How gender equality belongs to us all? - Lesson learned from empowerment based work with Thai Grass Root Women

กว่าที่ความเป็นธรรมทางเพศจะเป็นเรื่องของเราทุกคน บทเรียนการทำงานเพิ่มอำนาจให้ขบวนผู้หญิงรากหญ้าในประเทศไทย

บทคัดย่อ

         บทความชิ้นนี้เป็นการสรุปบทเรียนการทำงานเพื่อเสริมพลังอำนาจและศักยภาพของคนทำงาน
เพื่อความเป็นธรรมทางเพศให้กับกลุ่มคนทำงานประเด็นผู้หญิงในประเทศไทย ทั้งเจ้าหน้าที่รัฐ เอ็นจีโอ ผู้นำชุมชนรากหญ้า และแกนนำเจ้าของปัญหา ซึ่งทำงานในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับความรุนแรงบนฐานเพศต่อผู้หญิงและการท้องไม่พร้อม จากโครงการพัฒนาหลายโครงการที่แผนงานสุขภาวะผู้หญิงและความเป็นธรรมทางเพศ สมาคมเพศวิถีศึกษา ให้ทุนสนับสนุนการทำงานในช่วงปี พ.ศ. 2555-2559 ผู้เขียนเกี่ยวข้องกับงานเหล่านี้ในฐานะผู้ประเมินผลภายในของแผนงานสุขภาวะผู้หญิงและความเป็นธรรมทางเพศ และพบบทเรียนสำคัญที่เป็นปัจจัยความสำเร็จของการทำงาน 5 ประการ คือ (1) แกนคณะทำงานต้องมาจากความร่วมมือระหว่างเจ้าของปัญหาโดยตรง กับผู้สนับสนุน ซึ่งเป็นคนที่อยู่ใกล้ชิด หรือเป็นผู้ที่เข้าใจและเห็นอกเห็นใจ
ผู้ประสบปัญหา โดยทำงานร่วมกันแบบใช้อำนาจร่วมในลักษณะทีมพันธมิตร (2) การทำงานโดยใช้ฐานคิดร่วมกันเรื่อง “สตรีนิยมแนวจิตวิญญาณเพื่อความเป็นธรรม” และใช้แนวทาง “สันติวิธี” ในการทำงาน (3) งานจะสำเร็จได้เร็วขึ้นและง่ายขึ้น หากสามารถขยายความร่วมมือไปยังกลุ่มผู้มีอำนาจตัดสินใจในประเด็นปัญหาที่เกิดขึ้น (4) การสร้างการรับรู้และมีส่วนร่วมของคนในชุมชนหรือองค์กรกับประเด็นปัญหาอย่างต่อเนื่องและกว้างขวาง โดยเปิดพื้นที่และเนื้อหาของการสนทนาใหม่ๆ ที่ท้าทายความเชื่อเดิมของสังคมในประเด็นความเป็นธรรมทางเพศ โดยเฉพาะกับผู้ชายและผู้เห็นต่าง โดยใช้เครื่องมือหลากหลาย  และ (5) เป้าหมายของการทำงานเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงเชื่อมโยงกันตั้งแต่ระดับส่วนตัวและครอบครัว จนถึงชุมชน องค์กร และโครงสร้างสังคม