การประยุกต์ใช้โหราศาสตร์ชโยติษเพื่อการหยั่งรู้และทำความเข้าใจอริยสัจสี่: วิถีแห่งการดับทุกข์

ศศิร์ธา  ตันตระกูล

ผู้แต่ง

ศศิร์ธา ตันตระกูล -

คำสำคัญ:

นิรายะนะวิธี , อริยสัจสี่

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์แนวทางการประยุกต์ใช้หลักการโหราศาสตร์ชโยติษ (Jyotish) [อ้างอิงคัมภีร์หลัก: Brhat Parasara Hora Sastra] โดยอิงตามหลักการคำนวณแบบ นิรายะนะวิธี (Lahiri Ayanamsa) ในการทำความเข้าใจหลัก อริยสัจสี่ (ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค) ซึ่งเป็นแก่นธรรมสำคัญของพระพุทธศาสนา [อ้างอิง: ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร, สังยุตตนิกาย] เพื่อนำไปสู่หนทางแห่งการดับทุกข์ การศึกษานี้เริ่มต้นด้วยการทบทวนแนวคิดพื้นฐานของชโยติษ อาทิ ภพเรือน (Bhava) และ ดาวเคราะห์ (Graha) ที่บ่งชี้ถึง กรรม และ อุปนิสัย และอธิบายความสัมพันธ์ขององค์ธรรมในอริยสัจสี่ จากนั้นจึงนำเสนอการบูรณาการศาสตร์ทั้งสอง โดยมุ่งเน้นว่าโหราศาสตร์สามารถทำหน้าที่เป็น เครื่องมือเชิงประจักษ์ในการวินิจฉัย และช่วยให้บุคคลมองเห็น “ทุกข์” และ “สมุทัย” (สาเหตุแห่งทุกข์) ซึ่งมีรากฐานจาก กิเลส และ อวิชชา ที่ปรากฏชัดในแผนผังชีวิตได้อย่างละเอียด การหยั่งรู้นี้จะเป็นแรงจูงใจและแนวทางที่เป็นรูปธรรมในการน้อมนำหลัก “อริยมรรคมีองค์ 8” มาประยุกต์ใช้เพื่อมุ่งสู่ “นิโรธ” (การดับทุกข์) ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า ชโยติษสามารถเป็นสะพานเชื่อมที่ช่วยเสริมสร้าง ปัญญา (Prajna) และ สติ (Sati) ในการดำเนินชีวิตภายใต้หลักพุทธธรรม และเปลี่ยนบทบาทของโหราศาสตร์จากเพียงการทำนายโชคชะตา สู่การเป็น แผนที่ ที่ชี้ทางในการแก้ไขปัญหาชีวิต อย่างไรก็ตาม บทความยังได้กล่าวถึงข้อจำกัดของโหราศาสตร์และเน้นย้ำถึงความสำคัญของการใช้ปัญญาและหลักธรรมเป็นที่ตั้งสูงสุดเสมอ

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (สำหรับอ้างอิงหลักอริยสัจสี่และหลักกรรม)

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (ใช้อ้างอิง ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ใน สังยุตตนิกาย)

Bhatt, R. S. (Translator). (2009). Brihat Parashara Hora Shastra: The Magnum Opus of Vedic Astrology. New Delhi: Sagar Publications. (คัมภีร์หลักของโหราศาสตร์ชโยติษ ใช้อ้างอิงการจัดภพ, ดาวเคราะห์, และหลักการคำนวณ)

Charak, K. S. (2000). Subtleties of Medical Astrology. New Delhi: Uma Publications. (ใช้อ้างอิงการตีความภพเรือนและดาวเคราะห์ในเชิงสุขภาพและทุกข์ทางกาย—เชื่อมโยงกับภพ 6, 8)

Goleman, D. (2003). Destructive Emotions: A Scientific Dialogue with the Dalai Lama. New York: Bantam Books. (ใช้อ้างอิงเชิงจิตวิทยาเรื่องอารมณ์และสภาวะจิตใจ—เชื่อมโยงกับ สมุทัย: ตัณหา)

Jung, C. G. (1968). Man and His Symbols. New York: Dell Publishing. (ใช้อ้างอิงแนวคิด Shadow Self หรือจิตไร้สำนึก เพื่อเชื่อมโยงการตีความบาปเคราะห์และกรรมเก่า)

Kabat-Zinn, J. (1994). Wherever You Go, There You Are: Mindfulness Meditation in Everyday Life. New York: Hyperion. (ใช้อ้างอิงแนวคิด สติ/Mindfulness เพื่อเชื่อมโยงกับ มรรค: สัมมาสติ)

Frawley, D. (2001). Vedic Astrology: An Integrated Approach. Twin Lakes, WI: Lotus Press. (ใช้อ้างอิงวิธีการบูรณาการศาสตร์ต่างๆ เข้ากับชโยติษ)

Sharma, A. (2015). The Intersection of Karma and Destiny: A Vedic Perspective. Journal of Asian Studies, 40(2), 115-130. (บทความวิชาการที่อ้างอิงการตีความหลักกรรมในชโยติษ)

นพรัตน์ บุญราศรี. (2560). การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมเพื่อพัฒนาตนเอง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. (ใช้อ้างอิงแนวทางการปฏิบัติธรรมที่สอดคล้องกับยุคสมัย—เชื่อมโยงกับ มรรค)