Book Review: Critical Thinking and Professional Judgement for Social Work

Abstract

“การคิดอย่างมีวิจารณญาณ”  เป็นหนึ่งในทักษะที่สำคัญในการใช้ชีวิตและทำงานในศตวรรษที่ 21 อยู่ในองค์ประกอบของทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม ซึ่ง การคิดเชิงวิจารณญาณ นั้น ตรงกับคำภาษาอังกฤษว่า Critical thinking พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ให้ความหมายของคำว่าวิจารณญาณว่าเป็นคำนาม แปลว่า "ปัญญาที่สามารถรู้หรือให้เหตุผลที่ถูกต้อง"  ในขณะเดียวกันก็มีมีผู้แปลคำภาษาอังกฤษดังกล่าวว่า "การคิดเชิงวิพากษ์" แต่วิพากษ์แปลว่า "การพิจารณาตัดสิน" ซึ่งไม่ตรงกับแนวคิดของ Critical thinking ค่อนข้างมากเพราะ Critical thinking สอนให้คิดด้วยปัญญาด้วยหลักเหตุและผลและไม่ตัดสินชี้ขาดผิดถูก

ในระยะ 10 ปีที่ผ่านมาการสร้างพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณเป็นกระแสหลักหนึ่งในการพัฒนาพาผู้เรียนทุกสาขาอาชีพ รวมไปถึงการศึกษางานสังคมสงเคราะห์ที่มีบริบทของการเรียนรู้และการทำงานด้านสังคมสงเคราะห์ที่มีความเป็นวิชาชีพเฉพาะ และต้องประยุกต์ใช้ความรู้ทางศาสตร์ต่าง ๆ ผนวกกับความเป็นศิลป์ เพื่อให้เกิดการแทรกแซง (Intervention) ให้กับผู้ใช้บริการตั้งแต่ระดับบุคคล กลุ่ม ครอบครัว และชุมชน โดยกระบวนการหนึ่งในการจัดการเรียนรู้ในการศึกษาสังคมสงเคราะห์ในทุกระดับได้ให้ความสำคัญกับการศึกษาที่เน้นเรื่องการใช้ทักษะทางความคิด (Cognitive) โดยสังเกตได้จากการจัดการเรียนการสอนและการประเมินผลที่เป็นการอภิปรายกรณีศึกษาร่วมกันในชั้นเรียน การเขียนบทความทางวิชาการ การประเมินผลด้วนข้อสอบอัตนัยเกือบทุกวิชาที่นักศึกษาหรือผู้เรียนในหลักสูตรสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ทุกคนจำเป็นต้องฝึกทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณนี้