เสบียงอาหารรีทอร์ทเพาช์พร้อมรับประทานจากผลผลิตในหน่วยทหาร เพื่อความมั่นคงของกองทัพ
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาต้นแบบเสบียงอาหารรีทอร์ทเพาช์พร้อมรับประทาน (MRE) สำหรับใช้ในราชการสนามของกองทัพบก และประเมินความพึงพอใจด้านรสสัมผัสและความเหมาะสมในการนำไปไปใช้ปฏิบัติราชการสนาม ผลิตภัณฑ์เสบียงผลิตโดยใช้วัตถุดิบทางการเกษตรจากโครงการทหารพันธุ์ดี โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า (รร.จปร.) ทำการปรุงตามสัดส่วนปริมาณอาหารต่อ 1 มื้อที่กำหนดโดยกรมพลาธิการทหารบก จากนั้นทำการบรรจุลงในถุงรีทอร์ทแล้วนำไปผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อแบบสเตอรีไลซ์ เมนูอาหาร ที่นำเสนอ ได้แก่ แกงเผ็ดไก่กับฟัก (สูตร ผ.7), ผัดเผ็ดมะเขือเปราะกับหมู (สูตร ผผ.17) และ ผัดกระเพราพริกสดใส่ไก่ (สูตร ผผ.12) ใช้การประเมินทางประสาทสัมผัสเป็นเครื่องมือในการศึกษาคุณภาพด้านรสสัมผัส กลุ่มตัวอย่างคือนักเรียนนายร้อย รร.จปร. 93 นาย ซึ่งได้มาโดยการสุ่มตัวอย่างตามวิธีของ Taro Yamane
ผลการวิจัยพบว่าผลิตภัณฑ์ณฑ์เสบียงที่พัฒนาขึ้นมีความเหมาะสมต่อการนำไปใช้ในราชการ กล่าวคือสามารถเก็บได้ที่อุณหภูมิปกตินานประมาณ 1 ปี มีคุณค่าทางโภชนาการเพียงพอตามข้อกำหนดของกองทัพบก โดยผลิตลิตภัณฑ์สูตร ผ.7, ผม.17 และ ผผ.12 ให้พลังงาน 445, 294 และ 423 กิโลแคลลอรี่ต่อถง ตามลำดับ เมื่อทหารปริโภคผลิตภัตภัณฑ์เหล่านี้ร่วมกับข้าวหอมมะลิ 3 มื้อต่อวันจะได้รับพลังงานทั้งหมดประมาณ 2,764 กิโลแคลลอรี อีกทั้งให้โปรตีนในปริมาณที่เหมาะสมต่อวัน ต้นทุนในการผลิตเสบียงอาหารจะอยู่ที่ประมาณ 34 บาททต่อมื้อ เทียบกับ MRE ที่กองทัพบกจัดซื้อปัจจุบันในราคา 95 บาทต่อมื้อ จากการประเมินด้านรสสัมผัสพบว่า คะแนนความพึงพอใจของผลิตภัณฑ์ทั้ง 3 สูตร ในระดับ "ชอบ" ถึง "ชอบมาก" โดยคะแนนนด้านรสชาติ และเนื้อสัมผัสที่ได้รับสูงกว่า MRE ที่กองทัพบกไช้ในปัจจุบันอย่างมีนัยสำคัญ (p ≤ 0.05) นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์ยังได้รับการประเมินในระดับ "พอใจมาก" ต่อการนำไปใช้ในการฝึกภาคสนามของนักเรียนนายร้อย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ภาพ ตาราง กราฟ ข้อเขียน หรือความคิดเห็นในวารสารฉบับนี้เป็นของผู้เขียนไม่ผูกพันกับสถาบันวิชาการป้องกันประเทศ และทางวิชาการแต่อย่างใด
เอกสารอ้างอิง
กรมพลาธิการทหารบก. (2535). ระเบียบกองทัพบกว่าด้วยการส่งกำลังสิ่งอุปกรณ์ประเภท 1 ในสนาม พ.ศ.2535. กรมพลาธิการทหารบก.
กรมพลาธิการทหารบก. (2559). คู่มือการจัดการองค์ความรู้พัฒนาสูตรอาหาร. กรมพลาธิการทหารบก.
กรมพลาธิการทหารบก. (2563). คู่มือราชการสนามว่าด้วยการเลี้ยงดูและประกอบเลี้ยงในสนาม. กรมพลาธิการทหารบก.
กรมส่งกำลังบำรุงทหารบก. (2549). ระเบียบกองทัพบกว่าด้วยการเลี้ยงดูทหาร. กรมส่งกำลังบำรุงทหารบก.
ไผ่แดง ขวัญใจ, วันวิสาข์ ดอกคำ, ปิยะ พันธ์แดง, และ สุวลี ฟองอินทร์. (25666). ผลของกระบวนการฆ่าเชื้อด้วยความร้อนต่อคุณลักษณะทางเคม็กายภาพและคณภาพทางประสาทสัมผัสของผลิตภัณฑ์เนื้อต้นในบรรรจุภัณฑ์รีทอร์ทเพาซ์. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา, 28(1), 94-113.
ไพโรจน์ วิริยจารี. (2561). การประเมินทางประสาทสัมผัส (Sensory Evaluation). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ปัญญวุฒิ จันทร์ถนอมสุข, มารุต วัชระคุปต์, และ จินตนา แสนวงค์. (2566), การพัฒนากระบวนการผลิต "ข้าวหอมมะลิกึ่งสำเร็จรูป" เพื่อใช้เป็นเสบียงรบประจำบุคคล. วารสารวิชาการโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้ว, 21(1), 110-120.
วรรณดี มหรรณพกุล, ปฏิญญา จิยิพงศ์, และ คชศักดิ์ วงษ์สง่า. (2552). เทคโนโลยีผลิตข้าวสำเร็จรปในฤงรีทอร์ท. วารสารกรมวิทยาศาสตร์บริการ. 52(181), 36-43.
อรัชพร ดีประเสริฐ และ สุธีรา วัฒนกุล. (2565). การผลิตผลิตภัณฑ์โจ๊กไข่ขาวผสมข้าวพร้อมบริโภคบรรจุในถุงรีทอรท์เพาช์. วารสารมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรณ (สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี), 15(29), 1-12.
Institute of Medicine. (2005). Dietary reference intakes for energy, carbohydrate, fiber, fat, fatty acids, cholesterol, protein, and amino acids. National Academies Press.
Janthanomsuk P., Vajcharakup M., & Kaewkornmaung P. (2024). Development of “nutrition-supplemented instant riceberry combat ration” from agricultural products of Thaharn-Phandee project. Journal of Science and Agricultural Technology, 5(2), 1-9.
Lemon, P. W. (2000). Beyond the zone: protein needs of active individuals. Journal of the American College of Nutrition, 19(5), 513–521.
McAdam, J., McGinnis, K., Ory R., Young, K., Frugé, A., Roberts, M., & Sefton, J. (2018). Estimation of energy balance and training volume during Army Initial Entry Training. Journal of International Society of Sports and Nutrition, 15(1), 55. https://doi: 10.1186/s12970-018-0262-7
McClung, H. L., Armstrong, N. J., Hennigar, S. R., Staab, J. S., Montain, S. J., & Karl, J. P. (2020). Randomized trial comparing consumption of military rations to usual intake for 21 consecutive days: Nutrient adequacy and indicators of health status. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 120(11), 1791–1804. https://doi: 10.1016/j.jand.2020.06.018
McKeown, M., Fahey, G. C., Slavin, J., & Willem, J. (2022). Fibre intake for optimal health: how can health care professionals support people to reach dietary recommendations. British medical journal, 2022(378), Articel e054370. https://doi: 10.1136/bmj-2020-054370
U.S. Food and Drug Administration. (2001). Bacteriological Analytical Manual (BAM).