การศึกษาคุณภาพสูงระดับโลก

Abstract

หนังสือเล่มนี้ผู้เขียนหลัก คือ ศาสตราจารย์ นายแพทย์ วิจารณ์ พานิช นักวิชาการผู้มีบทบาทสำคัญของประเทศในการสร้าง และพัฒนาระบบบริหารจัดการงานวิจัย และการจัดการความรู้ทางสังคม และการศึกษาในปัจจุบัน ซึ่งเขียนจากการตีความ (The interpretation of the book) หนังสือ A World-Class Education: Learning from International Models of Excellence and Innovation (๒๐๑๒) เขียนโดย Vivien Stewart รองประธานฝ่ายการศึกษาของสถาบัน Asia Society เป็นการตีความเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับประเด็นสำคัญในการปฏิรูปคุณภาพการศึกษาไทย จากตัวอย่างระบบการศึกษาของ ๕ ประเทศ ได้แก่ สิงคโปร์ แคนาดา ฟินแลนด์ เซี่ยงไฮ้ (จีน) และออสเตรเลีย ที่มีบริบทแตกต่างกัน และมีวิธีดำเนินการแตกต่างกันไปตามบริบทของตนเอง แต่มีมาตรการสำคัญที่คล้ายกันของระบบการศึกษา ๘ ประการ ได้แก่ (๑) วิสัยทัศน์และภาวะผู้นำ (๒) กำหนดมาตรฐานสูงหรือท้าทาย (๓) มุ่งสร้างความเท่าเทียม (๔) ครูและผู้นำการศึกษาคุณภาพสูง (๕) มีเป้าหมายไปในทิศทางเดียวกันและสัมพันธ์เชื่อมโยงกัน ทั้งในระดับนโยบายถึงปฏิบัติการ (๖) แนวทางการจัดการและระบบรับผิดรับชอบที่สะท้อนผลลัพธ์ที่ผู้เรียน (๗) นักเรียนมีแรงจูงใจต่อการเรียนสูง และ (๘) มุ่งเรียนเป็นพลโลกและเพื่ออนาคต ผู้เขียนได้พยายามสื่อสารใหเห็นว่าหลักการและแนวทางการศึกษาของตัวอย่างประเทศต่าง ๆ ที่ได้นำเสนอเป็นแนวปฏิบัติที่ดี (Best Practice) และสามารถนำมาปรับใช้ได้ทุกระดับ ทำให้เกิดเป็นวงจรการเรียนรู้สองชั้น (Double Learning Loop) เพื่อยกระดับคุณภาพการศึกษาอย่างต่อเนื่อง ผู้เขียนได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของของการมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนการศึกษาคุณภาพสูงของทุกภาคส่วน การเข้ามามีบทบาทของครู ผู้บริหาร โรงเรียน ภาครัฐ ภาคเอกชนและผู้ประกอบการ ชุมชน และผู้ปกครอง ในการประสานความร่วมมืออย่างมีประสิทธิภาพ หนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือแนะนำอีกหนึ่งเล่มที่มีคุณค่า และมีประโยชน์อย่างยิ่ง ในแต่ละบทของหนังสือได้มีการสอดแทรกประเด็นชวนคิด (thought-provoking) ซึ่งต้องการให้ผู้อ่านมีมุมมองที่ลึกซึ้งและกว้างขวางเพื่อให้เป็นประเด็นในการถกเถียงทางวิชาการและตอบคำถามเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนาการศึกษาคุณภาพสูง เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตทั้งในและนอกห้องเรียน ขับเคลื่อนการพัฒนาเยาวชนเป็นพลเมืองโลกได้อย่างยั่งยืน