล.ชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ฉบับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 1(1-2), 230-246. https://www.pcc.kmitl.ac.th/journal/schu/schu_pdf/vol1_no1_2019/%E0%B8%89.1%20%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%203%20%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%2015-25.pdf
ชมพู อิสริยาวัฒน์. (2561). การพัฒนาคู่มือภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารสำหรับชุมชนท่องเที่ยว กรณีศึกษาบ้านหนองตาไก้ ตำบลหนองกง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์. รมยสาร, 16(2), 127-145. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jhusoc/article/view/200740/140328
ณัฏฐพัชร มณีโรจน์. (2560). การจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน. วารสารวิชาการการท่องเที่ยวไทยนานาชาติ, 13(2), 25-46. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jitt/article/ view/113060/88029
ดวงรัตน์ ด่านไทยนำ. (2553). พฤติกรรมในการเลือกและความต้องการของนักท่องเที่ยวต่อคู่มือการท่องเที่ยวด้วยตนเอง (กรณีศึกษาชุมชนบางนกแขวก จังหวัดสมุทรสงคราม). วารสารวิจัยและพัฒนา, 2(1), 79-89. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/irdssru/article/view/212643/147600
ดาริน วรุณทรัพย์, นวัสนันท์ วงศ์ประสิทธิ์, ศิริวัฒน์ จิระเดชประไพ และ กาสัก เต๊ะขันหมาก. (2561). รูปแบบการจัดการทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ในประเทศไทย. วารสารวิจัยราชภัฏกรุงเก่า, 5(1), 17-24. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/rdi-aru/article/view/144259/106729
นิตติยา ทองเสนอ และ อุทิศ สังขรัตน์. (2558). การจัดการวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ในตำบลเกาะหมาก อำเภอปากพยูน จังหวัดพัทลุง. วารสารอินทนิลทักษิณสาร, 10(1), 187-206. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/HUSOTSU/article/view/43624/36057
ปาริฉัตร ศรีหะรัญ และ พรพิมล ขำเพชร. (2561). การท่องเที่ยวโดยชุมชน: ทางเลือกใหม่สู่ความยั่งยืน. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี, 12(3), 118-132. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/journaldtc/article/download/240952/163853/
พัชรินทร์ บุญสมธป, สิทธิพงศ์ พรอุดมทรัพย์ และ ปรางฉาย ปรัตคจริยา. (2563). การออกแบบคู่มือท่องเที่ยวโดยใช้เทคโนโลยีความจริงเสริมเพิ่มมูลค่าและส่งเสริมข้อมูลการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ในเขตเมืองกาญจนบุรีให้เป็นการท่องเที่ยวแบบดิจิทัล. บัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 13(3), 87-98. https://so01.tci-thaijo.org/index.php/crrugds_ejournal/article/view/242231/166298
ยุพิน ประทุมมี. (2563). การพัฒนาคู่มือการท่องเที่ยวภาษาญี่ปุ่นตามเส้นทางประวัติศาสตร์ ปราสาทหินในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารจันทรเกษมสาร, 26(2), 230-246. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/crujournal/article/view/246222/169831
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 (พิมพ์ครั้งที่ 2). นานมีบุ๊คส์.
วรพงศ์ ผูกภู่. (2562). ปรัชญาแห่งการท่องเที่ยวโดยชุมชน 7 ประการ. อาร์แอนด์ดี ครีเอชั่น.
วรพงศ์ ผูกภู่, ฐิติ ฐิติจำเริญพร, วุฒิพงษ์ ฉั่วตระกูล, อิสรี แพทย์เจริญ, พินทุสร อ่อนเปี่ยม และ จิตรลดา ปิ่นทอง. (2564). รูปแบบการพัฒนาชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม กรณีศึกษาพื้นที่ต้นแบบชุมชนท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม. กรมส่งเสริมวัฒนธรรม.
วินิชยา วงศ์ชัย, ปรอยฝน ทวิชัย, กนกวรรณ อยู่ไสว, ณัฐธยาน์ จิรสุขธันยกร และ หทัยชนก อินลบ. (2565). การพัฒนาคู่มือภาษาอังกฤษสำหรับแนะนำรายการอาหารพื้นถิ่นเพื่อการท่องเที่ยวโดยชุมชน กรณีศึกษา: ชุมชนขนมแปลกหนองบัว จังหวัดจันทบุรี. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9(4), 169-184. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/ JMND/article/download/260734/173457/969783
ศศิชา หมดมลทิล. (2564). ท่องเที่ยวโดยชุมชน วิถีสู่ความยั่งยืน. ธนาคารออมสิน.
สุมาลี สังข์ศรี. (2553). การเขียนผลงานวิชาการ และบทความ (พิมพ์ครั้งที่ 2). ภาพพิมพ์.
อรพรรณ จันทร์อินทร์. (2561). คู่มือองค์ความรู้การมีส่วนร่วมการจัดการการท่องเที่ยวชุมชน. http://www.thaiexplore.net/file_upload/submitter/file_doc/07b795b4f7f4ae3befedb16016dd7320.pdf
อมาวสี อัมพันศิริรัตน์ และพิมพิมล วงศ์ไชยา. (2560). การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม: ลักษณะสำคัญและการประยุกต์ใช้ในชุมชน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 36(6), 192-202. https://hujmsu.msu.ac.th/pdfsplit.php?p=MTU5OTAxNDE3NC5wZGZ8MjAxLTIxMQ==
อุทัยวรรณ ภู่เทศ. (2559). การพัฒนาศักยภาพของชุมชนในด้านการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์จากตาลโตนดบนพื้นฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น. วารสาร มจร. สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 5(2), 193-204. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/245483/166065
Bourdieu, P. (1986). The Form of Capital. In Handbook of Theory and Research for The Sociology of Education. Greenwood Press.
Crane, P. &O’Regan, M. (2010). On PAR Using Participatory Action Research to Improve Early Intervention. Department of Families, Housing, Community Services and Indigenous Affairs, Australian Government.
Scott, J. C. (1958). Weapons of the Weak: Everyday Forms of Peasant Resistance. Yale University Press.
UNESCO. (2006). International Conference on Creative Tourism. n.d.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
