ความรุนแรงในครอบครัว: ภายใต้มุมมองของคนรุ่นใหม่ (Gen-Z) และกระบวนการยุติธรรมในการคุ้มครองสวัสดิภาพ

ผู้แต่ง

  • พรทิภา หัสดี คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กรุงเทพฯ ประเทศไทย

คำสำคัญ:

คุ้มครองสวัสดิภาพ, ความรุนแรงในครอบครัว, กลุ่มคนรุ่นใหม่

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นการนำเสนอเกี่ยวกับมุมมองของคนรุ่นใหม่ (Gen-Z) ต่อความรุนแรงในครอบครัวและกระบวนการยุติธรรมในการคุ้มครองสวัสดิภาพ โดยได้นำเสนอเกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมในการคุ้มครองสวัสดิภาพผู้ถูกกระทำความรุนแรงในครอบครัว โดยเฉพาะในส่วนของศาลเยาวชนและครอบครัว จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องทำความเข้าใจพลวัตของครอบครัวและสังคมในบริบทที่แปรเปลี่ยนไปตามยุคสมัย ซึ่งจากการศึกษาถึงทัศนะ มุมมองความเชื่อ ค่านิยมของกลุ่มคนรุ่นใหม่ (Gen-z) ต่อสถาบันครอบครัว และความรุนแรงในครอบครัวภายใต้บริบทสังคมไทยแล้วพบว่า กลุ่มคนรุ่นใหม่นี้ส่วนใหญ่ยังมีมุมมองว่าครอบครัวเป็นสิ่งสำคัญ และมีพื้นฐานความเชื่อ ค่านิยมต่างๆ เกี่ยวกับครอบครัวคล้ายกับคนในยุคก่อน แต่สิ่งที่เห็นได้เด่นชัด คือ การรับรู้ถึงสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานในครอบครัวที่ไม่ควรมีการละเมิดทั้งทางร่างกายและจิตใจ รวมไปถึงต้องการให้ทำหน้าที่ของครอบครัวอย่างเต็มที่ แต่ในขณะเดียวกันยังมีอีกส่วนหนึ่งที่มีความคิดเห็นแตกต่างไป โดยได้สะท้อนให้เห็นภาพสถาบันครอบครัวที่แปรเปลี่ยนไปในเรื่องอำนาจและบทบาทหน้าที่ของพ่อแม่ ผู้ปกครอง ซึ่งควรมีข้อจำกัดในเรื่องการใช้อำนาจปกครองให้มากยิ่งขึ้น ทั้งนี้เมื่อเกิดความรุนแรงขึ้นในครอบครัว กลุ่มคนรุ่นใหม่นึกถึงศาลเยาวชนและครอบครัวเป็นอันดับที่สองรองจากหน่วยงานตำรวจ โดยมีความความคาดหวังให้ช่วยยับยั้งแก้ไขปัญหาและช่วยให้คำปรึกษาเยียวยาผู้ถูกระทำความรุนแรง รวมทั้งเลือกออกคำสั่งหรือใช้มาตรการแก้ไขบำบัดฟื้นฟู และการเยียวยาให้เหมาะสมสอดคล้องกับความคิด ความรู้สึก และมุมมองต่อปัญหาความรุนแรงในครอบครัวที่เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย สามารถใช้กระบวนการยุติธรรมเพื่อสร้างความเข้าใจระหว่างบุคคลในครอบครัวเพื่อไม่ให้เกิดปัญหาความรุนแรงในครอบครัวขึ้นอีก ทั้งเพื่อร่วมสร้างสังคมแห่งสันติภาพไร้ความรุนแรงต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว. (2562). นิยามและประเภทครอบครัว. https://infocenter.nationalhealth.or.th/sites/default/files/นิยามและประเภทครอบครัว.pdf

กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว. (2565). สถิติความรุนแรงในครอบครัว เปรียบเทียบรายไตรมาส (ปีงบประมาณ 2561-2565) จัดทำโดยศูนย์ปฏิบัติการกรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว. https://dwf.go.th/contents/18451

ดิแอ็กทีฟ ไทยพีบีเอส. (2567). มติเอกฉันท์! ‘กฎหมายไม่ตีเด็ก’ ของก้าวไกล ผ่านสภาฯ วาระ 1. ไทยพีบีเอส. https://theactive.net/news/law-rights-20240724/

ธิติมา ไชยมงคล. (2562). รู้ทันปัญหา Gen Z เป็นเรื่องง่ายๆ แค่เข้าใจ. ประชาชาติธุรกิจ. https://www.prachachat.net/sd-plus/sdplus-sustainability/news-382415

ปัทมาวดี สายแก้ว. (2551). ปัญหาการดำเนินคดีตามพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว พ.ศ.2550: ศึกษากรณีการใช้อำนาจศาล [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. คลังปัญญาจุฬาฯ. https://doi.org/10.58837/CHULA.THE.2008.341

พระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติส่งเสริมการพัฒนาและคุ้มครองสถาบันครอบครัว พ.ศ. 2562. (26 สิงหาคม 2562). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนที่ 92 ก หน้า 1-3

มูลนิธิหญิงชายก้าวไกล. (2567). รายงานสถานการณ์ความรุนแรงในครอบครัว ปี 2565. https://www.wmp.or.th/blog/10769

รณชัย คงสกนธ์ และ นฤมล โพธิ์แจ่ม. (2551). ความรุนแรงในครอบครัว. สหประชาพาณิชย์.

วัชรินทร์ ปัจเจกวิญญูสกุล, อุทัยวรรณ แจ่มสุธี และ อำนาจ เนตยสุภา. (2546). การประเมินกระบวนยุติธรรมในการคุ้มครองสวัสดิภาพบุคคลที่ได้รับความรุนแรงในครอบครัว. คลังข้อมูลและความรู้ระบบสุขภาพ สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/2127?locale-attribute=th

วิชา มหาคุณ. (2551). การป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด: การสร้างเครือข่าย การส่งต่อ การติดตามและประเมินผล เด็ก เยาวชน ครอบครัว ชุมชนและสังคม. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมบัติ พฤติพงศภัค. (2561). คดีคุ้มครองสวัสดิภาพ. วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 11(2), 105-130.

สหรัฐ กิติ ศุภการ. (2564). หลักและคำพิพากษา พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัว และวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 (พิมพ์ครั้งที่ 5). อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

สำนักข่าวไทย. (2561). ไทยยังติดอันดับสถิติรุนแรงในครอบครัว 1 ใน 10 ของโลก. https://tna.mcot.net/tna-253887

อุมารินทร์ เลิศสหพันธ์ และ พระครูปริยัติธรรมวงศ์. (2564). การพัฒนาคนรุ่นใหม่เพื่อขับเคลื่อนสังคมชาวพุทธ. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 8(1), 10-23.

Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice-Hall.

Eller, J. D. (2006). Violence and culture: A cross-cultural and interdisciplinary approach. Cengage Learning.

Goode, W. (1971). Force and Violence in the Family. Journal of Marriage and the Family, 33(4), 624-636. https://doi.org/10.2307/349435

Gomez, K., Mawhinney, T., Betts, K., Sapp, K., Brown, A., & Santner, K. (2019). Welcome to Generation Z Network. Deloitte. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/us/Documents/consumer-usiness/welcome-to-gen-z.pdf

Krug E. G., Dahlberg, L. L., Mercy, J. A., Zwi, A. B. & Lozano, R. (2002). World report on violence and health. World Health Organization. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/42495/9241545615_eng.pdf?sequence=1

Miller, J. L., & Lu, W. (2018). Gen Z Is Set to Outnumber Millennials Within a Year. Bloomberg. https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-08-20/gen-z-to-outnumber-millennials-within-a-year-demographic-trends?embedded-checkout=true

Parke, R. D. (2013). Future families: Diverse forms, rich possibilities. Wiley Blackwell. https://doi.org/10.1002/9781118602386

Scholz, C., & Rennig, A. (2019). Generations Z in Europe: Inputs, insights and implications. Emerald Publishing Limited.

Seemiller, C., & Grace, M. (2016). Generation Z goes to college. John Wiley & Sons.

The National Coalition Against Domestic Violence. (n.d.). STATISTICS. Retrieved December 25, 2021. https://ncadv.org/STATISTICS

Turner, H. J. (2014). Theoretical Sociology. SAGE.

UN Women. (2020). Statement by Phumzile Mlambo-Ngcuka, UN Women Executive Director, on the International Day for the Elimination of Violence against Women. https://www.unwomen.org/en/news/stories/2020/11/statement-ed-phumzile-international-day-for-the-elimination-of-violence-against-women

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

24-06-2025

รูปแบบการอ้างอิง

หัสดี พ. (2025). ความรุนแรงในครอบครัว: ภายใต้มุมมองของคนรุ่นใหม่ (Gen-Z) และกระบวนการยุติธรรมในการคุ้มครองสวัสดิภาพ. วารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์และการบริหารสังคม, 33(1), 293–327. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/swjournal/article/view/275996

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ