The ปัญหาเกี่ยวกับการจำกัดความสามารถของผู้เยาว์ในการทำนิติกรรมสัญญา

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่า สภาพปัญหาทางกฎหมายของการจำกัดความสามารถของผู้เยาว์ที่อาจส่งผลกระทบต่อการทำนิติกรรมสัญญา โดยศึกษาทั้งจากเจตนารมณ์ของหลักสิทธิและเสรีภาพและทฤษฎีการจำกัดความสามารถในการทำสัญญาของผู้เยาว์ ว่ามีความสอดคล้องกันหรือไม่ และวิเคราะห์ถึงประเด็นปัญหาที่เกิดขึ้นจากความเปลี่ยนแปลงของสภาพสังคมและเศรษฐกิจที่อาจส่งผลต่อความสามารถของผู้เยาว์ เพื่อจะสามารถเข้าใจและปรับใช้หลักกฎหมายให้เข้ากับความก้าวหน้าของเทคโนโลยีในอนาคต

ผลการศึกษา พบว่า การจำกัดความสามารถของผู้เยาว์ในการทำนิติกรรมนั้น มีเพื่อคุ้มครองผลประโยชน์ของผู้เยาว์ แต่ในขณะเดียวกันก็ก่อให้เกิดผลกระทบที่เป็นการจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานของผู้เยาว์ เพราะผู้เยาว์ไม่สามารถจัดการทรัพย์สินได้เองอย่างสมบูรณ์ และอาจทำให้สัญญานั้นอาจถูกบอกล้างได้ นอกจากนี้ยังทำให้คู่สัญญาที่ทำนิติกรรมไม่ได้รับความเป็นธรรมด้วย ปัญหาในทางกฎหมายเกี่ยวกับการทำนิติกรรมของผู้เยาว์จึงอาจพิจารณาได้จากเรื่องเกณฑ์การบรรลุนิติภาวะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 19 ที่ กำหนดให้บุคคลบรรลุนิติภาวะที่อายุ 20 ปีบริบูรณ์ ส่งผลกระทบต่ออำนาจการจัดการทรัพย์สินของบุคคลที่ต้องรอให้มีอายุครบ 20 ปี จึงจะมีอำนาจจัดการได้โดยสมบูรณ์ ซึ่งทำให้ผู้เยาว์ถูกจำกัดสิทธิในทรัพย์สินของตนเอง และถึงแม้จะมีบทบัญญัติที่กำหนดข้อยกเว้นของการทำนิติกรรมโดยไม่ต้องได้รับความยินยอมจากผู้แทนโดยชอบธรรมไว้ในมาตรา 22-25 แต่บทบัญญัติเหล่านี้ ก็ต้องได้รับการตีความตามข้อเท็จจริงเป็นเรื่องๆ ไป ดังนั้น จึงมีข้อเสนอแนะให้มีการปรับแก้ให้ผู้เยาว์บรรลุนิติภาวะเร็วขึ้น นอกจากจะทำให้ผู้เยาว์สามารถรับผิดชอบในสิทธิหน้าที่ของตนเองและดูแลจัดการทรัพย์สินของตนเองได้มากขึ้น อันจะส่งผลดีต่อระบบเศรษฐกิจและสังคมโดยรวมด้วย หรือหากไม่อาจปรับลดอายุการบรรลุนิติภาวะ ก็อาจนำหลักที่ให้ผู้เยาว์เสมือนบรรลุนิติภาวะมาใช้ได้ ซึ่งหลักการนี้ม่งุ ให้ผู้เยาว์ที่มีวุฒิภาวะเพียงพอมีอำนาจในการจัดการทรัพย์สินของตนเองได้มากขึ้น