พัฒนาการของกฎหมายสวัสดิการสังคม

บทคัดย่อ

การศึกษากฎหมายนอกจากผู้ศึกษาเข้าใจวัตถุประสงค์และกลไกการทำงานของกฎหมายแล้ว ยังได้ทราบถึงการเปลี่ยนแปลงบริบทแวดล้อมทางสังคมในช่วงเวลาที่กฎหมายนั้นๆ ถูกตราขึ้นและบังคับใช้ การศึกษากฎหมายโดยนำแนวคิดทฤษฎีและวิธีการทางสังคมศาสตร์มาใช้ในการศึกษาเรียกว่า “นิติสังคมศาสตร์” กฎหมายเป็นองค์ประกอบสำคัญของสังคมที่จะขาดมิได้ กฎหมายเปลี่ยนแปลงไปตามการเปลี่ยนแปลงของสังคมในขณะเดียวกันสังคมก็เปลี่ยนแปลงไปตามการเปลี่ยนแปลงของกฎหมาย กฎหมายสวัสดิการมีพัฒนาการมาเป็นเวลานาน นับตั้งแต่กฎหมายความยากจน (Poor Law) ในยุคพระราชินี Elizabeth แห่งประเทศอังกฤษ กฎหมายสวัสดิการสังคมเป็นเครื่องมือแปลงนโยบายสวัสดิการสังคมไปสู่การปฏิบัติ การเปลี่ยนแปลงนโยบายสวัสดิการของรัฐสามารถจำแนกเป็น 3 ยุค คือ ยุคศักดินา ยุครัฐสวัสดิการ และยุคหลังรัฐสวัสดิการซึ่งนโยบายรัฐสวัสดิการถูกท้าทายโดยโลกาภิวัตน์ กฎหมายในรัฐสวัสดิการตราขึ้นเป็นกฎหมายมหาชนเพื่อกำหนดความสัมพันธ์ทางสวัสดิการระหว่างรัฐกับประชาชน กฎหมายยุคหลังรัฐสวัสดิการความสัมพันธ์ทางสวัสดิการเปลี่ยนเป็นความสัมพันธ์ที่เกิดจากสัญญาโดยกฎหมายเอกชน ระบบกฎหมายในยุคหลังรัฐสวัสดิการเปลี่ยนแปลงไปสู่การผสมผสานระหว่างระบบกฎหมายปกติกับระบบกฎหมายทางเลือก มีการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์การดำเนินการของกฎหมายจากสิทธิและความถูกต้องมาเป็นกระบวนทัศน์ด้านผลประโยชน์และความสมานฉันท์ และนำศาสตร์อื่น เช่น เศรษฐศาสตร์ ภูมิปัญญาท้องถิ่น วัฒนธรรมท้องถิ่น มาใช้ในการตราและบังคับใช้กฎหมาย