การจัดให้บริการหนังสือมนุษย์ตามแนวคิดการดูแลรักษาข้อมูล

Main Article Content

บรรพต พิจิตรกำเนิด

บทคัดย่อ

ห้องสมุดมนุษย์ เป็นนวัตกรรมการให้บริการความรู้รูปแบบใหม่ที่เริ่มต้นในประเทศเดนมาร์กเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๓ และขยายไปสู่ ๘๕ ประเทศทั่วโลก แนวคิดนี้เป็นการพลิกโฉมห้องสมุดแบบดั้งเดิมด้วยการใช้ "หนังสือมนุษย์" หรือผู้ที่มีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญพิเศษมาแบ่งปันเรื่องราวโดยตรงกับผู้ใช้บริการในประเทศไทยมีการจัดบริการในหลายรูปแบบ เช่น กิจกรรม "จิบกาแฟ..." ของมหาวิทยาลัยสวนดุสิตกิจกรรม "หนังสือมีชีวิต" ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสานและกิจกรรม "Human Library" ของพิพิธภัณฑ์มิวเซียมสยาม โดยสามารถให้บริการได้ทั้งแบบพบปะโดยตรง การบันทึกวิดีโอเพื่อเผยแพร่หรือการพบกันแบบออนไลน์ผ่านระบบประชุมทางไกล ทั้งนี้การจัดการข้อมูลหนังสือมนุษย์ควรดำเนินการตามแนวคิดการดูแลรักษาข้อมูลที่ครอบคลุมตั้งแต่การกำหนดกรอบการทำงาน การรวบรวม การทำรายการการนำเข้าระบบ การดูแลรักษา การป้องกัน การใช้ซ้ำ และการบำรุงรักษาข้อมูล เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้ใช้บริการ

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

จักรกฤษณ์ สิริริน. Human Library "ห้องสมุดมนุษย์" ตอบโจทย์ Generation Z. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๗ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.salika.co/2019/10/03/human-library-menneskebiblioteket/

จิบกาแฟ. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๘ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.dusit.ac.th/owl/event-category/jubgafae

จิราภา หอบันลือกิจ. "ห้องสมุดมนุษย์" เมื่อเรื่องราวของมนุษย์เป็นเหมือน "หนังสือ". [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๗ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://risc.in.th/th/knowledge/ห้องสมุดมนุษย์-เมื่อเรื่องราวของมนุษย์เป็นเหมือน-หนังสือ#:~:text=“ห้องสมุดมนุษย์%20(Human%20Library),รวมไปถึงอาชีพที่

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน. แผนกงานห้องสมุด. ห้องสมุดมนุษย์. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๗ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://library.oarit.rmuti.ac.th/lib/humanlibrary

มิวเซียมสยาม. Human Library ตอนที่ ๕ “ล็อกเก๊ตหิน”. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๘ มกราคม ๒๕๖๘, จาก: https://www.facebook.com/share/v/15joamWQb7/

สายสุดา ปั้นตระกูล, บรรพต พิจิตรกำเนิด และปริศนา มัชฌิมา. "ห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษากับการเปลี่ยนผ่านจากพื้นที่จัดเก็บสู่พื้นที่การเรียนรู้." วารสารห้องสมุด. ๖๙, ๑ (๒๕๖๘): ๕๕-๖๕.

สุภาณี เลิศจิระประเสริฐ. "ถอดบทเรียนห้องสมุดมนุษย์ ตอนแรงบันดาลใจสู่อาชีพ." วารสารวิชาการหอสมุดแห่งชาติ. ๑๒, ๑ (๒๕๖๗): ๓๙-๕๔.

About The Human Library. [Online]. Retrieved 7 January 2025, from: https://humanlibrary.org/about/

Data Curation?. [Online]. Retrieved 9 January 2025, from: https://www.secoda.co/glossary/data-curation#:~:text=Examples%20of%20data%20curation%20include,suitable%20for%20the%20intended%20use

Kearney, C. and Lawson, P. Data Curation, Preservation, and Reuse. [Online]. Retrieved 9 January 2025, from: https://libguides.tulane.edu/datacuration#:~:text=Data%20Curation%20is%20the%20documentation,Accessible%2C%20Interoperable%2C%20and%20Reusable

Koley, S. "From Books to People: The Changing Role of Libraries." Information Research Communications. 2, 2 (2025): 165-174.

Lords University. YouTube and Education: Leveraging the Platform for Learning Beyond the Classroom. Retrieved 17 October 2025, from: https://www.lordsuni.edu.in/blog/youtube-and-education

Maisal, A. "Human library: a worldwide movement for social change." Heritage. 5 (2018): 78-82.

Phegley, L. Introduction to Data Curation. [Online]. Retrieved 9 January 2025, from: https://www.library.upenn.edu/rdds/work/data-curation

Pratt, M. K. What is data curation?. [Online]. Retrieved 9 January 2025, from: https://www.techtarget.com/searchbusinessanalytics/definition/data-curation#:~:text=Data%20curation%20is%20the%20process,group%20or%20the%20general%20public

Tiwari, A. "Data curation: An opportunity for the libraries." In MANLIBNET 2018: International Conference on Emerging Trends in Librarianship: Role of Libraries in Learning Environment At: IIM Trichy. India, 2018.

VARK Learn Limited. VARK Modalities: What do Visual, Aural, Read/write & Kinesthetic really mean?. Retrieved 17 October 2025, from: https://vark-learn.com/introductionto-vark/the-vark-modalities/